Storm in de pensioenindustrie Het besturen van een pensioenfonds was nooit zo moeilijk. BNP Paribas Securities Services over de vele uitdagingen. 22 februari 2016 10:50 • Door Rob Stallinga Meer regels Extreem lage rentes Toenemende marktvolatiliteit Digitale revolutie Kritische pensioendeelnemers Voor de pensioenindustrie zijn het turbulente tijden. Pensioenbestuurders kunnen de ontwikkelingen amper nog bijbenen. Hoe de verschillende pensioenfondsen, maar ook pensioenverzekeraars, alle veranderingen verteren, onderzocht BNP Paribas Securities Services. Van deze global custodian (de vijfde van de wereld) zijn pensioenfondsen en verzekeraars belangrijke klanten. Dan wil je graag weten wat er bij hen hoog op de agenda staat. BNP Paribas Securities Services sprak daarom met 23 belangrijke vertegenwoordigers uit de wereldwijde pensioenindustrie en verzekeraarswereld. Namens Nederland gaven PPGM, ASR en Actiam hun visie op de uitdagingen in de industrie. Van traditioneel naar alternatief “Nee, dat zijn niet allemaal klanten van ons,” haast Robert van Kerkhoff (foto), hoofd van BNP Paribas Securities Services, te zeggen. “We wilden er neutraal in zitten.” Groot probleem voor de pensioenfondsen is natuurlijk de combinatie van extreem lage rentes en de toenemende volatiliteit op de financiële markten. "Daar worstelen de pensioenfondsen sterk mee," zegt Van Kerkhoff. "Er wordt daarom steeds meer gekeken naar illiquide beleggingen, zoals hypotheken, infrastructuurprojecten maar ook private equity. In de traditionele beleggingscategorieën aandelen en obligaties valt er nu te weinig rendement te behalen." Deze nieuwe alternatieve beleggingen zorgen wel weer voor nieuwe uitdagingen. Hoe waardeer je bijvoorbeeld een stuk bouwgrond? Hoe gemakkelijk is het om een asset zonder opruimkorting van de hand te doen? Van Kerkhoff: "Voor de toenemende beleggingscomplexiteit is ook meer kennis nodig. Halen ze die in huis, of is externe hulp de oplossing? Kerkhoff schat dat een gemiddeld Nederlands pensioenfonds op dit moment bijna voor 10% van het vermogen in alternatieve beleggingen zit. Outsourcen of insourcen? Pensioenfondsen hebben de laatste jaren steeds meer uitbesteed. Deels uit kostenbewustzijn, maar ook door toegenomen complexiteit. Zeker de kleine en middelgrote pensioenfondsen hadden geen andere keuze. "Ze moeten wel," zegt Van Kerkhoff. "Kleine partijen kunnen anders ook niet meer voldoen aan de toenemende regelgeving, complexiteit in producten en beleggingsstrategieën." De grote pensioenfondsen pakken het anders aan. Ook bij hen speelt kostenbewustzijn een grotere rol. Daarom doen ze juist steeds meer zelf. De marge, die externe vermogensbeheerders rekenen, komt nu ten goede aan het uiteindelijke rendement, ervan uitgaande dat er goed wordt belegd. Volgens Van Kerkhoff is het grote Noorse staatspensioenfonds hét voorbeeld van een fonds dat externen steeds meer op afstand houdt. Tenminste, wat betreft de front office. Van Kerkhoff: "Bij de back office is weinig veranderd. Dat blijft het speelveld van vooral externe partijen." Shift naar ESG Grote verandering is het belang van duurzaam beleggen. Nederland is daarin volgens Van Kerkhoff koploper. "Bij alle grote pensioenfondsen lopen tegenwoordig ESG-specialisten rond." De onvoorwaardelijke keuze voor duurzaam gaat inmiddels verder dan een keuze voor een gezondere wereld. "ESG kost geen rendement, zoals ze vroeger dachten, maar levert juist extra rendement op voor zowel de maatschappij als het pensioenfonds." Pensioenbestuurders zoeken verder manieren om controle te hebben op de totale beleggingen. Dat is niet eenvoudig met een beleggingswereld die steeds ingewikkelder en diverser wordt. De situatie wordt nog ingewikkelder doordat toezichthouders verdergaande transparantie vragen. Van Kerkhoff lachend: "Als DNB aan een pensioenfonds vraagt om binnen twee weken de carbon footprint van hun portefeuille te overhandigen, dan moet de data-infrastructuur wel op orde zijn." Met technologie kunnen de data-uitdagingen worden overwonnen. Daar is wel geld voor nodig. Na jaren van beperkte investeringen in technologie zetten de pensioenfondsen een tandje bij om hun systemen op orde te krijgen, signaleert Van Kerkhoff. "Ze moeten wel. Zonder degelijke infrastructuur begin je niets." Rob Stallinga is financieel journalist. De informatie in zijn artikelen is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Assetallocatie 08:00 De succesvolle terugkeer van de 60/40-portefeuille Ewout van Schaick heeft samen met de rest van het multi-asset-oplossingen-team van Goldman Sachs AM grote verwachtingen van portefeuilles die bestaan uit 60% aandelen en 40% obligaties. Zowel voor aandelen als obligaties zijn de vooruitzichten zonnig. Mochten markten desondanks corrigeren, dan biedt de 60/40-portefeuille de spreidingsvoordelen om de klap te verzachten.
Assetallocatie 27 mrt Cash is meer king dan ooit In Europa kan een belegger dit jaar met een mix van cash en kortlopende leningen bruto tussen de 3% en 4% verdienen. Waarom dan nog risico's nemen met obligaties en aandelen, zo vraagt Alain Richier van Ostrum Asset Management zich af.
Assetallocatie 25 mrt Rabobank surft mee op recordgolf Rabobank heeft geen last van hoogtevrees. Aandelen blijven favoriet boven obligaties. De bank ziet zich gesteund door de hoge winstgroei en de historie: records komen immers zelden alleen.
Assetallocatie 21 mrt Geef uw portefeuille een boost! Yvo van der Pol, hoofd Benelux & Nordics bij PGIM Investments, is bijzonder gecharmeerd van de meer risicovolle obligaties, aandelen met sterke groeimogelijkheden en datacenters.
Assetallocatie 21 mrt U zoekt een sterk presterend mixfonds? Het is volgens Thomas de Fauw van Morningstar essentieel voor beleggers om de strategie, het proces en de beloften van fondsmanagers van mixfondsen te doorgronden.
Assetallocatie 20 mrt “Dit is een positief verhaal” Karen Ward, hoofd beleggingsstrategie EMEA bij JP Morgan AM, ziet dit jaar zonnig in, voor de Europese economie en voor Europese aandelen in het bijzonder. Ook China zou wel eens positief kunnen verrassen. Komen deze optimistische verwachtingen niet uit, dan houden obligaties en private beleggingen het portefeuillescheepje wel recht.