Skagen mikt op institutionele groei

Met de opening van een heus kantoor in Amsterdam, aan het Museumplein, geeft de eigenzinnige Noorse vermogensbeheerder Skagen weer een beetje meer vorm aan zijn Europese ambities. Sinds deze zomer is minder dan de helft van het beheerd vermogen, 12,5 miljard euro, nu afkomstig van binnen de eigen landsgrenzen. Vanuit Nederland, waar Skagen vanaf 2006 via SNS Fundcoach, in de retailschappen ligt, is ongeveer 1 miljard euro aan de Noorse fondsen toevertrouwd.

Vooral particuliere beleggers hebben de vier bekendste fondsen van Skagen ontdekt (aandelenfondsen Skagen Global, Vekst en Kon-tiki en in mindere mate obligatiefonds Tellus.) Maar dat gaat veranderen als het aan Michiel Krauss ligt. Krauss is aangetrokken om leiding te geven aan de activiteiten in Nederland en zijn ‘enige kwantitatieve doelstelling’ die hij vanuit Stavanger heeft meegekregen is te zorgen dat er meer institutioneel geld richting de vier fondsen vloeit.

Op dit moment hebben institutionele beleggers in ons land slechts zo’n 200 miljoen euro in Skagen-fondsen zitten en dat is 20% van het vanuit Nederland ingestroomde kapitaal. Particuliere beleggers stopten rond de 300 miljoen euro in Skagen en HNWI (high net worth individuals) de overige 500 miljoen. Krauss moet er voor zorgen dat de taart de komende jaren in drie gelijke delen verdeeld wordt. 

Om institutionele beleggers binnen boord te halen, zullen de Noren geen compromissen sluiten. Er komen geen mandaten, er moet gewoon straight in de fondsen worden belegd. En het fondsenaanbod wordt ook niet aangepast aan de vraag van bijvoorbeeld pensioenfondsen die steeds meer neigen naar alternatieve fondsen.  Directeur Age Westbø sluit uit dat er bijvoorbeeld een long/short fonds wordt toegevoegd aan het assortiment.

“Not in my lifetime. We hebben veel fondsbeheerders gezien die het goed deden met een long only fonds en daarna hun eigen hedgefund begonnen. Zij gooiden vervolgens aan de shortkant het rendement weg dat ze aan de longkant haalden. We willen alleen doen waarvan we bewezen hebben dat we het kunnen.”

Voor de strijd op de institutionele markt, waar bijvoorbeeld ook Robeco zich op richt, is Skagen niet bang. Westbø: “Concurrenten? Hmm, vroeger was Carmignac dat, maar die zijn veel te groot geworden. En alle grote spelers zijn pure marketingmachines. De enige echte concurrentie komt van kleinere boutiques.” Precies, zoals Skagen zelf (nog) is. De groei moet ook niet te snel komen, benadrukt Westbø. “Als er te snel nieuw geld binnenkomt, hol je het rendement van de zittende beleggers uit.”

Stabiliseren in- en uitstroom essentieel
Bovendien is het managen van in- en uitstromen van essentieel belang. “De retailflows zijn moeilijk stabiel te houden. Bij HNWI is dat nog sterker en ook family offices gaan graag met de trends mee. Daar tegenover heb je institutionele beleggers die vaak met een groot bedrag voor vele jaren in je fonds zitten, maar áls ze eruit stappen, dan stroomt er veel geld weg. Dat moet je, in het belang van zittende beleggers, in goede banen zien te leiden.”

Hoe? “Bijvoorbeeld door in Nederland meer geld uit institutionele hoek aan te trekken als je ziet dat in en ander land vooral retailgeld binnenkomst.” Krauss: “Daar is Skagen best uniek in. Zo werd pas een grote partij die in één keer veel geld in Skagen-fondsen wilde stoppen afgeremd. ‘Een deel is wel even genoeg’, was de boodschap. Nou, bij Blackrock hadden ze gelijk de champagne ontkurkt.”

Opvallend is dat sinds 1997 er nog nooit een jaar met netto-uitstroom is geweest bij de vermogensbeheerder, ook niet in rampjaar 2008. “Een teken dat beleggers onze visie begrijpen en voor langere tijd omarmen”, stelt Krauss. Die visie – het kopen van ondergewaardeerde, onpopulaire aandelen die bij lang niet iedereen op de radar staan – heeft door de jaren heen tot een stevige outperformance geleid.

Alleen 2008 was een heel slecht jaar, maar dit jaar – volgens Westbø qua sentiment vergelijkbaar met 2008 – doen de fondsen het beter dan toen, zij het nog steeds iets slechter dan de index. Maar daar trekken ze zich bij Skagen niks van aan. Westbø: “Mr Market is always wrong. But sometimes he’s very wrong.”