Niet iedere belegger heeft het in de gaten, maar we staan aan de vooravond van een revolutie in de beleggingswereld, eentje die misschien wel nog verder gaat dan de opening van de Nasdaq in 1971.
Dat maakte beurshandel destijds goedkoper, efficiënter en meer liquide. Tokenization is the name of the new game. Voor het eerst kan er straks in alles op dagelijkse basis worden gehandeld, mits de handelswaar maar is getokenized.
Tokenization is een van de grote trends die Robeco scherp in de gaten houdt. “Er moet veel gebeuren wil het realiteit worden, maar Nederlandse financiële instellingen zijn er al mee bezig,” vertelt Jeroen van Oerle, fondsmanager van Robeco Global Fintech Equities. Waar hebben we het hier over?
Tokenization?
Tokenization is de derde en waarschijnlijk grootste toepassing van blockchaintechnologie. De eerste fase werd ingeluid door cryptocurrencies, waarvan de toekomst inmiddels steeds onzekerder is. “Zo'n 99,9% van de payment coins zal verdwijnen, want er zit geen onderliggende waarde onder,” vertelt Van Oerle (foto). “Dat wordt natuurlijk anders als centrale banken digitale munten zullen dekken.”
Fase twee bestaat uit de uitgifte van utility coins, speciale munten waarmee kan worden betaald voor het gebruik van blockchaininfrastructuur, zoals ook geen brief wordt verstuurd zonder postzegel.
En dan hebben we fase drie met de uitgifte van asset coins. Het maakt het voor het eerst mogelijk dat illiquide assets, zoals vastgoed en kunst, in kleine brokjes op elk moment van de dag kunnen worden verhandeld. Via de blockchain wordt keurig bijgehouden wie eigenaar is van wat.
Totale spreiding
Voorbeeld: De Schreeuw van Munch wordt in Zwitserland getokenized. In plaats van het schilderij te verkopen voor 120 miljoen euro – overeenkomstig de getaxeerde waarde – wordt het in een miljoen stukjes worden gehakt door de uitgifte van speciale tokens.
Om de handel in deze tokens mogelijk te maken worden juristen, een verzekeringsmaatschappij, kunstexperts en onderhoudsmensen ingeschakeld. Dit is maar een voorbeeld, maar in Zwitserland worden er al schilderijen getokeniseerd.
Jeroen van Oerle: “Een schilderij levert geen inkomsten op. Beleggers moeten maar hopen dat het meer waard wordt. Maar vastgoed bijvoorbeeld, levert wel een inkomstenstroom op. Houders van tokens verdelen in dat geval niet alleen de waarde van het gebouw, maar ook de huurinkomsten. Deze huurinkomsten worden direct via de blockchain overgemaakt.”
De belangrijkste winst van tokenization is, dat naast de grote institutionele beleggers, ook kleinere beleggers toegang hebben tot wat nu nog illiquide assets zijn. Deze illiquide assets zijn straks niet langer illiquide, maar eenvoudig te verhandelen. De prijs bepaalt de markt. Echte diversificatie was nog nooit zo eenvoudig.
Tokenization verbetert risico/rendementsverhouding
Hoe groot kan de markt voor asset coins worden?
Jeroen van Oerle: “De totale marktwaarde van real assets die op dit moment tokenized kunnen worden, ligt ongeveer op 256 biljoen dollar. Dat bestaat voornamelijk uit vastgoed, maar ook kunst zal een deel vormen. Ter vergelijking: de totale Nederlandse pensioenpot is ongeveer 1,5 biljoen euro groot.”
"De totale marktwaarde van real assets die op dit moment tokenized kunnen worden, ligt ongeveer op 256 biljoen dollar"
Zullen asset coins koersen krijgen zoals aandelen en obligaties?
Van Oerle: “Jazeker. Het is juist de bedoeling van real asset tokenization om een actieve handel te stimuleren en illiquide activa actief te kunnen verhandelen. Die koersen zullen op exchange platforms worden bijgehouden. Dat kunnen traditionele beurzen zijn, maar er zijn heel veel challengers op dit moment die de rol van token-beurs op zich willen nemen. LAtoken is daar een goed voorbeeld van."
"Het is wel belangrijk dat dit gebeurt in een gereguleerde omgeving. Maar handel gaat een andere dimensie aannemen, want het wordt wereldwijd en 24/7. Alleen dit al zal een enorme verandering zijn ten opzichte van de huidige beurshandel.”
Worden obligatie en aandelen ooit asset coins?
Van Oerle: “Dat zou wel kunnen op de lange termijn. Op dit moment is handel in obligaties en aandelen efficiënt via de huidige infrastructuur, maar het administratieve gedeelte na de handel, de post-trade settlement, is dat niet. Hierdoor lopen kosten op en is er counterparty risk. "
"Toegang tot niet-beursgenoteerde bedrijven in de vorm van aandelen of obligaties is wel duidelijk een nieuwe markt, die dankzij tokenization zou kunnen groeien. Het is allemaal nog toekomstmuziek, maar op lange termijn wel mogelijk. De focus ligt nog bij vastgoed en kunst.”
Wat maakt blockchain efficiënter dan bestaande handelstechnologie?
Van Oerle: “Voor de handel op zichzelf maakt het op dit moment weinig verschil, maar wel voor de administratieve afhandeling ervan. Ook het 24/7 karakter van tokenhandel zal een impact hebben op aandelen en obligaties en op beleggingsfondsen die continue koersen kunnen afgeven in plaats van eenmaal per dag. Technisch kan dat op dit moment wel, maar de kosten hiervoor zijn te hoog."
"Duur zijn ook dual-listings, zoals het aandeel Royal Dutch Shell. Daar komen veel administratieve handelingen bij kijken. Dat kan sneller en efficiënter via een blockchain, waar veel van deze functies een natuurlijke uitkomst van de infrastructuur zijn.”
Wat is de grootste blokkade om de handel in asset coins wijdverbreid te krijgen?
Van Oerle: “Regelgeving, bescherming van investeerders, KYA (know your asset) en vertrouwen in partijen die dit op gaan zetten. Dat is een dubbel voordeel voor bestaande partijen die een vertrouwenspositie hebben opgebouwd en om weten te gaan met regelgeving. Maar kunnen ze de benodigde technologie inzetten?"
"Het is daarom goed denkbaar dat bestaande partijen relevante start-ups opkopen en integreren. Dat biedt kansen, doordat nieuwe techniek en een sterke merknaam samenkomen. Maar het is geen gemakkelijke opgave, omdat bedrijfsculturen vaak sterk verschillen.”
Wat doet tokenization met de beleggingsindustrie: kans of bedreiging? Bestaat Robeco over 50 jaar nog wel?
Van Oerle: “Zeker! En niet alleen omdat ik de komende 50 jaar nog een baan wil hebben, maar omdat ik oprecht geloof dat de complexiteit van beleggen alleen nog maar verder toeneemt. Er zijn op dit moment wereldwijd ongeveer 50.000 beursgenoteerde bedrijven (exclusief OTC). Dit zal door tokenization nog extremere proporties aannemen, omdat het totaal aantal verhandelbare tokens ver boven het aantal beursgenoteerde bedrijven zal liggen. Je hebt dus specialisten nodig die dat belegbare universum filteren en daar beleggingstrategieën op toepassen en risico rendement optimaliseren.”