Met de opkomst van smart bèta raken beleggers steeds meer vertrouwd met de factoren die ten grondslag liggen aan de, over langere termijn gemeten, hogere rendementen ten opzichte van traditionele marketcap gewogen indices.
Ana Harris, Head of Equity Portfolio Strategists, EMEA bij State Street Global Advisors (SSGA), probeert de vijf factoren die SSGA heeft geïdentificeerd – te weten waarde, grootte, volatiliteit, momentum en kwaliteit – te kwantificeren om ze vervolgens in een portfolio te kunnen inpassen.
“Denk bij waarde bijvoorbeeld aan ratio’s als koers-boek- of koers-omzetwaarde, op basis waarvan een waardeportefeuille wordt gecreëerd met karakteristieken die aantonen dat de opgenomen aandelen goedkoper zijn in termen van waarderingen dan de markt in het algemeen.”
Kosten drukken
De inpassing van de verschillende factoren gebeurt op basis van een systematische en reproduceerbare constructie die vanuit implementatieoogpunt het dichtst bij een passieve beleggingsvorm ligt. Belangrijk is dat de kosten laag blijven.
Gerben Lagerwaard, Hoofd Benelux bij SSGA, haakt in: “Hoewel momentum wetenschappelijk bewezen positief rendement bijdraagt aan een beleggingsportefeuille, kan deze factor door de hoge omzetcijfers relatief hoge kosten met zich meebrengen. Met beleggers die op zoek zijn naar momentum bespreken we vooraf de criteria om de omzet te beperken ter voorkoming van het wegdrijven van rendement door een teveel aan transactiekosten.”
Multi-factordiversificatie
Harris vindt dat beleggers over het algemeen alle vijf de factoren zouden moeten gebruiken om risicogecorrigeerde rendementen te maximaliseren. “Hoewel er in bepaalde gevallen beleggers zijn die ons om een op maat gemaakte smart bèta-oplossing vragen, bijvoorbeeld vanwege al bestaand exposure in een portefeuille, is de belangstelling voor multi-factorstrategieën de afgelopen jaren flink toegenomen.
Vooral bij beleggers die nog geen enkele vorm van smart bèta in hun portefeuille hebben of voor degenen die het rendement van een tracker in hun portfolio willen vergroten is de vraag naar een multifactoraanpak groot, zo constateert Harris.
Harris: “Omdat diversificatie een van de belangrijkste redenen is waarom beleggers zich aangetrokken voelen tot multifactorstrategieën, proberen wij er voor te zorgen dat alle vijf de factoren evenredig en met gelijke impact worden opgenomen in een portefeuille.”
Datatekort
Harris constateert daarnaast een toenemende interesse in verantwoord beleggen. ”Zonder afbreuk te willen doen aan het rendement zien beleggers ESG-waarden graag weerspiegeld in hun portefeuille. Met het raamwerk dat we hebben ontwikkeld voor multifactorbeleggingen kunnen we heel gemakkelijk ook ESG inpassen.”
Het grote verschil met de vijf genoemde aandelenfactoren is echter dat met data van pakweg 100 jaar een track record kan worden overlegd, terwijl voor ESG maar datasets beschikbaar zijn van hooguit tien jaar. Dat is volgens Harris een te kort tijdsbestek voor academische onderbouwing.
Lagerwaard zegt ESG nog vooral als een overtuiging te beschouwen, maar ziet wel steeds meer operationele verbeteringen bij bedrijven, bijvoorbeeld met betrekking tot het afval- en waterbeheer.
“Onderzoek wijst uit dat een deel daarvan wordt vertaald naar de aandelenkoers van een bedrijf. In die zin zou, met genoeg data en academische studie over een langere periode, ESG in de toekomst een factor op zichzelf kunnen worden.”
Tot die tijd neemt SSGA’s team van kwantitatieve analisten ESG als een extra signaal op in de kwaliteitsfactor, waarmee deze in een ander perspectief wordt geplaatst, aldus Harris. “Eigen onderzoek heeft namelijk uitgewezen dat bedrijven met goede ESG-scores het in de kwaliteitsstrategieën vaak beter doen.”
"Bedrijven met goede ESG-scores doen het in de kwaliteitsstrategieën vaak beter"
Gestandaardiseerde normen
Naast een beperkte historie van data is een gebrek aan internationale standaardisatie bij ESG ook een handicap, zegt Lagerwaard. “ESG behelst vooral niet-financiële maatregelen, die over het algemeen niet worden vermeld in de jaarverslagen."
Om ESG-scores op een systematische manier te kunnen observeren en vergelijken, moeten bedrijven deze meer op een gestandaardiseerde manier onthullen.
“Daarom hebben regelgevers een aantal jaren geleden duurzaamheidstandaarden geïntroduceerd, net als eerder de IASB accountancy normen. Daarnaast zal ook de opkomst van big data en blockchaintechnologie de komende jaren bijdragen aan de ontwikkeling van niet-financiële openbaarmaking.”
Meetbaar maken
Maar niet alle ESG-waarden zijn even goed te kwantificeren. CO2-uitstoot is relatief gemakkelijk te meten, maar bij veel van de andere scores wordt het lastiger. Hoe meet u bijvoorbeeld goed bestuur?
Harris antwoordt daarop dat ze, om een betere discussie op strategisch niveau te genereren, gelooft in de diversiteit van gedachten. “Corporate governance kun je bijvoorbeeld meten aan de hand van het aantal onafhankelijke leden, of de representatie van vrouwen in de directie. Het begint met openbaarmaking en van daaruit kijken we naar verbeteringen in de samenstelling van het bestuur.”
Om ESG vervolgens te kunnen integreren in smart bèta moeten de thema’s van verantwoord beleggen wel van positieve invloed zijn op het rendement. Dat kan echter tijd en geld kosten. Daarom is er voor de financiële industrie ook een educatieve rol weggelegd, vindt Harris.
“De implementatie van verbeteringen in het afval- en waterbeheer bij bijvoorbeeld een kledingfabrikant is een kostbaar project dat vele jaren in beslag neemt. Wij trachten het bewustzijn onder beleggers te vergroten dat het rendement op verantwoord beleggen vaak niet onmiddellijk zichtbaar is.”
Langere termijn
Het is de reden dat Harris beleggers aanspoort de beleggingshorizon te verlengen en de prestatiebeoordeling verder naar de toekomst te verschuiven.
"Dat is met de steeds kortere termijn die beleggers tegenwoordig voor ogen hebben een uitdaging op zichzelf. Hopelijk helpt ESG om de focus in de financiële sector weer op wat langere termijn te leggen.”