Debat: ETF-markt blijft wél hard doorgroeien

Na 20 jaar van onstuimige ETF-groei verwachten Lars Dijkstra (CIO Kempen Capital Management) en Ewout van Schaick (hoofd multi-asset van NN IP) een comeback van actief management. In het verhaal Dat was de groei van ETF’s voerden zij enkele steekhoudende argumenten aan.

Lars Dijkstra: “We hebben de afgelopen weken grote liquiditeit-issues gezien. Er was af en toe zelfs sprake van 5% verschil tussen de onderliggende waarde van het mandje aandelen en de prijs waarop je ze kon verhandelen op de markt, terwijl actieve beleggingsfondsen deze problemen niet kenden.” Daarnaast merkt Dijkstra op dat duurzame beleggers het toch bij actieve managers moeten zoeken. Die hebben de kennis en voeren wél de dialoog met bedrijven om duurzame waarde te creëren.

Ook Ewout van Schaick ziet de opkomst van ESG-beleggen als een gamechanger voor de ETF-markt. "Responsible investing is niet in overeenstemming te brengen met standaard ETF’s.” Ook uit kostenoverweging is er volgens hem steeds minder reden om ETF’s te kopen. Actieve fondsenhuizen hebben hun kosten de laatste jaren immers flink verlaagd.

"Responsible investing is niet in overeenstemming te brengen met standaard ETF’s”

Tenslotte spelen de marktomstandigheden volgens Van Schaick actieve beleggers in de kaart. “Deze crisis levert veel meer dan die van 2008 winnaars en verliezers op. Dat biedt extra kansen voor actieve beleggers.” 

ETF's met succes door recente stresstest

Ofwel, succesvol stock picken betaalt zich tegenwoordig meer dan ooit uit. Philippe Roset, hoofd van State Street SPDR ETF’s Nederland, kan zich moeilijk vinden in de ETF-marktprognoses van Dijkstra en Van Schaick. Volgens hem komt er zeker geen einde aan de grote groei van ETF’s. “De ETF-industrie groeide in de afgelopen jaren met 20% per jaar en dat zal de komende jaren niet anders zijn.”

Duidelijk is wel dat de recente sell-off zijn effect heeft gehad op de omzet van ETF-aanbieders. Ook SPDR ETF’s heeft de zucht van beleggers voor cash gevoeld. “Dit jaar is er nog altijd sprake van instroom, maar die is veel minder dan we gewend zijn.” Dat is volgens Roset dus een tijdelijk verhaal. Sterker, juist de recente volatiele markt hebben volgens hem laten zien dat ETF’s een belangrijke rol hebben te vervullen.

“De ETF-industrie groeide in de afgelopen jaren met 20% per jaar en dat zal de komende jaren niet anders zijn”

“De beursstress was een nieuwe test in met name de obligatiemarkt. Obligatie-ETF’s boden liquiditeit in stressvolle omstandigheden. Ja, ze zijn verhandeld met een discount op basis van verouderde NAV-waarderingen, maar zij boden wel liquiditeit. Beleggers die actie wilden ondernemen, konden dat ook."

"De prijsvorming van ETF’s gaf de beste weergave van de marktomstandigheden op dat moment. Daarom denk ik dat er een nieuwe groep ETF-gebruikers zal opstaan, die zal kiezen voor ETF’s, bijvoorbeeld institutionele obligatiefondsbeheerders die ETF’s zullen kopen als een liquide buffer voor stressvolle marktomstandigheden.”

ETF's spreiden beter

Roset signaleert natuurlijk ook dat het kostenverschil tussen ETF’s en actieve fondsen steeds minder is geworden. Dat biedt actieve managers betere kansen om de markt te verslaan.

“Het is moeilijk om generiek te praten. Er zijn fondsmanagers die structureel outperformance realiseren, maar dat is niet de meerderheid.” Bovendien, zo merkt Roset op, hoeft de keuze voor actief management niet ten koste te gaan van het gebruik van ETF’s.

“Actieve managers kunnen steeds beter actieve keuzes maken met ETF’s.” Hoe meer ETF’s op de markt komen, hoe groter de actieve beleggingsmogelijkheden zijn.

"Hoe meer ETF’s op de markt komen, hoe groter de actieve beleggingsmogelijkheden zijn"

Geen duurzame ETF's?

Volgens Roset is schuld uit opkomende landen in lokale valuta bijvoorbeeld een markt, die heel goed met ETF’s kan worden bespeeld. “Actieve managers hebben ook in deze markt de neiging om geconcentreerde portefeuilles aan te houden. Helaas gooien geopolitieke problemen roet in het eten. Steeds weer vindt er wel ergens een onverwacht groot event plaats."

"Een geconcentreerde positie kan op korte termijn extra rendement opleveren, maar als het mis gaat, dan gaat het ook goed mis.” Beleggers in ETF’s hebben daar minder last van. Die zijn immers breed gespreid, zo is de boodschap van Roset.

Dan is er nog de belangrijke vraag in hoeverre ETF’s in staat zijn ESG-beleggers te helpen. Dijkstra en Van Schaick zien betere mogelijkheden voor actieve managers. Ook dat wordt door Roset betwist.

“Uitsluiting is heel eenvoudig te doen. Maar ook de best-in-class-aanpak is geen probleem. State Street Global Advisors (moeder van SPDR ETF’s) heeft met de R-Factor een eigen methode ontwikkeld om de duurzaamheid van bedrijven te meten. Op basis van die scores voert het stewardshipteam van SSGA gesprekken met bedrijven en worden producten ontwikkeld.”