In China lijkt de relatie tussen de centrale bank en commerciële banken op eentje tussen moeder en kinderen. De kinderen krijgen beloningen voor goed werk, maar moeten wel meehelpen bij problemen thuis, aldus Xi Hu, Claire Xiao en Monica Li van Fidelity.
De People's Bank of China wordt ook wel yangma of mama PBOC genoemd. Meer dan Europese en Amerikaanse banken moeten de Chinese banken meehelpen met het oplossen van een crisis.
Ook China heeft een whatever it takes-beleid deze (corona)crisis. Zo worden Chinese banken verplicht om goedkope leningen met langere terugbetalingstermijnen te verstrekken aan kleine bedrijven, hoewel dit zou kunnen betekenen dat de financiële sector dit jaar moet afzien van 1,5 biljoen renminbi (214 miljard dollar) aan inkomsten, aldus de Chinese premier Li Keqiang in juni.
Pijn op korte termijn
Er hangt dus wel een prijskaartje aan de hulp aan mamma. En dat komt bovenop tegenvallers die Chinese banken deze crisis ook hebben. Denk aan lagere rentemarges, minder leningen kunnen verstrekken en meer defaults.
Beleggers in Chinese banken zullen dus niet onverdeeld blij zijn met de steun die zij mede moeten verlenen. Al is het vooral een kwestie van pijn op de korte termijn, schrijven de auteurs van het Fidelity-rapport Chinese banks are due for national service. De economie trekt langzaam alweer aan en de PBOC zal de banken die steunen daarvoor belonen.
"Denk bijvoorbeeld aan lagere bedragen aan reserves die zij moeten aanhouden. Dat zorgt ervoor dat zij meer kapitaal kunnen aanwenden om uit te lenen en dus hun omzet kunnen laten groeien."
V-vorming herstel
Deze maatschappelijke dienstplicht is overigens niet nieuw. Ook in de vorige crisis moesten de banken bijspringen. "In 2008 rekende de centrale bank erop dat de Chinese banken steunden met een pakket maatregelen ter waarde van vier biljoen renminbi (570 miljard dollar nu)."
"Zo'n 40% van dat geld ging naar infrastructuurprojecten zoals nieuwe treinverbindingen, nieuwe wegen en luchthavens door heel China. In 2009 stonden er bij Chinese banken 30 tot 50% meer nieuwe leningen in de boeken."
Dit zorgde voor een V-vorming economisch herstel in China, maar niet alle leningen zijn goed besteed. Doordat bedrijven en lokale overheden zo makkelijk geld konden lenen, zijn er een hoop onnodige en dure projecten gestart en soms niet afgemaakt. Dit zorgde ervoor dat Chinese banken nog jarenlang slechte leningen op de balans hadden staan, aldus Fidelity.
Beter riskmanagement
Deze keer is Fidelity niet zo bang dat banken achterblijven met een portefeuille vol slechte leningen. "Ze hebben geleerd van eerdere steunronden. Dus ze zullen selectiever uitlenen en de risico's beter in de gaten houden."
"De afgelopen maanden hebben Chinese banken 40% meer geleend aan kleine bedrijven, tegen een rente van gemiddeld 5%. Dat is iets lager dan vorig jaar. Bij elkaar maakt het deel leningen aan kleine bedrijven minder dan een tiende uit van het totaal in China."
"Slechte leningen maken naar schatting 5% uit van het totaal. Dat kan banken pijn doen, maar het is veel minder dan in India (30%) of Singapore (>10%)."
Weinig slechte leningen
Zoals het er nu naar uitziet, zullen Chinese banken dus weinig lijden onder de hulp die zij geven. Op voorwaarde dat volgend jaar een coronavaccin beschikbaar komt.
In dat scenario zou de dienstplicht van de Chinese banken eerder stutting van de Chinese economie blijken, in plaats van een extra risico, verwachten de auteurs van het rapport.