Welke centrale bank zit waar in de rentecyclus?

De ECB heeft dit jaar de rente al drie keer verlaagd. De Federal Reserve overweegt nog wat te doen in november na een eerste verlaging met 50 basispunten in september. Het grote doel van beide banken is een recessie voorkomen, zonder dat de inflatie weer de kop opsteekt, en de ECB en Fed zijn daarmee niet alleen. Yahoo Finance heeft onlangs een overzicht gemaakt van wat er zo allemaal gebeurt in het centrale bankenlandschap. 

1. Zwitserland: op naar de 0,5%

De Zwitsers hebben een iets andere rentecyclus dan andere landen. Dat komt doordat de Zwitserse frank gebruikt wordt als veilige haven. Dat gaf de munt de laatste paar jaar extra kracht, zeker na de Russische aanval op Oekraïne. Een sterke munt betekende goedkopere import en een lagere inflatie.

De rente hoefde daardoor niet zoveel te worden verhoogd om de inflatie de kop in te drukken. Zwitserland heeft inmiddels zelfs een deflatie-probleem. De inflatie bedroeg bij de laatste meting in september nog maar 0,8% op jaarbasis. De Zwitserse centrale bank SNB vreest dat als de franc nog verder stijgt dat de export lijdt en de inflatie misschien zelfs negatief wordt.

De SNB heeft daarom de rente dit jaar, ondanks het toch al lage niveau, drie keer verlaagd van 1,75% naar 1%. De verwachting is dat daar tot maart 2025 nog twee renteverlagingen bijkomen, waarmee het belangrijkste tarief uit zou komen op 0,5%.

2. Canada: grote stappen naar beneden

De Bank of Canada verlaagt de rente deze week vermoedelijk voor de vierde keer op rij. Het gaat dus snel bij de Canucks. De kans bestaat zelfs dat er deze week een renteverlaging komt met 50 basispunten tot 3,75%.

Dat kan en moet omdat de inflatie is gedaald naar 2% en de economie en het ondernemersvertrouwen een steuntje kunnen gebruiken. De BoC maakt zich bovendien zorgen over de hoge rentelasten voor consumenten.

3. Zweden: korte rentepauze

Zweden heeft al een tijdje te kampen met een stagnerende economie. 2023 werd afgesloten met een reële krimp van 0,1%. Voor dit jaar wordt gehoopt op groei, maar veel meer dan 1% zit er niet in. Het positieve nieuws is dat de inflatie onder controle lijkt. In 2023 was het nog 6%. Voor dit jaar wijst alles op een cijfer onder de 2%.

De Zweedse Riksbank kon daardoor in mei voor het eerst de rente verlagen. In september volgde de derde verlaging tot 3,25%. Interessant aan de Riksbank is dat ze heel duidelijk zeggen wat ze van plan zijn. Er zijn verdere verlagingen gepland in november, december en januari.

4. Nieuw-Zeeland: voldoende ruimte omlaag

Nieuw-Zeeland heeft ook een kwakkelende economie en tot vorig jaar een hele hoge inflatie. De rente moest daardoor flink worden verhoogd tot 5,25%. Inmiddels is de inflatie teruggezakt tot 2,2%, wat binnen de marges van de Royal Bank of New Zealand ligt.

De RBNZ kon daardoor deze maand met een eerste grote rentestap komen van 50 basispunten tot 4,75%. Volgende verlagingen worden verwacht in november en februari.

5. Eurozone: elke nieuwe vergadering een kwartje minder

Van de eurozone weten we het, Christine Lagarde kondigde vorige week de derde renteverlaging aan tot 3,25%. De markten verwachten dat bij de eerstvolgende drie vergaderingen de monetaire teugels telkens iets verder worden gevierd.

6. VS: nog twee verlagingen dit jaar

De Amerikaanse Federal Reserve gaf vorige maand het startschot voor een monetaire versoepelingscyclus met een grote renteverlaging van 50 basispunten. Dat was de eerste verlaging in meer dan vier jaar. Handelaren verwachten dat de Fed nu wacht tot na de verkiezingen in november.

Dat heeft ook met de economische indicatoren te maken die nogal fluctueren. De ene keer lijkt de inflatie onder controle en de economie zwak. De andere keer wijzen data op een verhitte economie met hogere prijzen. Vooralsnog houden de markten desalniettemin rekening met nog twee verlagingen met 25 basispunten, eentje in november en een in december.

7. VK: alle ruimte voor verlagingen

De Bank of England verlaagde de rente in augustus van 5,25% naar 5% en de markten denken dat er meer in het vat zit omdat de consumentenprijzen in september met nog maar 1,7% stegen. Een volgende renteverlaging in november lijkt zeker. Goede kans dat er in december nog een volgt.

8. Noorwegen: versoepelen is nog niet aan de orde

De Noorse centrale bank zit in het voorzichtige monetaire kamp. De rente staat al sinds december 2023 op 4,50% en volgens de Norges Bank blijft dat zo tot het eerste kwartaal van 2025.

Punt is dat de algemene prijsinflatie – ondanks enige verlichting in september - nog altijd te hoog is. Dat betekent dat de versoepelingscyclus van Noorwegen waarschijnlijk pas lang na die van andere landen begint.

9. Australië: misschien een verhoging

Australië zit een beetje op hetzelfde spoor als de Noren. Sterker, bij de Aussies zijn renteverhogingen niet uitgesloten. De Reserve Bank of Australia heeft de rente sinds november vorig jaar vastgezet op 4,35% en sluit verdere verhogingen niet uit om de inflatie weer binnen de bandbreedte van 2-3% te krijgen.

De inflatie is in augustus weliswaar vertraagd tot het laagste punt in drie jaar met 2,7%, maar door de sterke arbeidsmarktcijfers over de maand september lijkt een renteverlaging dit jaar van tafel.

10. Japan: ingewikkelde balanceeract

Japan is een verhaal apart. De meeste mensen zullen weten dat Japan jarenlang te kampen had met deflatie. Aangezien een beetje inflatie gewenst is, was het logisch dat de centrale bank de rente lange tijd extreem laag hield.

Pas dit jaar is er een klein stapje gezet naar een rente van 0,25% en aangezien de de inflatie inmiddels is opgelopen tot 2,4% zijn meer verhogingen te verwachten. Maar waarschijnlijk niet dit jaar.

Japan moet voorzichtig opereren vanwege de gevolgen die een stijgende rente heeft voor de kracht van de yen en de concurrentiepositie van exportbedrijven. Verder wordt de yen veel gebruikt om goedkope leningen af te sluiten. Als de yen flink stijgt in waarde dan kan dat zeer negatieve gevolgen hebben voor de kapitaalmarkt.

Daar komt bij dat de nieuwe premier Shigeru Ishiba vindt dat de economie nog niet rijp is voor verdere renteverhogingen.

Emerging markets gevoelig voor Amerikaanse rente

In het Yahoo-artikel worden opkomende markten niet genoemd, maar voor beleggers is het wel degelijk belangrijk om te weten waar die in de rentecyclus zitten.

Wat allereerst moet worden opgemerkt, is dat veel obligatieleningen in EM-landen een notering hebben in dollars. Daarom geldt dat als de rente in de VS daalt, dan is dat gunstige voor EM-obligaties.

Als de VS de rente verlaagt kunnen EM-landen bovendien hun eigen rentetarieven verlagen, wat positief is voor de economische groei en de markten.

Veel EM-beleggers kijken daarom richting de VS en hopen op een lagere rente zonder dat de Amerikaanse economie in een recessie belandt, want dat zou weer ongunstig zijn omdat beleggers dan vaak vluchten naar veilige havens en kapitaal ontrekken aan opkomende markten.