Maak ethiek belangrijk voor student Ethiek mag onder studenten die worden opgeleid voor de financiële sector een grotere rol krijgen. Ze zitten nu al vast in patronen. 18 februari 2016 08:40 • Door Jacco Heemskerk Onlangs nam ik op de Amsterdamse Zuidas in De Nieuwe Poort deel aan een debat over ethiek in de financiële sector. Bij binnenkomst valt onmiddellijk het centraal geplaatste Gouden Kalf op. Treffend, zo midden op de Zuidas. Het Gouden Kalf aanbidden dat zoveel wil zeggen als “hulde brengen aan rijke lieden of met het gansche hart aan rijkdom hangen.” (Bron: DBNL) Het debat werd gevoerd met een groep Amsterdamse studenten, die op het punt staan de arbeidsmarkt te betreden. Het vak ethiek heeft een prominente plek binnen de opleiding Finance. Het debat ging over de ethische kwesties na de financiële crisis van 2008. We bespraken de toegenomen regelgeving, ethische codes en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Maar ook spraken we over hoe deze studenten betekenis denken te geven aan hun persoonlijke leven. Meer kiezen voor duurzaam? Op voorhand was ik nieuwsgierig en hoopvol gestemd. Afgaande op wat vaak wordt gesuggereerd, dacht ik dat de nieuwe generatie studenten, de millenials, een heel andere blik op de samenleving en hun rol daarin zou hebben. Dat zij, meer dan de generaties voor hen, kiezen voor het duurzaam inrichten van de samenleving en zichzelf niet willen verliezen in de paradigma’s van voorbije generaties. Ik was verrast toen uit de discussie een heel ander beeld naar voren kwam. Ethiek en moraal leken niet bepaald de belangstelling van deze groep te hebben. De studenten, wanneer gesteld voor de vraag of men sigaretten aan kinderen zou verkopen of hypotheken aan mensen die zich dat niet kunnen veroorloven, legden de verantwoordelijkheid voor de aankoop toch vooral bij de consument. Het bedrijfsbelang stond voor de meesten van hen voorop en ook het behoud van de eigen baan werd nadrukkelijk meegewogen. De studenten waren van mening dat zij weinig invloed kunnen uitoefenen op het beleid van een bedrijf en gaven er de voorkeur aan zich aan het systeem aan te passen. Door dicht bij je eigen waarden te blijven dachten ze vooral het risico te lopen niet meer in het systeem te passen. Werkethiek minder onderscheidend We troffen in dit debat een groep studenten met een specifieke studierichting, namelijk studenten die zich aangetrokken voelen tot de financiële sector. We kunnen uit dit debat dan ook geen conclusie trekken over de groep millennials als geheel. Maar hoe zit het nu met die millenials? De Amerikaanse denktank PEW publiceerde in februari 2010 het rapport: “The Millennials: Confident. Connected. Open to Change.”. Naast de vele onderscheidende karakteristieken van de Millennials signaleert het rapport ook dat millennials werkethiek als minder onderscheidend zien in vergelijking tot voorgaande generaties. Het rapport stelt onder meer: “a majority of Millennials say that the older generation is superior to the younger generation when it comes to moral values and work ethic.". Millenials zouden wel zelfvertrouwen hebben, maar zijn niet op zoek naar de morele hoogvlakte. Studenten zitten nu al vast Meer nog dan de constatering dat een nieuwe generatie niet noodzakelijkwijs het zaad van de oplossing in zich draagt, trof het me dat studenten die nog met hun carrière moeten beginnen, nu al vastzitten in het systeem van prestatie en afrekenen. Dat zij zich moeilijk openstellen voor de bredere maatschappelijke verantwoordelijkheid die financiële sector heeft. Wat dat betreft mag het vak ethiek binnen financieel georiënteerde opleidingen een prominentere rol krijgen. Ook binnen de opleiding tot beleggingsprofessional van het gerenommeerde Amerikaanse CFA Institute hebben ethiek en professioneel gedrag een prominente rol. Van alle examenonderdelen blijkt dit onderdeel steeds het moeilijkst. Het vormen van de morele kaders vereist dat we met elkaar in gesprek blijven. Alleen dan kunnen we een eigen moreel kompas ontwikkelen en opereren binnen kaders die maatschappelijk betamelijk zijn. Nieuwere generaties hebben niet noodzakelijkerwijs betere ethische standaarden of een hogere moraal. Daar moet hard aan gewerkt blijven worden. Dat maakte dit debat weer eens duidelijk. Geen ontwakend ethisch reveille dus, maar ik ben wel flink wakker geschud! Jacco Heemskerk is managing director RBS Netherlands Pension Fund en voorzitter van CFA Society Nederland. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Impactbeleggen 30 jan JSS Green Planet Fund: Kansrijk beleggen in een groene toekomst Beleggen in de toekomst is volgens S. Safra Sarasin beleggen in de groene transitie. Lees meer over het JSS Sustainable Equity Green Planet Fund, dat in de laatste drie jaar niet alleen hard is gegroeid maar ook sterk heeft gepresteerd.
ESG 17 jan ESG is dood, lang leve ESG 2.0! Matt Christensen, hoofd duurzaam en impact beleggen bij Allianz Global Investors, schetst de vijf belangrijkste duurzaamheidsthema's van 2024. Politieke verdeeldheid dreigt het grootste struikelblok te worden.
ESG 01 nov Biodiversiteitsverlies, het megarisico dat slechts enkelen zien Het verlies van biodiversiteit is volgens De Nederlandsche Bank (DNB) een groot risico voor de financiële stabiliteit. Cardano heeft een methode ontwikkeld om dit verlies te meten en zo de beleggingsrisico’s in kaart te brengen. IEXProfs sprak met Dennis van der Putten, Chief Sustainability Officer bij Cardano.
Impactbeleggen 24 jul “Impactbeleggen is pionieren” Als hoofd Private Markets & LDI leidt Rik Klerkx de inspanningen van Cardano om voor z’n klanten, veelal middelgrote pensioenfondsen, een positieve impact en een gezond rendement te boeken. “Hun duidelijke wens is om meer te doen met impactbeleggingen. Wij komen hen tegemoet met maatoplossingen.”
Impactbeleggen 28 jun PE en impactbeleggen vormen een goede combi Private equity heeft volgens Achmea IM veel te bieden aan beleggers die naast een mooi rendement een positieve bijdrage willen leveren aan een betere wereld.
Impactbeleggen 26 jun ”De financiële sector heeft een rol te spelen” Hadewych Kuiper van Triodos Investment Management over de betekenis en het belang van impactbeleggen. “Het is een hardnekkige mythe dat impactbeleggen ten koste zou gaan van rendement.” Dit is de eerste aflevering van een serie interviews over de zin van impactbeleggen.