Is een Europese recessie nog afwendbaar? De inflatiedruk als gevolg van de oorlog in Oekraïne heeft het consumentenvertrouwen in Europa aangetast, waardoor Europa op de rand van een recessie staat. Tomasz Wieladek, internationaal econoom bij T. Rowe Price, analyseert. 5 mei 2022 14:30 • Door IEXProfs Redactie De oorlog in Oekraïne heeft op verschillende manieren impact op de Europese economie. De stijgende grondstoffenprijzen, de financiële sancties en de beperkingen op de Russische energie-export vormen een bedreiging voor het Europese herstel na de pandemie. Het maakt de taak van de ECB ook lastiger om de stimuleringsmaatregelen geleidelijk af te bouwen en de inflatie onder controle krijgen. Dat schrijft Tomasz Wieladek (zie foto) van T. Rowe Price in de publicatie The Russia-Ukraine War Will Bring Europe to the Brink of Recession. Energieschok heeft blijvend negatief effect Hoewel het onwaarschijnlijk is dat de economie te lijden zal hebben onder een groot tekort aan olie, hebben schokken in de energievoorziening vaak een blijvend negatief effect op de reële economie. Zo zou een stijging van de olieprijzen met 20%, van het vooroorlogse niveau van 90 USD per vat tot 108 USD, kunnen leiden tot een impliciete daling van het reële BBP met ongeveer 0,6% en een stijging van de consumentenprijsindexinflatie met ongeveer 0,9%. De stijgende gasprijzen zullen volgens Wieladek een nog grotere impact op de Europese economie hebben dan olie. Rusland levert 40% van het gas van de EU, vooral Italië en Duitsland zijn er sterk van afhankelijk. Vóór de Russische inval in Oekraïne stegen de gasprijzen in Europa met 400% gerekend vanaf februari 2020. De inval deed daar nog eens 50% bovenop. Wieladek: "De stijging van de gasprijzen zal waarschijnlijk leiden tot een aanzienlijke achteruitgang van de industriële activiteit omdat gasintensieve productie te duur kan worden in vergelijking met invoer uit andere delen van de wereld, die niet met dezelfde gasbeperkingen te kampen hebben. Deze stijging van de gasprijzen met 50% zou, indien zij een maand aanhoudt, de industriële productie tijdelijk met 4 tot 8% kunnen doen dalen." Stijgende voedselprijzen Ook de stijging van de voedselprijzen heeft impact. De oorlog heeft grote gevolgen voor de voedselproduktie en -distributie vanuit Oekraïne. Het land is een belangrijke tarwe- en graanproducent. Deze levensmiddelen worden gewoonlijk naar het buitenland verscheept via havens in het zuidelijke deel van het land, waarbij de haven van Mykolaiv goed is voor 50% van alle Oekraïense voedselexport. Vanwege de hevige gevechten in Mykolaiv worden deze producten nu per trein naar andere havens in Europa vervoerd, een veel minder efficiënte manier van voedseltransport. Al deze kosten kunnen de wereldvoedselprijzen de komende zes tot twaalf maanden aanzienlijk opdrijven. Minder koopdracht consument Voedsel en energie maken 36% uit van het inflatiemandje van de eurozone. Met andere woorden, de prijzen van 36% van het gemiddelde consumptiepakket zijn gestegen en zullen dat waarschijnlijk blijven doen, waardoor consumenten minder kunnen uitgeven aan andere artikelen. De lonen in het valutagebied passen zich doorgaans traag aan de inflatie aan en de snelheid waarmee de inflatie onlangs na de Russische inval in Oekraïne is gestegen, betekent dat consumenten minder geld tot hun beschikking zullen hebben om aan goederen en diensten uit te geven. Positieve factoren Zal een zwakkere consumptie uitmonden in een economische recessie in heel Europa? Er zijn volgens Wieladek vijf belangrijke verzachtende factoren die een recessie minder waarschijnijk maken.1. Veel Europese regeringen passen hun begrotingsbeleid aan om de gevolgen voor de consument gedeeltelijk te compenseren. 2. De oorlogsgerelateerde overheidsuitgaven zullen toenemen. De Europese regeringen hebben de defensie-uitgaven verhoogd in reactie op het uitbreken van de oorlog. 3. De opheffing van alle COVID-19-beperkingen kan op korte termijn een opleving van de dienstensector in de hand werken. 4. De Duitse orderportefeuilles voor de industrie blijven op het hoogste niveau sinds de jaren zestig.5. De toeleveringsketens verbeterden reeds vóór de oorlog en uit recente gegevens blijkt duidelijk een versnelde stijging van de Duitse industriële productie en export. Wieladek: "Alles bij elkaar suggereren deze verzachtende factoren dat de eurozone ten minste een kans heeft om een recessie te vermijden." Recessiekans Zoals de zaken er nu voor staan, acht Wieladek de kans op een recessie in de eurozone dit jaar ongeveer 50%. Er zijn verschillende scenario's die een recessie waarschijnlijker maken, zoals: 1. Een verder tekort aan gas uit Rusland.2. Een aanhoudende stijging van de olieprijzen.3. Een wijdverbreide door COVID-19 veroorzaakte lockdown in China. Anderzijds zal een snelle de-escalatie van het conflict tussen Rusland en Oekraïne kunnen leiden tot een daling van de olie- en gasprijzen met 25 à 30%. Dat maakt een recessie veel minder waarschijnlijk. ECB-spagaat De realiteit is lastig te rijmen de optimistische groeivoorspellingen van de ECB. Samen met de andere toonaangevende centrale banken werd verwacht dat de ECB het monetaire beleid dit jaar zou verkrappen naarmate de wereldeconomie zich herstelde van de COVID-19-schok. De oorlog in Oekraïne heeft echter niet alleen de inflatoire druk doen toenemen, maar zal waarschijnlijk ook de groei drukken als gevolg van de veel hogere energie- en voedselprijzen. Wieladek: "Een verkrapping van het monetair beleid is veel riskanter in perioden van lage groei. Ondanks de grote schokken waarmee de EU wordt geconfronteerd, verwacht de ECB in haar basisscenario nog steeds een groei van 3,7%. Ik acht dit onrealistisch en vindt een groei van rond de 2% waarschijnlijker." Een dergelijke ingrijpende herziening van de groeiprognose van de ECB kan leiden tot een langere periode van activa-aankopen door de ECB en een verschuiving van het tijdstip van renteverhogingen. De financiële markten hebben momenteel vier renteverhogingen van de ECB binnen een jaar ingeprijsd. Volgens Wieladek is dit te ambitieus. Gezien de recente verrassingen op inflatiegebied en de verslechterende vooruitzichten voor de reële economie, denkt hij dat de ECB in juli QE zal beëindigen en de rente in september zal verhogen. Daarna zal de rente waarschijnlijk nog een- of tweemaal worden verhoogd voordat weer een pauze moet worden ingelast door de dalende inflatie en de verzwakkende economie. De Redactie van IEXProfs bestaat uit verschillende journalisten. De informatie in dit artikel is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies, of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. . Deel via:
Opinie 18 apr Yes! Wereldwijde groei versnelt In 2023 presteerde de Amerikaanse economie beter dan de meeste andere regio's in de wereld. Ook in 2024 gaat het de VS voor de wind, waarbij Grace Peters van J.P. Morgan Private Bank verwacht dat de economische groei in de rest van de wereld nu ook in een hogere versnelling gaat.
Assetallocatie 18 apr Van Lanschot Kempen koopt niet langer Japanse aandelen Van Lanschot Kempen is afgestapt van zijn overwogen-positie in Japanse aandelen. De bedrijfswinsten ontwikkelen zich nog steeds goed, maar de waarderingen beginnen flink op te lopen.
Assetallocatie 17 apr Cashberg langs de lijn gaat nergens naartoe Gerben Lagerwaard van State Street Global Advisors gelooft er niets van dat de gigantische hoeveelheid geld die nu in geldmarktfondsen is geparkeerd binnen afzienbare tijd naar de aandelenmarkt wordt gealloceerd.
Assetallocatie 16 apr "Impact aanval van Iran op financiële markten is beperkt" "De directe actie van Iran tegen Israël dit weekend heeft geleid tot de vrees voor verdere escalatie, maar bij afwezigheid van een volledige crisis in de regio - wat niet ons basisscenario is - denken we dat de impact op de financiële markten beperkt zal blijven." Dat schrijft Greg Hirt van Allianz Global Investors.
Assetallocatie 16 apr Amundi positiever over komende 10 jaar, negatiever over 25 jaar Amundi AM is sceptischer geworden over snelle maatregelen tegen het opwarmen van de aarde. De eerste 10 jaar is dat nog gunstig voor beleggers. Daarna wordt de rekening betaald.
Assetallocatie 11 apr Schroders kijkt met 3D-bril naar de toekomst De drie D's, decarbonisatie (weg van fossiele energie), demografie (vergrijzing) en deglobalisering spelen volgens Schroders de komende dertig jaar een sleutelrol in de beleggingsresultaten.