hoofdinhoud
IEX Profs
Zoek pagina
desktop iconMarkt Monitor
  • Home
    • Aandelen
    • Obligaties
    • Alternatives
    • ESG
    • Impact
    • Beleggingsfondsen
    • Fondsselector
    • ETF's
  • Opinie
    • State Street SPDR ETF's
    • Triodos Investment Management
    • T. Rowe Price
    • LSEG Lipper
    • UBS
    • Partnercontent
  • Nieuwsbrief
  • Inloggen
Home  /  Nieuws  /  Dagelijkse realiteit: rationeel kopen, emotioneel verkopen

Dagelijkse realiteit: rationeel kopen, emotioneel verkopen

Het is een tegenstrijdigheid waar veel beleggers last van hebben: nieuwe aandelen worden gekocht op rationele gronden. Bij verkoop zijn emoties de baas. Ofwel, denk niet te licht over het endowmenteffect.

6 februari 2025 08:00 • Door IEXProfs Redactie

De vorig jaar overleden psycholoog Daniel Kahneman en de econoom Richard Thaler zijn de eersten die het zogenoemde schenkings- of endowmenteffect hebben beschreven. Het is een vervelende kwaal waar ook veel beleggers last van hebben. Het gaat om het principe dat twee producten met exact dezelfde waarde anders worden gezien zodra ze in bezit zijn.

In de eerste studie van Kahneman en Thaler werden proefpersonen opgedeeld in twee groepen. Een deel kreeg van hun een koffiemok en werd gevraagd tegen welke prijs ze die mok minimaal zouden willen verkopen. Het andere deel van de groep kreeg geen mok en werd gevraagd wat ze maximaal voor de mok over hebben.

Wat bleek? De proefpersonen die een mok in bezit hadden, vonden deze meer waard dan de proefpersonen zonder mok. De verschillen waren in sommige gevallen enorm. 

Voorbeelden endowmenteffect

Saval Niveshak – auteur van verschillende boeken over behavioural finance – kent het gevoel maar al te goed. Bij hem is het endowmenteffect bijvoorbeeld heel sterk bij een oud T-shirt wat voor hem grote emotionele waarde heeft omdat hij het bij verschillende belangrijke gebeurtenissen in zijn leven gedragen heeft. De rationele waarde van het shirt is 0 en toch piekert Niveshak er niet over het weg te doen.

Veel mensen zullen dit gevoel kennen. Een boek wat je als kind gelezen hebt, is meer waard dan precies hetzelfde boek in de winkel; dat autootje dat je van je vader hebt gehad; je eerste grammofoonplaat, of een oude fiets die je nog wil repareren.

Bij beleggen bloedlink

Als het om oude spullen gaat, is er met deze sentimentele waarde niks mis, maar bij beleggen is het een grote handicap en kan het tot grote verliezen leiden. 

Dat ene aandeel waar je zo’n grote hoop op had gevestigd, maar dat nu met 50% gekelderd is. Dat moet toch ooit zijn belofte waarmaken. Sterker, omdat het 50% is gedaald, kan het misschien ook weer 100% stijgen, dus ik koop nog wat bij!

Met andere woorden, het hebben van een aandeel beïnvloedt het oordeelsvermogen. Daar komt bij dat een aandeel verkopen met 50% verlies niet zo lekker aanvoelt. Het doet pijn en tast het gevoel van eigenwaarde aan. Daarom houden beleggers vaak te lang vast aan een aandeel.

Bestrijdingsmiddelen

Gelukkig zijn er manieren om het endowment effect te bestrijden:

  • De meest voor de hand liggende is om je telkens weer af te vragen of je een aandeel nu, onder de huidige omstandigheden, zou kopen. Als dat niet zo is, kun je net zo goed verkopen. 
  • Een tweede vergelijkbare test is om naar een aandeel te kijken, onafhankelijk van de prijs waar tegen je het hebt gekocht. Zou je er nu nog in beleggen tegen de huidige marktprijs?
  • Zou je dit aandeel nog durven aanprijzen tegenover een vriend of familie? 
  • Werk binnen de beleggingsportefeuille met duidelijke regels voor een exit. Door van tevoren een stop-loss-limiet vast te stellen, kunnen emotionele besluiten worden voorkomen.
  • Zoek naar mensen die kritisch naar jou en je portefeuille kijken.

Magische ring

Niveshak omschrijft het schenkingseffect als “sneaky”. Het is natuurlijk niet zo erg als Tolkien's magische ring, "die ene, die alle andere zal regeren", maar het idee is hetzelfde.

Aandelen in de portefeuille hebben de neiging om zachtjes te fluisteren “Hou me nog iets langer vast. Ik ben iets bijzonders", terwijl in werkelijkheid alle aandelen gelijk zijn, of je die nou wel of niet in bezit hebt.

De Redactie van IEXProfs bestaat uit verschillende journalisten. De informatie in dit artikel is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies, of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. .

Deel via:

Lees meer

  • 10 jun Kotsen en weer doorgaan
  • 02 jul Hoe lang houdt de Amerikaanse obligatiemarkt stand?
  • 08 jul Europese strijd tegen greenwashing draait uit op namenspel
  • 03 jul Zon, zee en een economisch sprookje
  • 04 jul EU kan eenvoudig €4800 miljard vrijmaken

Onderwerpen

  • Opinie

Nieuws van onze partners label connect

  1. 17 jul
    "Actief beheer biedt wel de noodzakelijke flexibiliteit"
  2. 14 jul
    Stabiel inkomen tegen een aantrekkelijke prijs
  3. 09 jul
    Super Global vergroot beheerd vermogen met 500 miljoen euro
Meer van onze partners
IEXProfs Redactie Geplaatst op 6 februari 2025 08:00 meer
Bio

De redactie van IEXProfs bestaat uit een team van financieel journalisten en werkt vanuit Amsterdam.

Recente columns
  1. Must read: Nieuwe huurwet zorgt voor ruzie en verkoop
  2. Flinke marktcorrectie mogelijk op de korte termijn
  3. Must read: Kansen te over
  4. Beleggen in stock tokens van OpenAI? Liever niet
  5. Winnaars en verliezers van de handelsoorlog
Populaire columns
  1. Bijna de helft van de Nederlanders heeft pensioenspijt
  2. Beleggers onderschatten aandelenrisico's
  3. Groene kantoorverbouwing levert grof geld op
  4. DWS: Bitcoin hoort in de portefeuille
  5. De risico's die duurzame beleggers nemen

Meest gelezen

  1. Must Read 15 jul

    Must read: Aandelenverwachtingen steeds positiever
  2. Must Read 14 jul

    Must read: Dit jaar beter dan aandelen
  3. label connect

    Assetallocatie 14 jul

    Stabiel inkomen tegen een aantrekkelijke prijs

Assetallocatie

  • Assetallocatie 17 jul

    Flinke marktcorrectie mogelijk op de korte termijn

    Beleggingsstrateeg Vincenzo Vedda van DWS houdt rekening met een beurscorrectie binnen afzienbare tijd. De risicopremies op zowel aandelen als obligaties zijn volgens hem zo laag dat een kleine tegenvaller het beurssentiment kan doen kantelen.

  • Assetallocatie 16 jul

    V-vormig herstel én aankomende liquiditeitsgolf maken optimistisch

    Ondanks alle politieke en geopolitieke onrust moeten beleggers zich realiseren dat het recente V-vormige herstel en de aankomende liquiditeitsgolf positieve beurssignalen zijn. Hoofd beleggingsstrateeg Ralph Wessels van ABN AMRO beschouwt daarom een tijdelijke beurszwakte als een moment om risico toe te voegen.

  • label connect

    Assetallocatie 14 jul

    Stabiel inkomen tegen een aantrekkelijke prijs

    In een tijd van verhoogde marktonzekerheid kan een portefeuille volgens Ryan Reardon van State Street SPDR ETF’s wel wat extra weerbaarheid gebruiken. Dividend Aristocrats bieden volgens hem een stabiel inkomen, handelen tegen aantrekkelijke waarderingen en doen het tijdens moeilijke marktomstandigheden beter dan de brede markt.

  • label connect

    Assetallocatie 09 jul

    Super Global vergroot beheerd vermogen met 500 miljoen euro

    In de zeer volatiele eerste helft van het jaar heeft Super Global Services SA haar groei voortgezet. Het bedrijf structureert voor bestaande en nieuwe klanten een breed scala aan beleggingsstrategieën, van multi-asset AMC's tot crypto-investeringen.

  • Assetallocatie 08 jul

    Fidelity International zoekt het vooral in de opkomende markten

    Fidelity International twijfelt aan de safe haven-status van de dollar en Treasuries. Bij aandelen en obligaties verwacht de vermogensbeheerder dat de verschuiving doorgaat van de VS naar andere delen van de wereld, en dan met name in de richting van de opkomende markten.

  • Assetallocatie 03 jul

    De duidelijke beleggingsvoorkeuren van Nuveen

    Beursgenoteerd vastgoed, municipal bonds, private credit en de Magnificent Seven behoren tot de favoriete beleggingen van vermogensbeheerder Nuveen voor de tweede helft van het jaar (en daarna).

Meer Assetallocatie
LSEG Lipper Fund Awards
  1. Online magazine Lipper Fund Awards 2024
  2. Contrair en succesvol
  3. Beleggen in de energietransitie voor duurzame impact én performance
  4. “Op de lange termijn wint de dividendbelegger altijd”
IEX Profs

Meld u aan voor de IEX Profs dagelijkse nieuwsbrief

en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!

 
© 2025 IEX Profs
  • Contact
  • Adverteren
  • Privacy Settings
  • Privacyverklaring
  • Disclaimer & Voorwaarden
  • Site feedback
  • Nieuwsbrieven
  • Quotedata by Euronext   & powered by Infront
  • © 2025 IEX / van beleggers voor beleggers
  • IEX Profs is onderdeel van IEX Group