We leven inmiddels al iets meer dan een jaar in het MiFID II-tijdperk. Wat zijn vermogensbeheerders en klanten ermee opgeschoten? Henning Gebhardt, hoofd vermogensbeheer bij Berenberg, liet zich onlangs bijzonder negatief uit over wat MiFID II allemaal heeft gebracht.
"De toename van bureaucratie is een duidelijke impact. De wettelijke obstakels waar financiële bedrijven overheen moeten springen zijn flink verhoogd." De totale omvang van de ellende zal volgens hem pas later dit jaar en volgend jaar duidelijk worden, zodra bedrijven een duidelijker beeld hebben hoe ernstig MiFID II de winstgevendheid van de business heeft aangetast.
Voor de klanten van private banks is de invoering van MiFID II geen onverdeeld genoegen, merkte Gebhard op. "Als een klant een stapel van 200 pagina's heeft te ondertekenen, dan weet ik niet wat het voordeel is. De toezichthouder is echt doorgeslagen."
"De toezichthouder is echt doorgeslagen"
Om de winstmarges op peil te houden, moet er worden gesneden in de kosten. Volgens Gebhard leidt dat onder meer tot extra automatiseringsinspanningen en minder research. "Het researchaanbod zal minder worden en oppervlakkiger." Maar niet alleen het researchaanbod neemt af, ook de vraag ernaar. Assetmanagers maken tegenwoordig scherpere keuzes," aldus Gebhard.
Minder kwaliteit en dekking
Heeft de komst van MiFID II de kwaliteit en het aanbod van beleggingsresearch inderdaad verzwakt? Dat heeft het CFA Institute onlangs onderzocht. Ruim 12.000 leden van CFA Institute verspreid over Europa kregen in december 2018 een vragenlijst opgestuurd. 496 leden van 449 firma's stuurden hun antwoorden terug.
De uitkomst van de rondvraag valt Rhodri Preece, hoofd Industry Research van CFA Institute, niet echt mee. “Het doel van MiFID II was om de researchinspanningen efficiënter en transparanter te maken, en om de concurrentie tussen gespecialiseerde researchbedrijven te verbeteren. Dat is deels gelukt."
De beleggingsresearch is volgens Preece transparanter en efficiënter geworden, maar de verminderde uitgaven aan research is wel ten koste gegaan van de kwaliteit en de coverage. "Met name small- en midcaps worden inmiddels minder goed gevolgd. Ja, dat maakt ons bezorgd, want minder research leidt tot minder handel, en minder handel belemmert beursbedrijven om geld op te halen.”
MiFID II heeft de concurrentie tussen beleggingsresearchers verbeterd,

Klik op de afbeelding voor een grote versie
ook de uitgaven aan beleggingsresearch zijn gedaald,

Klik op de afbeelding voor een grote versie
maar dat is wel ten koste gegaan van de kwaliteit van de research,

Klik op de afbeelding voor een grote versie
en van de coverage,

Klik op de afbeelding voor een grote versie
waardoor de eindbelegger uiteindelijk slechter af is.

Klik op de afbeelding voor een grote versie
Grote assetmanagers profiteren
Duidelijk is volgens Preece ook dat de kleine assetmanagers meer last hebben van de researchregels, die MiFID II stelt, dan de grote jongens.
"De grote assetmanagers hebben voldoende schaal en middelen om de research in eigen huis uit te voeren. Kleine assetmanagers zijn afhankelijk van externe researchers en zijn meer gedwongen om hun researchkosten door te berekenen aan hun klanten. Doen ze dat niet, dan gaat dat meteen ten koste van de winst. Voor de grote assetmanagers speelt dat probleem minder.”
Wat Preece wel heeft verbaasd is dat de onafhankelijke gespecialiseerde beleggingsresearchers niet hebben geprofiteerd van MiFID II. "Dat was toch de bedoeling."
MiFID II?
Anne-Marie Munnik, directeur van CFA Society VBA Netherlands, heeft de onderzoeksresultaten ook beoordeeld. De grootste verrassing voor haar is dat ruim een derde van de respondenten nog altijd geen idee heeft wat er met de komst van MiFID II is veranderd voor wat betreft de vereisten voor vakbekwaamheid van beleggingsdprofessionals die klanten informeren of adviseren.
"Dat is opmerkelijk, want we zijn inmiddels een jaar verder."
"Een derde van de respondenten heeft nog altijd geen idee heeft wat er met de komst van MiFID II is veranderd"
Zij roept daarom alle leden op, die nog niet compliant zijn, om alsnog het voor hen relevante examen te doen. "800 Nederlandse professionals hebben hun examen afgelegd, veelal met goed gevolg, afgelegd, maar dat is bij lange na niet de hele groep op wie de regels van toepassing zijn."