Het is feest op de beurzen. Beleggers hebben een voorkeur voor de risicovollere assets. Dat is logisch, want met de economische groei overal in de wereld zit het wel goed en van oplopende inflatie, dus hogere rentes is vooralsnog geen sprake. Niet voor niets valt in menig beleggingsrapport de term Goldilocks, wat duidt op een situatie die precies goed is.
Maar de term Goldilocks valt inmiddels zo vaak, dat dit op zich reden is tot zorg. Want is de economische situatie wel zo ideaal voor beleggers? IEXProfs vroeg het aan vier vooraanstaande Nederlandse beleggingsstrategen.
Bob Homan, hoofd van het Investment Office van ING
“Van euforie op de markten is nu geen sprake.”
“Dat er wordt gesproken over een Goldilocks-situatie kan ik goed begrijpen. Er is goede economische groei met weinig inflatie. Wat wil je nog meer? Toch is er wel vrees dat de inflatie iets gaat oplopen, waardoor ook de rentes hoger komen te liggen. Aan de andere kant, als er inflatie komt, dan heeft dat een reden. Dan gaat het economisch blijkbaar heel goed. Een iets hogere rente kunnen de beurzen wel hebben. De markt is best prijzig, maar niet belachelijk duur als je kijkt naar de alternatieven.”
U staat optimistisch in de markt?
“Nou, iedereen weet dat ook aan een Goldilocks-scenario een einde komt. Niemand gelooft dat economisch groei lang hoog blijft. Van euforie op de markten is nu geen sprake. Dat blijkt ook uit de sentimentsstatistieken. Veel van onze klanten hebben onlangs op een deel van de portefeuille winst genomen. Als er een dip komt, dan wordt die waarschijnlijk opgevangen door mensen die recent geld van tafel hebben gehaald. Ik denk ook dat beleggers toch iets hebben opgestoken van het verleden.”
U bent niet bang voor een correctie?
“Ik zie de risico’s, maar verwacht geen grote dip. Oplopende inflatie en daardoor oplopende rentes vormen het grootste gevaar. De economische groei zal hierdoor worden gedrukt. Omdat de aandelenhandel is geprijsd op basis van een Goldilocks-scenario zou die dan kunnen dalen.”
Welke portefeuille past daarbij?
“Wij hebben afgelopen jaar steeds meer risico afgebouwd. Wij willen wel in aandelen blijven, maar zitten niet langer overwogen. High yield-obligaties en opkomende markten-obligaties zijn ook teruggebracht naar neutraal. De risicopremies zijn zo klein geworden, dat zij het risico niet langer dekken."
"Positief zijn wij over aandelen opkomende markten. Als het wereldwijd economisch goed gaat en de dollar is niet sterk, dan is dat goed voor de opkomende markten. Ook vastgoed staat op koop, maar dat komt vooral omdat vastgoed dit jaar zo mager presteerde. Er moet een inhaalslag worden gemaakt. Enthousiast zijn we over de sectoren IT en financials.”
De obligatiemarkt?
“Tja, wij verwachten dat Europese staatsobligaties volgens jaar een negatief rendement van 2,5% zullen boeken. Daarom kiezen wij voor korte looptijden. Van andere obligatiecategorieën verwachten we niet veel. Meer dan een miniem winstje zit er niet in.”
Directeur Michel Alofs van vermogensbeheerder Optimix
"Een beetje rentestijging kunnen we wel hebben, maar te veel gaat pijn doen."
"Puur economisch gezien is er inderdaad sprake van een Goldilocks-scenario, waarbij alle grote economische regio’s groeien, de rentes laag zijn, en de inflatie ook. Macro-economisch ziet het plaatje er prachtig uit. Het is logisch, dat beleggers in zo een omgeving kiezen voor risky assets.”
“Maar er bestaat ook een Goldilocks-scenario voor de financiële markten. Omdat de markten vooruit lopen op de echte economie verschijnt én verdwijnt die Goldilocks eerder dan de Goldilocks van de reële economie. Financiële markten reageren immers sneller. Als er signalen komen dat de economie en winsten gaan draaien, dan zullen de markten daar last van krijgen. Het is aan ons om dat tijdig te onderkennen."
Wat is het beursrisico dat u het meest vreest?
“Economisch ziet het er gezond uit. Als de economische groei doorzet, dan kunnen correcties op de aandelen markt worden gezien als een koopmoment. Want recessiegevaar is er niet. Het gevaar is eerder dat het juist te goed gaat, waardoor de inflatie sterk oploopt.”
“En daarmee komen we uit bij het belangrijkste risico dat ik voorzie: stijgende rente. Een beetje rentestijging kunnen we wel hebben, maar te veel gaat pijn doen. Dat kan marktschokken veroorzaken.”
Risk-on of risk-off?
“Wij kiezen voor een neutrale positionering. Er spelen inmiddels extreme waarderingen. Als markten te hard oplopen, dan zullen wij risico afbouwen. Als er angst wordt ingeprijsd, dan is dat reden om meer risico te nemen. Scherp opletten is voor 2018 het credo.”
Ervan uitgaande dat de volatiliteit weer toeneemt. Waarom zou dat het geval zijn?
“Op de lage volatiliteit dit jaar hadden wij niet gerekend. Maar de historie vertelt dat serieuze beweeglijkheid op den duur altijd opduikt. Een belegger moet wel hele grote oogkleppen op hebben om te verwachten dat volatiliteit niet meer terugkomt.”
Philippe Roset, hoofd State Street Global Advisors SPDR ETF’s Nederland
"Vraag is of de markt de aankomende renteverhogingen van de Fed kan dragen."
“Ook bij ons heerst het Goldilocks-virus. Want overal, zowel in opkomende als volwassen markten, draait de economie heel erg goed. De stijgende bedrijfswinsten ondersteunen de hoge waardering van aandelen.”
“Vanuit de handelsplatformen van State Street zien wij ook dat beleggers steeds meer risico nemen. Vooral aandelen en bedrijfsobligaties zijn de laatste maanden in trek."
Is dat overmoed?
"Volgens ons is het huidige risk-on sentiment gerechtvaardigd door de sterke fundamentele economische ontwikkeling. Ook voor de komende kwartalen zijn wij, vanwege het Goldilocks-scenario, positief over aandelen wereldwijd.”
“Maar wij denken wel dat 2018 een jaar wordt met meer volatiliteit. Ook moeten beleggers zich realiseren dat de VS zich al redelijk ver in de cyclus bevindt. De beloftes van Trump hebben de cyclus kunnen optrekken, maar er komt een keer een einde aan de Amerikaanse hoogconjunctuur.”
Welke signalen houdt u in de gaten?
“De bedrijfswinsten uiteraard. Die moeten de hoge waarderingen rechtvaardigen. Daarnaast de Amerikaanse renteverhogingen. Vraag is of de markt de aankomende renteverhogingen van de Fed kan dragen. Wordt dat de trigger die leidt tot het einde van de cyclus?”
“Dan is er nog iets. In 2017 hadden beleggers vooral oog voor de economische fundamentals. Naar het beleggerssentiment werd minder gekeken, terwijl juist dat vorige correcties had veroorzaakt. Verwachtingen lopen voor op daadwerkelijke economische verslechtering. 2018 kan wel eens het jaar worden dat het positieve beleggerssentiment keert. Halverwege volgend jaar zouden beleggers daar alert op moeten worden.”
Tijd om de veiligheidsgordels om te doen?
“Risicobeheer wordt belangrijker. Vooralsnog zijn wij enthousiast over aandelen Japan en Europa, euro high yield-obligaties en investment grade-obligaties. Dat sluit aan bij het Goldilocks-cenario. Maar tegelijkertijd kijken wij ook naar opties om de risicorendementsverhouding te verbeteren. Wereldwijde of Europese dividend-aristocrates zijn bijvoorbeeld interessant. Dat zijn aandelen van bedrijven die al tien jaar een stabiel of hoger dividend uitkeren.”
“Een aantrekkelijke tussenvorm tussen aandelen en obligaties zijn converteerbare obligaties. Die stijgen mee met de aandelenmarkten maar bieden de bescherming van obligaties. Ook daar kijken wij nadrukkelijk naar.”
“Defensieve opties zijn langlopende Amerikaanse staatsobligaties en low-vol-strategieën. Maar om nu als belegger vol in het defensief te gaan, lijkt niet erg zinvol. Goldilocks bepaalt nu nog de markt.”
Lars Dijkstra, CIO van Kempen Capital Management
"Oplopende rentes en inflatie hebben de markten niet ingeprijsd."
“We kunnen vaststellen dat dit jaar voor het eerst sinds de crisis de economische groeiverwachtingen voor de hele wereld opwaarts zijn bijgesteld. In andere jaren viel het altijd tegen. Meer groei in een omgeving van lage inflatie roept de huidige Goldilocks-perceptie op. De belangrijke vraag is: hoe lang blijft de wereldeconomie groeien zonder stijgende rente en inflatie?”
“Het antwoord op die vraag ligt in de VS. Daar zijn ze het verst in de cyclus. Mocht de cyclus nog achttien maanden duren dan hebben we te maken met de langste conjunctuurcyclus ooit. Wij verwachten in 2018 in de VS geen recessie, dus dat record kan worden gebroken. Dat bekent dat we nu langste conjunctuurcyclus zitten ooit. Dat zou je ook Goldilocks kunnen noemen.”
Dat klinkt geruststellend. Er zijn geen risico's?
“Maar ik roep ook een ander sprookjesfiguur op en die luistert naar de naam Doornroosje. Zij staat voor de inflatie die niet dood is, maar slaapt. Vraag is wanneer zij ontwaakt. Volgens ons risicoscenario zou dat al in de loop van 2018 kunnen gebeuren, om te beginnen in de VS. In dat geval zal de Fed forser moeten verkrappen en dat is dan meteen het einde van de huidige bullmarkt en van Goldilocks.”
“In het andere negatieve scenario breken handelsoorlogen uit als gevolg van Amerikaans protectionisme. Dat is natuurlijk desastreus voor wereldeconomie en financiële markten.”
Het gaat alsnog verkeerd?
“Maar die negatieve scenario’s verwachten wij niet voor 2018. Meer voor de hand ligt een langzame ontwaking van de inflatie. Ons meest waarschijnlijke langetermijnscenario gaat voor de komende jaren uit van bescheiden groei en inflatie. Dat is minder optimistisch dan het Goldilocks-scenario waarbij de economische groei hoog is en de inflatie laag blijft. Reden voor dit optimisme is onder meer dat de tech voor de productiegroei zorgt, waar al zo lang op wordt gewacht.”
“In een ander optimistisch scenario, dat wij tot European renaissance hebben gedoopt, spreken Macron en Merkel af dat Zuid-Europa de noodzakelijke hervormingen doorvoert en Duitsland voor financiële steun zorgt. In dat scenario kan Europa een paar jaar de economische motor van de wereld worden.”
“Wij zijn al lange tijd optimistisch en overwogen in aandelen. Wij denken dat aandelen het ook in 2018 goed kunnen doen. Cruciaal is waar het met de inflatie en rente naartoe gaat. Als die flink oplopen, dan kan het sentiment snel omslaan, want oplopende rentes en inflatie hebben de markten niet ingeprijsd.”