Lage volatiliteit is niet eng
De volatiliteit is laag, zowel op de aandelen- als obligatiemarkt. Er is genoeg onzekerheid, maar the only thing we have to fear, is fear itself.
Pas laaide de discussie over de lage volatiliteit in de markten weer op. Op 8 mei sloot de VIX, de welbekende indicator voor de volatiliteit in de S&P500-index, namelijk op het laagste niveau sinds 1993.
Dat records er zijn om gebroken te worden bleek even later, toen nieuws over de vermeende banden tussen Donald Trump en Rusland aanleiding gaf voor een van de sterkste stijgingen van de VIX van de laatste jaren.
Deze piek was echter van korte duur en de markten gingen al snel over tot de orde van de dag. Veel analisten zien de lage marktvolatiliteit als een teken van zelfgenoegzaamheid van beleggers; zij zouden nauwelijks oog hebben voor risico.
Risicobereidheid beleggers niet overdreven
Ook op de obligatiemarkt is de volatiliteit historisch laag. Op zich interessante waarnemingen, maar met de snelle conclusie van analisten ben ik het oneens. De lage volatiliteitsindicatoren moeten we ook afzetten tegen data die iets zeggen over het gedrag en de risicobereidheid van beleggers.
Zo is de positionering van actieve beleggers op zowel de aandelen- als obligatiemarkt zeker niet excessief. Kasposities zijn bovengemiddeld en sentimentindicatoren zijn verre van euforisch. De risicopremies die beleggers verlangen op de verschillende markten liggen in veel gevallen rond of boven het langjarig gemiddelde.
Wereldwijde aandelen bieden nog altijd een aantrekkelijke premie ten opzichte van staatsobligaties, terwijl die laatsten een gemiddelde compensatie voor risico bieden ten opzichte van cash.
Krachtige groei
Noch aandelen, noch staatsleningen lijken dus te wijzen op zelfgenoegzaamheid van beleggers over de onzekerheid die de toekomst (altijd!) brengt. Behalve in het gedrag van beleggers ligt ook in de fundamentele achtergrond een oorzaak van de lage volatiliteit.
De economische groei is niet alleen krachtig, maar ook heel stabiel en wordt wereldwijd gedragen. De groei van de bedrijfswinsten is sinds 2009 niet zo sterk geweest en het vertrouwen van huishoudens en bedrijven in meer dan tien jaar niet zo groot.
Zowel de richting van de verandering als de waargenomen volatiliteit in de onderliggende fundamentals geeft al met al nauwelijks onderbouwing voor de visie dat de markten risico’s niet op waarde zouden schatten. Zeker, op het vlak van beleid en (geo)politiek zijn er voldoende potentiële risicofactoren.
Bang zijn voor angst
Dergelijke risico’s zijn echter vrijwel altijd aanwezig. Veel van de redenen voor voorzichtigheid vandaag waren er ook in de afgelopen decennia.
Voor beleggers kan de aarzeling om kansen te benutten een groter probleem zijn dan elk van de vandaag aanwezige risico’s ooit kan creëren. Om met een presidentiële uitspraak af te sluiten: “The only thing we have to fear, is fear itself.”