Het is het cijfer waar de financiële markten van Tokio tot Toronto reikhalzend naar uitkijken: de inflatie in de VS. Gisteren meldde het Amerikaanse bureau voor de statistiek dat de prijs van het mandje goederen en diensten waar de gemiddelde Amerikaan zijn/haar geld aan uitgeeft, 0,1% lager was in december dan in november.
Vergeleken met een jaar eerder bedroeg de geldontwaarding 6,5%; in november stond de teller op 7,1%. De daling is vooral – of beter uitsluitend – te danken aan het energiecomponent.
Dat deel van het mandje was 4,5% goedkoper in december dit jaar. Daaraan is duidelijk te zien dat het statistische effect duidelijk merkbaar wordt.
Slowmotion-inflatie
Waar dat effect de inflatie in 2022 extra hard omhoog drukte, duwt het in 2023 het inflatiecijfer juist omlaag. Wat óók te zien is, is de slowmotion-inflatie-beweging.
Namelijk dat de hoge energieprijzen nu in de tweede ronde zitten; ze komen steeds meer producten en diensten, zoals het eten (in december 0,3% duurder dan een maand eerder).
Dat tweede ronde effect is kleiner dan de eerste, enorme, klap voor de inflatie van de stijging van de olie- gas- en stroomprijzen in 2022.
In hun nopjes
Vandaar dat de headline inflatie met de maand lager wordt. De Amerikaanse centrale bankiers zullen vooral in hun nopjes zijn met het gedrag van de kerninflatie, waar eten en energie niet toe doen.
De kerninflatie was op maandbasis ietsje hoger (+0,3% in december tegenover 0,2% in november) maar lager op jaarbasis (5,7% in december waar die maatstaf een stijging van 6% aangaf in november).
Hoewel de inflatie uiteraard nog steeds aan de zeer hoge kant is, is de trend sinds juni 2022 duidelijk omlaag gericht. Dat zal de komende maanden ook het geval blijven.
Stoer blijven
Vorig jaar heeft de Fed onder meer aangegeven dat als de inflatie duidelijk op weg is naar 2%, dat voor de bank aanleiding kan zijn te overwegen te stoppen met renteverhogingen. Dat lijkt het geval te zijn.
Echter, de Fed zit nog steeds in zijn maag met de geloofwaardigheid, omdat de bank in eerste instantie de hoge inflatie als een tijdelijk fenomeen afdeed en pas in een later stadium begon in te grijpen.
Ze zullen de eigen geloofwaardigheid willen opvijzelen – het is het belangrijkste asset dat een centrale bank heeft – wat zal gebeuren door voorlopig stoere taal over renteplannen dit jaar te blijven gebruiken.
Havik-houding
Ondertussen zou het mij niet verbazen als de dalende trend voldoende blijkt te zijn voor de bank om het tempo van renteverhogingen te vertragen.
Het is daarom niet uitgesloten dat het rentecomité van de Fed op 1 februari de rente met 25 basispunten verhoogt, maar in de persconferentie na afloop zich havikachtig opstelt, om duidelijk te maken dat vertraging van het tempo nog geen stoppen met renteverhogingen betekent.
Tot slot iets wat zowel irritant als ongelofelijk klinkt, als ik kijk hoeveel professionals dat doen.
Slaat nergens op
Ik heb het over het feit dat ik sinds de publicatie van het Amerikaanse inflatiecijfer analisten en economen zeggen of schrijven dat de VS in december deflatie hadden.
Zij roepen dat omdat de prijzen in één maand met 0,1 % zijn gedaald. Afgezien van het feit dat een afrondingsverschil die deflatie ongedaan kan maken, slaat dat nergens op.
Om te beginnen is het vooral energie die goedkoper is geworden. Veel andere prijzen zijn gewoon verder gestegen. Bovendien: van deflatie spreken we als het prijspeil over een breed niveau en een langere tijd daalt. En daar is geen sprake van.