Domme sociale media versus slimme fondsbeheerders

Er zijn steeds meer beleggers die zich zorgen maken over wat het stijgende marktaandeel van indexfondsen met de marktefficiëntie doet. Voor smallcaps is de ontwikkeling volgens sommigen niet gunstig. Zij zouden hierdoor onzichtbaar kunnen worden en aan koerspotentie inleveren. Of zoals het spreekwoord zegt: "onbekend maakt onbemind".

Beursanalist Adam Grossman ziet deze gevaren in zijn blog Humble Dollar ook, maar conclusies zijn volgens hem voorbarig, omdat we het hier te maken hebben met een transitie zoals die nog nooit eerder heeft plaatsgevonden.

Hij ziet wel wat in de theorie dat de kwaliteit van actieve managers belangrijker is dan de kwantiteit. Als er meer beleggers zijn die de raad opvolgen van influencers als "Roaring Kitty" dan die van slimme hedgefondsmanagers, dan heb je een probleem.

50 jaar indexfondsen

Dat de groei van de indexfondsen een disruptief karakter heeft, staat als een paal boven water. Het is nog geen 50 jaar geleden dat de eerste indexfondsen op de markt kwamen, destijds onder grote kritiek. De passief beheerde fondsen werden “on-Amerikaans” genoemd en een "wegwijzer richting de middelmaat".

Sindsdien is er veel veranderd. Veel van de oude kritiek is verstomd. Het beheerd vermogen binnen indexfondsen en ETF’s in de VS is nu groter dan dat van actief beheerde fondsen.

In andere delen van de wereld gaat het ook die kant op. Maar of dat goed is of slecht, daar verschillen de mening over. De belangrijkste kritiek tegenwoordig richt zich op het feit dat de marktefficiëntie mogelijk wordt aangetast.

Hoe groter indexfondsen zijn, des te minder aandacht is er voor kleine beursfondsen. Dat leidt tot minder analisten die zich met smallcaps bezighouden, waardoor ze onder de radar blijven bij beleggers.

Er komt een moment dat actieve beleggers zo klein zijn dat ze de koersen niet meer in beweging kunnen zetten, zelfs al komt een smallcap met uitstekende cijfers. Als dat gebeurt heeft het nauwelijks nog zin om tegen de largecap-stroom van de indexfondsen in te zwemmen.

Hedgefondsmanager David Einhorn omschreef het ooit zo: “A bargain that remains a bargain is no bargain."

Kieppunt

De vraag is of we al zover zijn. Grossman leest steeds vaker studies die in die richting wijzen. Toch zijn de risico's nog klein, omdat actieve fondsen nog altijd een enorme marktkracht zijn. 

Maar wat als het aandeel van de indexfondsen nog verder oploopt tot misschien wel 90% of meer? De econoom Owen Lamont heeft hier onderzoek naar gedaan. Hij komt tot de conclusie dat het niet zozeer gaat om de kwantiteit van de actieve fondsen, alswel de kwaliteit.

Sociale mediachaos

“Stel de 50 slimste en best geïnformeerde actieve beleggers stappen over op passief, dan kan dat inderdaad de prijsvorming bederven. Van de andere kant als de 50 gekste en minst geïnformeerde beleggers overstappen op passief, dan wordt de marktwerking misschien zelfs beter. Waar het om gaat, is wie er bij de actieve fondsmanagers in de markt blijft.”

Hedgefondsmanager Cliff Asness wijst in zijn boek The Less-Efficient Market Hypothesis ook op het probleem van rare figuren op sociale media die voor chaos op de beurs kunnen zorgen.

In 2021 was dit meerdere malen het geval met de zogenoemde meme-aandelen. Een persoon sprong er destijds uit, “Roaring Kitty”, die met zijn commentaren onder andere GameStop tot grote hoogte opdreef terwijl daar geen fundamentele redenen voor waren. 

Overnamedoelwit?

Hoe zich dit verder gaat ontwikkelen, is nog een raadsel. Het zou kunnen dat aandelen die niet in een grote index zitten, volatieler worden door een gebrek aan aandacht. Of ze worden een overnamedoelwit van private equity.

Van de andere kant kun je van aandelen als Nvidia of Tesla ook niet zeggen dat ze een oase van rust zijn. Diversificatie blijft volgens Grossman een probaat middel om je hier tegen te beschermen.