Luchtkasteel vergt duur onderhoud Premies stijgen, kortingen lopen op. En pensioenfondsen zitten nog steeds gevangen in schijnbeelden en wensdromen. 11 december 2014 16:00 • Door Jacco Heemskerk ‘Een illusie verliezen betekent niet altijd een zekerheid verwerven' - Gustave Le Bon ‘Luchtkastelen eisen hoge onderhoudskosten’ - Edward Bulwer-Lytton De deelnemer, daar zou het in de nieuwe wet pensioencommunicatie om moeten gaan. Dat het de wetgever om die deelnemer gaat is moeilijk te geloven als je alle aanpassingen van onze regelingen beschouwt. Het verdelingsvraagstuk wordt verhuld door rookgordijnen. Eerlijk zijn naar de deelnemer blijkt moeilijk. Dan is eerlijke communicatie ook lastig. Dit en niet het gebrek aan keuzevrijheid is de reden dat deelnemers afhaken. Pensioen is niet noodzakelijk moeilijk en er is genoeg te kiezen. Politici, academici, fondsbesturen en lobbyisten staren zich blind op fiscaalvriendelijke opbouw. Op het repareren van de oude orde, terwijl men moet zoeken naar een nieuwe orde. Als ik mijn drie kinderen de snoeppot voorzet en er zijn maar twee snoepjes dan heb ik een verdelingsvraagstuk. In de praktijk roept de oudste: “ik mag eerst want ik ben de oudste” en de jongste reageert al snel met: “dat is niet eerlijk”. Niet heel anders dan hoe het verdelingsvraagstuk rondom pensioen zich tussen de generaties ontvouwt. Gevangen in wensdromenAls oplossing zou ik mijn kinderen kunnen voorhouden dat we rekenen op basis van het 10 jaars voortschrijdend aantal kindjes in ons huishouden. Er is dan meer dan genoeg. Toch zou er protest volgen als ik de oudste alvast een snoepje laat pakken. En ook voor de middelste lijkt er op die basis nog voldoende. De jongste start in een lege pot en protesteert luidkeels. Die hecht weinig waarde aan het argument dat tegen de tijd zij de leeftijd van de oudste heeft er wellicht weer snoep in de pot zit. Gek dat mijn kinderen de illusie doorzien, maar dat men in de pensioenwereld in wensdromen wil geloven. We doen hetzelfde als het om onze pensioenpot gaat. Pensioentoezeggingen kunnen alleen worden gerealiseerd door een combinatie van premie en rendement. Als de premie niet betaald kan worden of de rendementen niet gevonden, dan wordt dat onwaarschijnlijk. Premiedemping, verwachte rendementen, kunstmatige rekenrentes en niet-marktconforme parameters in de risicokaders sluiten niet aan bij de economische realiteit. Net doen of je verplichtingen lager zijn verandert daar niets aan. Je vakantiereis wordt niet korter door in mijlen te rekenen. We kunnen een andere taal gaan spreken, maar moeten dezelfde problemen oplossen. Met het nieuwe FTK vragen fondsen zich af hoe ze hun beleggingsbeleid moeten aanpassen. Premies stijgen, de kans op indexatie is kleiner en het aantal kortingen hoger. De enige reden waarom fondsen deze vraag stellen, is dat ze gevangen zijn in schijnbeelden en wensdromen. Maatschappelijk draagvlakDe werkelijkheid is namelijk niet veranderd. Er zitten niet meer snoepjes in de pot. Tegelijkertijd stijgen de kosten voor adviseurs. Luchtkastelen eisen hoge onderhoudskosten. Zonder vertrouwen is er geen goede communicatie. En dat vertrouwen bouw je door eerlijk te zijn over de werkelijkheid van vandaag en de verwachtingen voor morgen. Voor individuele deelnemers betekent een illusie verliezen dan wellicht geen zekerheid verwerven, maar het dient uiteindelijk wel het collectieve belang. En daar ligt de taak voor politici. Niet het vertegenwoordigen van de belangen van de eigen achterban en nieuwe schijnbeelden en wensdromen, maar het vinden van maatschappelijk draagvlak. Ik ben benieuwd of het brede maatschappelijk debat daarin voorziet. Jacco Heemskerk is managing director RBS Netherlands Pension Fund en voorzitter van CFA Society Nederland. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Opinie 18 apr Yes! Wereldwijde groei versnelt In 2023 presteerde de Amerikaanse economie beter dan de meeste andere regio's in de wereld. Ook in 2024 gaat het de VS voor de wind, waarbij Grace Peters van J.P. Morgan Private Bank verwacht dat de economische groei in de rest van de wereld nu ook in een hogere versnelling gaat.
Assetallocatie 18 apr Van Lanschot Kempen koopt niet langer Japanse aandelen Van Lanschot Kempen is afgestapt van zijn overwogen-positie in Japanse aandelen. De bedrijfswinsten ontwikkelen zich nog steeds goed, maar de waarderingen beginnen flink op te lopen.
Assetallocatie 17 apr Cashberg langs de lijn gaat nergens naartoe Gerben Lagerwaard van State Street Global Advisors gelooft er niets van dat de gigantische hoeveelheid geld die nu in geldmarktfondsen is geparkeerd binnen afzienbare tijd naar de aandelenmarkt wordt gealloceerd.
Assetallocatie 16 apr "Impact aanval van Iran op financiële markten is beperkt" "De directe actie van Iran tegen Israël dit weekend heeft geleid tot de vrees voor verdere escalatie, maar bij afwezigheid van een volledige crisis in de regio - wat niet ons basisscenario is - denken we dat de impact op de financiële markten beperkt zal blijven." Dat schrijft Greg Hirt van Allianz Global Investors.
Assetallocatie 16 apr Amundi positiever over komende 10 jaar, negatiever over 25 jaar Amundi AM is sceptischer geworden over snelle maatregelen tegen het opwarmen van de aarde. De eerste 10 jaar is dat nog gunstig voor beleggers. Daarna wordt de rekening betaald.
Assetallocatie 11 apr Schroders kijkt met 3D-bril naar de toekomst De drie D's, decarbonisatie (weg van fossiele energie), demografie (vergrijzing) en deglobalisering spelen volgens Schroders de komende dertig jaar een sleutelrol in de beleggingsresultaten.