Voorbereid de volgende crisis in Tijdens een beurskrach kan het hard gaan. Een portefeuille na de start van de problemen aanpassen, is dan te laat. Dat is wat beleggers van de crisis van 2008 hebben geleerd. Voor 2019 kan dit inzicht goed van pas komen. Wat zijn andere lessen? 13 december 2018 11:00 • Door IEXProfs Redactie Vooraf werd dit beursjaar niet gezien als een potentieel crisisjaar. Ja, het zou een jaar worden met meer risico's dan in 2017. Daar waren alle assetmanagers het wel over eens. De consensus was dat 2018 wel eens het laatste feestjaar zou kunnen zijn. Niet dat iedereen daar zo over dacht. Hoofdeconoom Léon Cornelissen van Robeco verbaasde zich eind 2017 over de somberte bij zijn collega-voorspellers. “Waarom worden de groeiramingen niet naar boven bijgesteld? Neem de Amerikaanse economie. Die groeide in het derde kwartaal met 3%, terwijl rekening werd gehouden met een terugval vanwege de orkanen. Voor volgende jaar rekent de consensus op een economische groei van 2,2%. Wij zijn optimistischer, zeker als de Republikeinen de belastingen weten te verlagen. Vorig jaar maakte ik me grote zorgen over de komst van Trump. Komen er handelsoorlogen? Die angst bleek ongegrond. Zijn keuze voor de opvolger van Yellen geeft ook moed.” Italiaanse problemen kwamen uit Inmiddels zijn die handelsoorlogen volop aan de gang. Ook de Italiaanse problemen werden door de meeste assetmanagers goed voorspeld. Problemen rondom de Brexit - die blijken eindeloos - werden een jaar geleden veel minder vaak genoemd. De meeste assetmanagers dachten wel dat de emerging markets er goed voorstonden. De bedrijfswinsten liepen immers op. Het ging anders. Door de handelsoorlogen en de dure dollar kregen deze markten dit jaar grote klappen. Voor aankomend jaar zijn de voorspellingen van assetmanagers nog somberder en voorzichtiger dan een jaar geleden. In 2019 wordt nog geen Amerikaanse recessie verwacht, in 2020 wellicht wel. Leren van het verleden De laatste crisis vierde dit jaar zijn tiende verjaardag. Wat hebben beleggers daarvan kunnen opsteken? Wat zou hen kunnen behoeden om (dezelfde) fouten te maken in 2019? Wellington Management heeft de lessen uit 2008 die beleggers mee kunnen nemen in Top of Mind: Three ideas for the final quarter of 2018, op een rij gezet. Punten van bezorgdheid zijn: Italië, stijgende rentes in combinatie met hoge schulden, minder liquiditeit, een aanstaande bearmarket en risicosystemen die slechts op modellen gebaseerd zijn. De lessen uit 2008 Snel risico afbouwenEen advies aan assetmanagers: “If you’re going to panic, panic quickly.” Het is okee om uit te stappen bij de eerste tekenen van problemen. Dan heeft u het goed gedaan, aldus Wellington. Bent u later, dan kunt u wel eens verkopen op de bodem. Kunt u bijkopen?Een voormalige Wellington-CEO zei dit toen hij het had over langetermijnbeleggen en crises: “Humanity goes on sale every five or ten years, and you should bet on humanity.” Het is wel belangrijk dat beleggers een potje of werkwijze hebben om bij te kopen als waarderingen tijdens een crisis gedaald zijn tot een zeer aantrekkelijk niveau. Wees voorbereid dus. Aan de geldstroom richting geldmarktfondsen te zien, nemen beleggers deze les ter harte. Fundamentals zijn niet doorslaggevend Zie emerging markets dit jaar. In tijden van crisis kunnen fundamentals overruled worden door geldstromen of gebrek aan liquiditeit. Bouw de portefeuille dus rondom fundamentals die op lange termijn bestendig zijn. Het wordt erger en anders“Think about the unthinkable.” De volgende crisis kan wel eens langer zijn dan die van 2008. Oplopende inflatie zou wel eens achter de volgende crisis kunnen zitten, voor het eerst sinds de jaren '70. En als inflatie een crisis aanjaagd, dan kan de correlatie tussen aandelen en obligaties groter worden. Dat betekent volgens Wellington dat obligaties niet de veilige haven zullen zijn die zij in 2008 en 2001 waren. Tot slot: overheden en centrale banken speelden een belangrijke rol bij het oplossen van de vorige crisis, maar zouden nu wel eens een grote rol kunnen spelen bij het veroorzaken van de volgende. Heb een planDat heeft niet zozeer met een crisis te maken. Elke belegger moet altijd een plan hebben. Wellington schrijft dat een plan maken tijdens een crisis beter is dan helemaal geen plan hebben. Ze noemen het voorbeeld van een fondsmanager die nog niet klaar was risico in zijn porterefeuille op te voeren, maar wel alvast enkele scenario's op papier had gezegd. Hij had een lijst van die signalen gemaakt die een keerpunt in de markt konden betekenen. Op het moment dat alle drie die signalen zichtbaar waren, begon hij met het toevoegen van risico. De Redactie van IEXProfs bestaat uit verschillende journalisten. De informatie in dit artikel is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies, of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. . Deel via:
Impactbeleggen 30 jan JSS Green Planet Fund: Kansrijk beleggen in een groene toekomst Beleggen in de toekomst is volgens S. Safra Sarasin beleggen in de groene transitie. Lees meer over het JSS Sustainable Equity Green Planet Fund, dat in de laatste drie jaar niet alleen hard is gegroeid maar ook sterk heeft gepresteerd.
ESG 17 jan ESG is dood, lang leve ESG 2.0! Matt Christensen, hoofd duurzaam en impact beleggen bij Allianz Global Investors, schetst de vijf belangrijkste duurzaamheidsthema's van 2024. Politieke verdeeldheid dreigt het grootste struikelblok te worden.
ESG 01 nov Biodiversiteitsverlies, het megarisico dat slechts enkelen zien Het verlies van biodiversiteit is volgens De Nederlandsche Bank (DNB) een groot risico voor de financiële stabiliteit. Cardano heeft een methode ontwikkeld om dit verlies te meten en zo de beleggingsrisico’s in kaart te brengen. IEXProfs sprak met Dennis van der Putten, Chief Sustainability Officer bij Cardano.
Impactbeleggen 24 jul “Impactbeleggen is pionieren” Als hoofd Private Markets & LDI leidt Rik Klerkx de inspanningen van Cardano om voor z’n klanten, veelal middelgrote pensioenfondsen, een positieve impact en een gezond rendement te boeken. “Hun duidelijke wens is om meer te doen met impactbeleggingen. Wij komen hen tegemoet met maatoplossingen.”
Impactbeleggen 28 jun PE en impactbeleggen vormen een goede combi Private equity heeft volgens Achmea IM veel te bieden aan beleggers die naast een mooi rendement een positieve bijdrage willen leveren aan een betere wereld.
Impactbeleggen 26 jun ”De financiële sector heeft een rol te spelen” Hadewych Kuiper van Triodos Investment Management over de betekenis en het belang van impactbeleggen. “Het is een hardnekkige mythe dat impactbeleggen ten koste zou gaan van rendement.” Dit is de eerste aflevering van een serie interviews over de zin van impactbeleggen.