Koning Korting regeert assetmanagers Onder invloed van moordende concurrentie grijpen vermogensbeheerders steeds vaker naar het kortingswapen. 4 juli 2016 11:35 • Door Jorge Groen Onder invloed van moordende concurrentie grijpen vermogensbeheerders steeds vaker naar het kortingswapen. In Nederland regeert Koning Korting met straffe hand. Aan de kortingshausse liggen duidelijke oorzaken ten grondslag. Te veel assetmanagers azen in Nederland op dezelfde assets. Die komen moeizaam hun kant op door knellende wet- en regelgeving en stevige concurrentie tussen fondsenaanbieders. Beleggingsfondsen kampen net als vorig jaar met uitstroom doordat institutionele partijen en particuliere beleggers beleggingen dumpen vanwege volatiele markten en fluctuerende olieprijzen. Tot 33% korting In het eerste kwartaal is zestien miljard euro uit beleggingsfondsen met Europees paspoort gestroomd. Ook nemen veel pensioenfondsen hun assetallocatie opnieuw onder de loep. Vermogensbeheerders geven grote klanten tot een derde korting op de rekening in een poging om assets aan te trekken en bestaande klanten te behouden. Dat concludeert het Amerikaanse adviesbureau Casey Quirk op basis van een recent onderzoek naar de vermogensbeheervergoedingen van zestig Europese en Amerikaanse assetmanagers. Het bureau keek naar de totale kosten die in rekening worden gebracht voor het vermogensbeheer, en voerde gesprekken met salesteams. Veel onderhandelingsruimte Op een kwart van de totale verkopen van fondshuizen aan institutionele beleggers worden kortingen bedongen. De kortingsoorlog woedt het sterkste in Europa: nieuwe klanten kunnen kortingen tot 22% tegemoet zien op hun vermogensbeheerkosten, tegen 16% in de VS. De grootste kortingen betreffen nieuwe producten. Die kunnen oplopen tot 37% in Europa, tegen 22% in de VS. Dat assetmanagers in Europa elkaar meer de tent uitvechten dan aan de andere kant van de Atlantische Oceaan, ligt voor de hand, zegt Jeff Levi, partner bij Casey Quirk. “Het is voor assetmanagers lastiger om in Europa schaal te creëren. Ze zijn daarom extreem hongerig en agressief. Een middelgroot Europees pensioenfonds kan al snel 25% korting bedingen op de beheerkosten. Bij de kleintjes kan dit oplopen tot 17%. Circa een jaar geleden ging het nog respectievelijk om 21% en 17% korting.” Lachende derde Het geven van kortingen is van alle tijden, zegt Levi. Drie kwart van de vermogensbeheerders doet het, eenderde van de mandaten komt met korting tot stand. Maar door toenemende concurrentie en verschalend aanbod van assets wordt meer en vaker korting gegeven, met name in Nederland. “In Nederland hebben asset-owners flinke schaalgrootte. Dat geeft ze veel onderhandelingsruimte. Sommige vermogensbeheerders concurreren direct op de prijs, ook de grote partijen. Vooral in de defined benefit-markt is de druk daardoor groot op de beheervergoedingen.” Nederlandse pensioenfondsen zijn de lachende derde. De grootste pensionfondsen ABP en PFZW hebben in 2015 de vermogensbeheerkosten omlaag gebracht, melden zij in hun jaarverslagen. Ook rek bij hedgefondsen Dat besparen gebeurt op twee manieren, zegt Karin Roeloffs, business leader investments Benelux bij Mercer: door de assetmix aan te passen en door assetmanagers aan te spreken op de kosten. “De kosten dalen uiteraard als hedgefondsen worden verruild voor aandelenfondsen. Dat is een wijziging in het beleid en niet een echte besparing. Hedgefondsen rekenen in de regel standaard een beheervergoeding van 2%, en 20% prestatievergoeding. Maar ook daar zie je rek ontstaan.“ Oprichter Eric Veldpaus van het Institutioneel Benchmarking Instituut nuanceert de uitspraken. Het instituut benchmarkt de prestaties van Nederlandse pensioenfondsen op het gebied van vermogens- en pensioenbeheer. Kosten moeten transparanter “Over de afgelopen jaren worden inderdaad in beperkte mate lagere beheervergoedingen betaald door Nederlandse pensioenfondsen. Dat heeft twee oorzaken: er wordt afstand van duurdere beleggingscategorieën gedaan en de prestatievergoedingen zijn lager doordat de rendementen lager zijn. Pas als er lagere beheervergoedingen worden bedongen voor dezelfde mandaten is er echt sprake van korting.” Volgens Jeroen Koopmans hebben verscheidene Nederlandse pensioenfondsen echte kortingen op de beheerkosten bedongen na onderhandelingen met hun assetmanagers. De docent aan de IVP leergang pensioenfondsmanagement, partner en managing director bij actuaris- en consultantsbureau Lane Clark Peacock, onderzoekt jaarlijks de gerapporteerde kosten door pensioenfondsen. “Die trend is al enige jaren aan de gang in het Verenigd Koninkrijk, maar ook in Nederland is in de laatste twee jaren de beweging ingezet en houdt naar verwachting aan. Het gaat om gemiddeld acht tot tien basispunten, is af te leiden uit de jaarverslagen. Kosten worden steeds transparanter en pensioenfondsen zijn steeds mondiger geworden. Tot twee jaar terug gingen pensioenfondsen niet in overleg over hun vermogensbeheerkosten.” Kosten bepalen mede keuze Roeloffs bevestigt, dat assetmanagers die actief zijn in Nederland de kortingsdruk sterker voelen dan in andere Europese landen. “Zowel vanuit het toezicht als de stakeholders is er druk op pensioenfondsen om de kosten te verlagen en transparant te zijn over kosten. Sommige pensioenfondsen stappen uit dure assetclasses, of willen er niet instappen. Soms leggen pensioenfondsen bij de zoektocht naar een assetmanager de eis neer dat het beheer niet meer mag kosten dan een bepaald aantal basispunten. Dergelijke verzoeken kwamen vijf jaar geleden nauwelijks voor.” Roeloffs vindt het gezond dat de beheervergoeding mede de keuze bepaalt voor de assetmanager, maar pensioenfondsen moeten waken voor een ongezonde focus op kosten. Het mag niet leiden tot dusdanig druk bij assetmanagers dat ze onrendabele fees vragen. Dalende winstmarges Hoewel Europese vermogensbeheerders sinds 2010 hun winstmarges zien dalen, is volgens Levi dat scenario ver uit zicht. Gemiddeld zijn winstmarges wereldwijd 34%. Volgens Fitch moeten Europese assetmanagers dit jaar echter niet opnieuw rekenen op 10% groei in beheerd vermogen vanwege systematisch lagere rendementen en minder toestroom van kapitaal van particuliere beleggers en staatsfondsen. Klanten en toezichthouders voeren de druk op actieve beheerders op om hun toegevoegde waarde aan te tonen. Stevige competitie en de roep om goedkope, transparante en liquide beleggingen stelt volgens Levi consultants als Mercer en Lane Clark Peacock in staat om op het scherpst van de snede te onderhandelen over beheervergoedingen. “Die druk op fees zal alleen maar toenemen. Consultants implementeren in Europa beheervergoedingen van de ene land naar de andere. Het overaanbod van assetmanagers die alle op dezelfde mandaten jagen geeft veel onderhandelingsruimte. Marges groeien naar beheerkosten toe.” Teveel concurrentie Niet alleen zijn er volgens Roeloffs te veel vermogensbeheerders actief in Nederland, ook de stammenstrijd tussen actieve en passieve beleggers haalt een duit uit het zakje. Schaal is het toverwoord voor vermogensbeheer. Maar een handvol assetmanagers dat outperformance en oplossingen biedt op vlakken waar pensioenfondsen blootstelling zoeken, kan zijn poot stijf houden in het spel van onderhandelen. “De markt is door het grote aantal aanbieders heel competitief, de vraag is wie het eerst vertrekt. Er zijn veel partijen die denken: als ik maar 1% kan krijgen van het Nederlandse pensioengeld dan zit ik goed. Maar zo gemakkelijk is het niet. Je hebt schaal nodig als assetmanager, anders kun je het spel niet volwaardig meespelen. Het kortingswapen wordt in de strijd geworpen om deze schaal te bereiken.” Jorge Groen is freelance journalist. Eerder werkte hij voor het Financieele Dagblad en RTL Z en hij is oud-hoofdredacteur van IEXProfs, IEXGeld en Nederlands Pensioen- en Beleggingsnieuws (NPN). Deel via:
Opinie 18 apr Yes! Wereldwijde groei versnelt In 2023 presteerde de Amerikaanse economie beter dan de meeste andere regio's in de wereld. Ook in 2024 gaat het de VS voor de wind, waarbij Grace Peters van J.P. Morgan Private Bank verwacht dat de economische groei in de rest van de wereld nu ook in een hogere versnelling gaat.
Assetallocatie 18 apr Van Lanschot Kempen koopt niet langer Japanse aandelen Van Lanschot Kempen is afgestapt van zijn overwogen-positie in Japanse aandelen. De bedrijfswinsten ontwikkelen zich nog steeds goed, maar de waarderingen beginnen flink op te lopen.
Assetallocatie 17 apr Cashberg langs de lijn gaat nergens naartoe Gerben Lagerwaard van State Street Global Advisors gelooft er niets van dat de gigantische hoeveelheid geld die nu in geldmarktfondsen is geparkeerd binnen afzienbare tijd naar de aandelenmarkt wordt gealloceerd.
Assetallocatie 16 apr "Impact aanval van Iran op financiële markten is beperkt" "De directe actie van Iran tegen Israël dit weekend heeft geleid tot de vrees voor verdere escalatie, maar bij afwezigheid van een volledige crisis in de regio - wat niet ons basisscenario is - denken we dat de impact op de financiële markten beperkt zal blijven." Dat schrijft Greg Hirt van Allianz Global Investors.
Assetallocatie 16 apr Amundi positiever over komende 10 jaar, negatiever over 25 jaar Amundi AM is sceptischer geworden over snelle maatregelen tegen het opwarmen van de aarde. De eerste 10 jaar is dat nog gunstig voor beleggers. Daarna wordt de rekening betaald.
Assetallocatie 11 apr Schroders kijkt met 3D-bril naar de toekomst De drie D's, decarbonisatie (weg van fossiele energie), demografie (vergrijzing) en deglobalisering spelen volgens Schroders de komende dertig jaar een sleutelrol in de beleggingsresultaten.