Aandelen: wegblijven of heel goed kiezen Terwijl een deel van de professionele beleggers in afwachting is van een tweede correctie (er komt geen V-vormig-herstel) zijn er ook beleggers die positief blijven. Wie krijgt er gelijk? Lees de visies van Ewout van Schaick (NN IP), Ralph Wessels (ABN AMRO), Sander Zondag (BNP Paribas OBAM) en Joost van Leenders (Kempen). 18 mei 2020 08:00 • Door Rob Stallinga Aandelenmarkt zeer kwetsbaar voor negatief nieuws Ewout van Schaick, hoofd multi-asset van NN IP: “Zelfs voor ervaren beleggers zijn dit uitzonderlijke tijden. Na de snelste daling van de aandelenmarkt ooit in maart volgde het snelste herstel ooit in april. In de eerste fase van de Corona crises werden we allemaal geconfronteerd met de snelle wereldwijde verspreiding van het Covid-19 virus, de lockdown-maatregelen die land na land werden ingevoerd en de daaropvolgende dramatische stijging in werkloosheidcijfers. Maar daarna kwam een tweede fase waarin ongekende monetaire en fiscale maatregelen werden genomen." "Deze maatregelen waren gericht op het beperken van het inkomensverlies van gezinnen en bedrijven en het voorkomen van het bevriezen van de kredietmarkten. Door de daadkracht van regeringen en centrale banken nam het risico dat de wereldeconomie in een diepe recessie zou zakken flink af en kregen aandelenbeleggers er weer vertrouwen in." "Naast de snelheid en de omvang van deze maatregelen speelden nog een aantal andere factoren een rol in het snelle herstel van de markt: een dalende trend in nieuwe ziektegevallen en sterftecijfers, concrete plannen voor het afbouwen van de lockdown in een groot aantal landen, meevallende winstcijfers over het eerste kwartaal waarbij vooral de technologiesector het goed deed en een technische reactie in de markt waarbij beleggers hun shortposities wilden sluiten." Inmiddels zijn we aangekomen bij de derde fase in de crises, de fase waarin we gaan uitvinden hoe het herstel van de economie en bedrijfswinsten eruit zal zien. Zijn we in staat het virus onder de duim te houden, ook als de lockdown maatregelen deels worden afgebouwd, of hangt ons een tweede golf van besmettingen boven het hoofd? In welke mate blijken de fiscale en monetaire maatregelen voldoende effectief en belangrijker nog, houden de overheden deze hulp lang genoeg vol, ook tijdens het geleidelijk openen van de economie?" "De aandelenmarkten hebben zich inmiddels zodanig hersteld dat ze in onze ogen al het meest gunstige scenario inprijzen dat wij voor mogelijk houden, een scenario waarin de economie in het derde kwartaal scherp herstelt en heel snel naar de oude trendgroei terugkeert en bedrijfswinsten ergens halverwege 2021 weer op het niveau van eind 2019 terugkeren" "De aandelenmarkten hebben zich inmiddels zodanig hersteld dat ze in onze ogen al het meest gunstige scenario inprijzen dat wij voor mogelijk houden" "Er zijn echter ook veel minder positieve scenario’s denkbaar, scenario’s waarbij het virus terugkeert en de lockdown-maatregelen opnieuw worden ingevoerd, of waarin het openen van de economie zo geleidelijk gaat dat bedrijven veel langer met grote negatieve gevolgen voor omzet en winst rekening moeten houden. In dat geval zal de werkloosheid veel verder oplopen en lift een veel langere recessie op de loer." "De huidige waardering maakt de aandelenmarkt kwetsbaar voor tegenvallend nieuws over de ontwikkeling van het virus, de snelheid van de normalisatie van de economie of de omvang en effectiviteit van nieuwe monetaire en fiscale hulppakketten. Of anders gezegd, om de markt vanaf hier nog veel verder te laten stijgen, hebben we een constante stroom van positief nieuws nodig over het virus en de beleidsmaatregelen. Dit is niet onmogelijk maar wel onwaarschijnlijk.” "We achten het neerwaarts potentieel groter" Ralph Wessels, hoofd Beleggingsstrategie ABN AMRO: "Of aandelenkoersen na de grote sell off in maart weer te ver naar boven zijn doorgeschoten? Ja, wij vinden van wel. Daarom zijn we begin mei wat terughoudender geworden op aandelen (onderwogen). Door de sell-off hadden we onze positie teruggebracht naar neutraal, omdat we vonden dat aandelenmarkten te ver in hun negativiteit waren doorgeschoten. Wij vinden het opwaarts potentieel nu echter beperkt en achten het neerwaarts potentieel groter. Dat wil niet zeggen dat we de bodem van maart weer gaan testen. Wij achten het ook reëel dat de markt de komende maanden in een brede zijwaartse range gaat bewegen. In die zin is onze terughoudende aandelenvisie vooral een advies voor de kortere termijn. Op een een termijn van een jaar blijven we positief." "Desalniettemin hebben we een aantal redenen voor onze onderwogen positie. Allereerst achten wij het risico groter dat we ons economisch basisscenario naar beneden moeten aanpassen, dan naar boven. We zien dat de lockdowns langer duren dan gedacht. Ook zal de weg terug naar normaal langer duren. Hierdoor wordt de impact van een tweede ronde van corona-effecten groter. Denk hierbij aan de werkloosheid die langer hoog blijft, krappere financiële condities, faillissementen, en vertrouwen van producenten en consumenten dat langer bedrukt blijft." "Daarnaast denken wij dat winstverwachtingen nog verder naar beneden moeten. Analisten verwachten dat bedrijfswinsten wereldwijd dit jaar met ruim 14% zullen dalen. Wij denken eerder dat het richting de min 20% zal gaan. Tegelijkertijd zijn waarderingen alweer terug op niveaus van voor het uitbreken van de crisis. Ondanks een beter-dan-verwacht cijferseizoen laten bedrijven hun vooruitzichten vallen en schrappen ze dividenden en aandeleninkoopprogramma’s. Juist die twee zaken hebben de afgelopen decennia een bodem onder de markt gelegd." "Analisten verwachten dat bedrijfswinsten wereldwijd dit jaar met ruim 14% zullen dalen. Wij denken eerder dat het richting de min 20% zal gaan" "Tevens zien we vaak dat vanuit seizoenseffecten de zomer een mindere beursperiode is, het zogenoemde Sell-in-May effect. Dit wordt versterkt door onze risicomodellen die nog steeds op risk-off staan. Tot slot zien we dat Trump zijn pijlen alweer richt op China. Hij wilde de sterke economie gebruiken voor zijn herverkiezing, maar die troefkaart is met de huidige crisis weggevallen. De schuld afwentelen op de Democraten en Chinezen zou een nieuwe strategie kunnen zijn." "Risico’s van onze onderwogen positie zijn overigens wel dat je tegen al het stimuleringsgeweld van centrale banken en overheden in gaat. Daarnaast zitten veel beleggers op dalende markten te wachten. Vaak gaat de markt juist dan tegen de consensus in." Vind de winnaars Sander Zondag, CIO van het wereldaandelenfonds BNP Paribas OBAM: "Ik kijkt liever wat dieper naar de winnaars en verliezers in wereldwijde industrietakken en de individuele ondernemingen daarbinnen, dan dat ik me bezighoud met mogelijke hoogtevrees op de aandelenmarkten van vandaag. Op Bloomberg werd deze week met een fraaie term gesproken over cognitive dissonance bij beleggers. Want ondanks nogal vuurrode signalen, zoals een bijna tot stilstand komen van de economische activiteit in grote delen van Westerse wereld, het nog altijd verder uitbreidende coronavirus en de wederom oplopende spanningen tussen de VS en China, hebben de beurzen per saldo een krachtig bodemherstel laten zien de afgelopen weken." "Je kunt je dus afvragen of beleggers de economische realiteit wel geheel onder ogen willen zien. Want een forse en diepe economische teruggang lijkt nu al onafwendbaar. Laat staan als de vrees voor een tweede golf van het virus de komende tijd bewaarheid wordt. Bovendien moet je goed kijken naar de impact van de acties van de centrale banken: in hoeverre geven die een te mooi beeld van de markt en wat zijn de effecten van centrale banken op termijn? Ze kunnen veelal niet de forse vraaguitval voorkomen binnen direct geraakte bedrijfstakken." "Het snelle herstel van de aandelenkoersen vanaf eind maart na de net zo snelle daling van de aandelenkoersen over de gehele linie volg ik dan ook met enige argwaan. Ik denk dat beleggers te optimistisch zijn over een V-vormig herstel. De redelijk snelle en forse acties van de meeste overheden is daar debet aan. Zelf ben ik wat genuanceerder. Veel industrietakken gaan de aankomende periode zeer lastige tijden tegemoet. Denk aan energie-en luchtvaart, gehele reisbranche, horeca, entertainment et cetera. Het is dus de kunst om de winnende bedrijfssectoren en bedrijven op wat langere termijn te identificeren." "Er zijn dus duidelijk winnaars en verliezers te onderkennen in deze volatiele markten" "Europese banken, energie-ondernemingen, hoog cyclische bedrijven en automobielbedrijven lijken nu aantrekkelijk gewaardeerd en dus koopwaardig, maar de coronacrisis en de hiermee gepaarde vraaguitval kan structureel negatieve effecten geven op zelfs de langere termijn. Betere mogelijkheden zijn er te vinden in technologie, specifieke segmenten in de consumentensector en gezondheidszorg. Er zijn dus duidelijk winnaars en verliezers te onderkennen in deze volatiele markten. Derhalve is het verkondigen dat aandelen te duur zijn te kort door de bocht." Niet alle negatieve cijfers verdisconteerd Senior beleggingsstrateeg Joost van Leenders van Kempen Capital Management: "Aandelenmarkten zijn wat tot rust gekomen nu de verspreiding van het coronavirus in China, Zuid-Korea en Europa lijkt af te vlakken. Ook de grote fiscale en monetaire steunpakketten hebben beleggers wat meer vertrouwen gegeven dat de schade enigszins beperkt kan blijven." "Toch kan deze rust ook tijdelijk zijn. Aandeleninkoopprogramma’s worden stopgezet en dividenden worden geschrapt. Winstverwachtingen worden neerwaarts bijgesteld. Maar we zijn er niet van overtuigd dat de stroom aan negatieve cijfers die nog gaat komen geheel is verdisconteerd. Door de rally in april zijn waarderingen flink opgelopen. Per saldo zijn we onderwogen aandelen via een onderweging in de VS, Europa en Pacific." Lees ook: Visies van Bob Homan (ING), Corné van Zeijl (Actiam), Wouter Weijand (Providence Capital) en Renco van Schie (Valuedge) over aandelenwaardering. Rob Stallinga is financieel journalist. De informatie in zijn artikelen is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
ESG 10 jul "Er vindt een filosofische transitie plaats bij biodiversiteitbeleggen" Dat stelt Jeroen Bos, hoofd aandelen bij vermogensbeheerder AXA Investment Managers.
J. Safra Sarasin Sustainable Asset Management 18 apr "Reshoring biedt mooie kansen voor groene beleggers" Volgens fondsmanager Daniel Lurch van het JSS Sustainable Equity Green Planet fonds van J. Safra Sarasin profiteren met name de duurzaamste bedrijven van de huidige herschikking van de wereldwijde productieketen. Welke dat zijn?
Impactbeleggen 11 apr “Het is fijn om goed te doen” Ook buiten Nederland is impactbeleggen ontdekt. Het Schotse Baillie Gifford bijvoorbeeld lanceerde in 2017 het Positive Change Fund. Vlak voor Pasen was Rosie Rankin, medeverantwoordelijk voor dit fonds, over in Amsterdam voor de tweedaagse Impact Europe Summit in de Beurs van Berlage. Rob Stallinga sprak met haar.
Impactbeleggen 03 apr "Impactbeleggers staan aan de goede kant van de geschiedenis" Hadewych Kuiper, directeur beleggingen bij Triodos IM, is niet onder de indruk van alle berichten dat duurzaam beleggen het beste heeft gehad. "Zo ziet tegenwerking van vooruitgang eruit."
Impactbeleggen 30 jan JSS Green Planet Fund: Kansrijk beleggen in een groene toekomst Beleggen in de toekomst is volgens S. Safra Sarasin beleggen in de groene transitie. Lees meer over het JSS Sustainable Equity Green Planet Fund, dat in de laatste drie jaar niet alleen hard is gegroeid maar ook sterk heeft gepresteerd.
ESG 17 jan ESG is dood, lang leve ESG 2.0! Matt Christensen, hoofd duurzaam en impact beleggen bij Allianz Global Investors, schetst de vijf belangrijkste duurzaamheidsthema's van 2024. Politieke verdeeldheid dreigt het grootste struikelblok te worden.