Grafiek van Daalder: Welk land kent de sterkste productiviteitsgroei?
In de Grafiek van Daalder behandelt Lukas Daalder, beleggingsstrateeg van BlackRock, elke week een grafiek
die wat hem betreft wat meer aandacht mag krijgen. Deze week: productiviteitsgroei in de grote Westerse landen, gemeten vanaf 1955.
Als ik vraag welke Westerse economie over de afgelopen - zeg - 65 jaar de hoogste productiviteitsgroei heeft laten zien, vermoed ik dat veel mensen de VS als de nummer één noemen. De VS is nog steeds het grootste economische blok in de wereld, heeft de meest flexibele arbeidsmarkt en is gestoeld op het the winner takes all-principe. Geen wonder dat juist die economie bedrijven als Apple, Amazon of Alphabet heeft voorgebracht.
Het klopt inderdaad dat de Amerikaanse economie doorgaans goed scoort in vergelijking met de andere Westerse economieën qua ontwikkeling van de reële bbp-groei. Welke Westerse economie verdubbelde de afgelopen dertig jaar qua omvang in reële termen? Welk OESO-land wist als één van de eerste te herstellen van de covid-dip? Juist: de VS.
Wat echter vaak vergeten wordt, is dat een belangrijk deel van die groei te danken is aan de bevolkingsgroei en niet zozeer een resultaat is van een sterkere groei van de productiviteit. Corrigeer je voor de bevolkingsgroei en de investeringen in kapitaalgoederen en kijk je puur naar de ontwikkeling van wat economen de ‘total factor productivity’-groei (TFP) noemen, dan blijkt dat de VS veel minder afwijkt van het gemiddelde dan wordt gedacht.
Bovenstaande grafiek komt uit een onderzoek dat de ECB onlangs publiceerde en geeft de uitsplitsing weer van de TFP-groei binnen verschillende tijdsblokken en in verschillende landen.
VS stabiele groeimotor
De VS scoort prima als een stabiele groeimotor, maar het land heeft het de afgelopen 65 jaar eigenlijk niet beter gedaan dan bijvoorbeeld Duitsland en Japan. Vooral de positie van Duitsland is in deze grafiek opmerkelijk. Waar de meeste Europese landen de afgelopen 15 tot 25 jaar in moeilijker vaarwater terecht kwamen, is de productiviteitsgroei in Duitsland relatief stabiel gebleven.
"De VS scoort prima als een stabiele groeimotor, maar het land heeft het de afgelopen 65 jaar eigenlijk niet beter gedaan dan bijvoorbeeld Duitsland en Japan"
Ook het beeld dat Japan te kampen heeft gehad met een lost decade, wordt op basis van deze grafiek enigszins genuanceerd. Zeker, de Japanse economische groei is achtergebleven bij de andere landen, maar dat is eerder het gevolg van vergrijzing, dan van een teloorgang van de onderliggende productiviteit.
Disclaimer
Overigens komt deze grafiek wel met een disclaimer: het meten van productiviteitsgroei (en al helemaal total factor productivity) is minder rechttoe rechtaan dan het lijkt, dus je moet wel een slag om de arm houden om al te stellige conclusies uit de cijfers te trekken. Daarnaast bieden resultaten uit het verleden uiteraard geen garanties voor de toekomst.