Vaarwel Duitse staatsobligatiemarkt Volgens obligatiestrateeg Christopher Jeffery van vermogensbeheerder Legal & General IM is het niet denkbeeldig dat de Duitse staatsobligatiemarkt over 20 jaar niet meer bestaat. 6 augustus 2019 15:00 • Door Rob Stallinga “Tegen het midden van de jaren 2030 is het heel goed mogelijk dat de Duitse overheidsschuld vrijwel is verdampt,” meent Christopher Jeffery. Hij voorziet een schuldenlast van minder dan 30% van het bbp in 2032 en minder dan 20% in 2037. Mocht het zover komen, dan wordt het knap lastig om groot in Duitse staatsobligaties te handelen. Een grote veilige haven is dan een klein aanlegsteigertje geworden. Om dat bizarre maar mogelijke scenario te realiseren, hoeft Duitsland volgens Jeffery de komende twintig jaar slechts aan drie voorwaarden te voldoen: Een bnp-groei van nominaal 2% per jaar. Dat is onder het gemiddelde van de afgelopen tien jaar. Een primair begrotingsoverschot van gemiddeld 1,5% van het bbp, in lijn met het gemiddelde van de afgelopen tien jaar. Een rente die in lijn blijft met wat financiële markten nu inprijzen. Op dit moment geven alle Duitse staatsobligaties een negatieve rente. Zelfs voor de Duitse dertigjaars moet inmiddels rente worden betaald: 0,027%. De Duitse tienjaars heeft inmiddels een negatieve rente van 0,522%. Klik op de afbeelding voor een grote versie Minder rente voor zelfde schuld Belangrijk punt is volgens de strateeg dat door de lage rendementen de gemiddeld te betalen coupon op Duitse staatsobligaties waarschijnlijk tot 2024 verder daalt. De gemiddelde looptijd van een Duitse staatobligatie bedraagt zeven jaar, beargumenteert Jeffery. En een obligatie die wordt afgelost kan tegen een lagere coupon worden geherfinancierd. Hierdoor houdt de Duitse overheid steeds meer geld over. Fantasie? Helemaal niet. Zo bijzonder is het niet dat een Europese staatsaschuld richting 30% van het bbp gaat. Zweden streeft volgens Jeffery naar een staatsschuld van 35% van het bbp. "Estland heeft een uitstaande bruto overheidsschuld van slechts 8% van het bbp.” Eurozone zonder anker Het scenario waarbij de Duitse staatsschuld verdwijnt, zou betekenen dat de eurozone het moet stellen zonder liquide, veilige haven, die fungeert als de hoeksteen van het financiële systeem. Jeffery verwijst naar een discussienota van de Europese Commissie, die stelt dat een veilige pan-Europese beleggingscategorie zou helpen bij het diversifiëren van de assets aangehouden door banken, het verbeteren van de liquiditeit en de overdracht van het monetaire beleid en het zou helpen om de interconnectie tussen banken en landen te verbeteren. Ofwel, het einde van de grote liquide en veilige Duitse staatsobligatiemarkt is slecht voor de verdere toekomst van de EU. Nederland volgt Een leven zonder Bunds is moeilijk voorstelbaar. Nog lastiger is het om afscheid te nemen van onze eigen staatsobligaties. Het scenario voor de Duitse obligatiemarkt kan immers ook heel goed opgaan voor die van Nederland. Het begrotingsbeleid van beide landen lijkt nogal veel op elkaar. Voor dit jaar rekent de Nederlandse regering op een begrotingsoverschot van 1%. Daarmee wordt 2019 het vierde jaar op rij dat de overheid meer ontvangt dan betaalt. Daarbij gaat ook de Nederlandse staatsschuld in rap tempo omlaag. Het CBS zegt daarover: "De overheidsschuld daalt in 2019 met zes miljard ten opzichte van 2018. Het kabinet verwacht dat de schuld in 2019 daalt naar 49,6% van het bbp. Hiermee komt de schuld steeds verder onder de Europese grenswaarde van 60% van het bbp. De schuld is echter nog niet op het niveau van vóór de crisis, namelijk 43% van het bbp." Onderwijl zijn alle Nederlandse staatsobligatierentes in negatief territorium beland. Ook de rente op de Nederlande dertigaars is inmiddels negatief geworden (-0,16%). Nederland verdient steeds meer aan het financieren van zijn schuld. Ander begrotingsbeleid? Enfin, verdwijnen de Bunds, dan is de kans aanwezig dat ook de Nederlandse obligatiemarkt zijn beste tijd heeft gehad. Tenzij Nederland en Duitsland gaan doen waar de ECB al zo lang op aandringt: de financiële teugels laten vieren om zo de economieën aan te jagen én beleggers ook in de toekomst de mogelijkheid te bieden om Nederlandse en Duitse staatsobligaties te kopen. Rob Stallinga is financieel journalist. De informatie in zijn artikelen is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
J. Safra Sarasin Sustainable Asset Management 08:00 "Reshoring biedt mooie kansen voor groene beleggers" Volgens fondsmanager Daniel Lurch van het JSS Sustainable Equity Green Planet fonds van J. Safra Sarasin profiteren met name de duurzaamste bedrijven van de huidige herschikking van de wereldwijde productieketen. Welke dat zijn?
Impactbeleggen 11 apr “Het is fijn om goed te doen” Ook buiten Nederland is impactbeleggen ontdekt. Het Schotse Baillie Gifford bijvoorbeeld lanceerde in 2017 het Positive Change Fund. Vlak voor Pasen was Rosie Rankin, medeverantwoordelijk voor dit fonds, over in Amsterdam voor de tweedaagse Impact Europe Summit in de Beurs van Berlage. Rob Stallinga sprak met haar.
Impactbeleggen 03 apr "Impactbeleggers staan aan de goede kant van de geschiedenis" Hadewych Kuiper, directeur beleggingen bij Triodos IM, is niet onder de indruk van alle berichten dat duurzaam beleggen het beste heeft gehad. "Zo ziet tegenwerking van vooruitgang eruit."
Impactbeleggen 30 jan JSS Green Planet Fund: Kansrijk beleggen in een groene toekomst Beleggen in de toekomst is volgens S. Safra Sarasin beleggen in de groene transitie. Lees meer over het JSS Sustainable Equity Green Planet Fund, dat in de laatste drie jaar niet alleen hard is gegroeid maar ook sterk heeft gepresteerd.
ESG 17 jan ESG is dood, lang leve ESG 2.0! Matt Christensen, hoofd duurzaam en impact beleggen bij Allianz Global Investors, schetst de vijf belangrijkste duurzaamheidsthema's van 2024. Politieke verdeeldheid dreigt het grootste struikelblok te worden.
ESG 01 nov Biodiversiteitsverlies, het megarisico dat slechts enkelen zien Het verlies van biodiversiteit is volgens De Nederlandsche Bank (DNB) een groot risico voor de financiële stabiliteit. Cardano heeft een methode ontwikkeld om dit verlies te meten en zo de beleggingsrisico’s in kaart te brengen. IEXProfs sprak met Dennis van der Putten, Chief Sustainability Officer bij Cardano.