“Wist u dat er een autofabrikant bestaat die een zeer ongebruikelijke naam heeft?” Met pretoogjes kijkt Mark Mobius de zaal rond tijdens het jaarlijkse seminar van Franklin Templeton. “Nee? Ik ook niet.”
Hij ontdekte het bij toeval. Bladerend in een krant viel zijn oog op een bericht over Mobius Motors in Kenia. “Gesticht door een jonge, idealistische Brit die de Afrikanen wil helpen aan betaalbare auto’s van eigen bodem.”
Mark ging een kijkje nemen. Joel Jackson, de jonge Brit, bleek niet van zijn bestaan op de hoogte en reed hem trots rond in de Mobius-auto, een minimalistisch soort jeep.
“Hij hobbelde verschrikkelijk.” Mobius Motors bestaat nu drie jaar en heeft in die tijd maar een paar auto’s geproduceerd. “Toch is de beurswaarde gestegen van één naar veertig miljoen dollar,” vertelt Mark Mobius.
Wilde rit
Welkom in mijn wereld, wilde de rattenvanger van de opkomende economieën maar zeggen, vanwege zijn volmaakt haarloze hoofd ook wel de Yul Brynner van Wall Street genoemd. Beleggen in opkomende economieën mag dan vaak resulteren in een wilde, hobbelige rit, je komt wel thuis met geweldige verhalen.
Mark Mobius had er al – letterlijk – heel wat tropenjaren op zitten, toen hij in 1987 ging werken voor het bedrijf van John Templeton, pionier van het beleggingsfonds en het value-beleggen. Mobius stelde maar één voorwaarde: dat Templeton zijn eerste kantoor in een emerging market zou openen. Aldus gebeurde, in Hongkong, en de rest is bijna dertig jaar geschiedenis.
Mobius koppelde Templeton’s filosofie – kopen in tijden van pessimisme, en verkopen in tijden van optimisme – aan zijn eigen kennis van de opkomende economieën.
Azië blijft favoriet
Hij bouwde Templeton uit met de eerste echte EM-fondsen, en zichzelf tot Mister Emerging Markets. Mobius werd bijvoorbeeld een belangrijk EM-adviseur van de Wereldbank. Vandaag de dag beheert de Templeton Emerging Markets Group 37 miljard euro vanuit achttien kantoren over de hele wereld.
Om een idee te geven van het soort beleggingsresultaten dat Mobius en Templeton beroemd maakte: de Templeton Emerging Markets Investment Trust rendeerde van 1989 tot 2010 gemiddeld 15% per jaar, tegen 11,4% voor zijn benchmark.
Mobius’ persoonlijke favoriet is en blijft Azië. “Omdat het groter is. Meer landen, meer mensen. Vooral jonge mensen.” Maar dat weerhoudt hem er niet van overal buiten de ontwikkelde landen actief te zijn.
2000% inflatie
In Brazilië leerde hij, lang geleden, begrijpen what makes the emerging markets tick. Op bezoek bij een lokale onderneming deelde hij zijn zorgen met de CEO over de toenmalige Braziliaanse inflatie van 2000%. “Ja, geweldig hè,” zei de man tot Mobius’ verbijstering. “Nog maar kort geleden was hij 3000%.”
Er was in die tijd ook een Braziliaanse bank met een bliksemschicht als logo. “Wij kunnen geld bliksemsnel verplaatsen,” legde de bankier uit – een levensnoodzaak in tijden van hyperinflatie. Bij Mobius viel de munt. “Alleen de allersterkste bedrijven overleven in zulke omstandigheden.” En daar steekt hij dus het geld van zijn klanten in.
Corruptie. Mismanagement. Nationalisering en onteigening. Terrorisme en ander crimineel geweld. Gebrek aan infrastructuur. Overbevolking. Epische armoede en vervuiling. Desondanks, of misschien wel juist daarom, bloeien in de uitgestrekte en schijnbaar eeuwigdurende emerging desert talloze mooie bloemen.
Supervolatiele aandelen
Neem Nigeria, waar Mobius op bezoek was bij een succesvolle, goed geleide onderneming. Toch strandde hij in de lift: stroomstoring. “Sindsdien beleggen we in leveranciers van noodaggregaten aan Nigeria.”
Goed, nog eentje dan – het meest sterke verhaal van de middag. Wat was de afgelopen jaren de best presterende opkomende beurs? U raadt het nooit: die van Buenos Aires. Inderdaad, de hoofdstad van Argentinië. Wereldkampioen economisch mismanagement, met afstand. Hoe kan dat?
“Argentijnse aandelen zijn supervolatiel, maar daardoor maken ze soms ook enorme sprongen naar boven,” zei Mobius. “En momenteel zijn de Argentijnen hoopvol gestemd vanwege de presidentsverkiezingen dit najaar.” Vreemd: het volk heeft toch geen beste hand van presidenten kiezen? Mobius lachte, maar hield zich diplomatiek op de vlakte: “We zullen zien hoe het dit keer gaat.”
Geld vast
Hij gaf ook een meer fundamentele verklaring voor de opverende beurs: de taaie overlevingskunst van de Argentijnen. Als voorbeeld noemde hij Clarín. Het grootste mediaconcern van de Spaanstalige wereld, sinds 2007 beursgenoteerd.
“Ze zijn altijd kritisch blijven berichten over de vele slechte Argentijnse regeringen. Ondanks talloze pesterijen, zoals beperking van de papierleveranties. Dat heeft het management gehard. Het is gewoon een heel goed geleid en integer bedrijf. En daar zijn er meer van.”
Je moet wel goed blijven uitkijken met dit soort beleggingen, met name voor de Argentijnse kapitaalrestricties. “Voor je het weet krijg je je geld het land niet meer uit,” zei Mobius. “Dat is een reëel probleem. Daarom beleggen wij in Argentijnse bedrijven via American depositary receipts (ADR’s) die op Wall Street worden verhandeld.”
Joost Ramaer is freelance journalist en schrijver van het boek De Geldpers – De teloorgang van het mediaconcern PCM (Prometheus, 2009). Over beleggen schreef hij eerder een wekelijkse column in NRC Handelsblad (2011-2013). De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.