"De inflatie en het inflatieverloop blijven de komende jaren hét aandachtspunt voor de economie, de markten en onze beleggingen. De kans is groot dat de inflatie weliswaar schommelt, maar niettemin hoog blijft doordat de wereldorde die de Amerikanen na 1945 hebben opgebouwd rond een financieel stelsel waarvan de Verenigde Staten de spil vormden, grondig door elkaar wordt geschud.
Daarin leverden de Verenigde Staten een vrij omwisselbare wereldmunt, gestoeld op en gewaarborgd door een diplomatiek, militair en economisch overwicht. Amerikaanse staatsobligaties werden daarom beschouwd als de ultieme veilige haven. De Verenigde Staten kochten de producten van andere landen, die dat geld belegden in Amerikaanse staatsobligaties en daar een gegarandeerde en voldoende hoge vergoeding voor kregen. Dat systeem zorgde er met name voor dat de petrodollars werden hergebruikt, zodat Washington de tekorten kon financieren die het creëerde door zijn afhankelijkheid van buitenlandse productie.
Het mechanisme overleefde het einde van de omwisselbaarheid van de dollar in goud in 1971 en bleef bestaan toen in 1989 de Berlijnse muur viel en in 2001 China tot de Wereldhandelsorganisatie (WTO) toetrad. Daardoor konden de Verenigde Staten de 'ultieme consument' van de wereldeconomie, de politieagent van de wereld en de beschermheer van Europa (NAVO) blijven.
Wereldorde valt uit elkaar
Die wereldorde waarin de VS een centrale plaats innemen, lijkt vandaag echter in ijltempo uiteen te vallen. Om te beginnen zijn de Verenigde Staten zich er onder het presidentschap van Donald Trump bewust van geworden dat er een gevaarlijke concurrent is opgestaan: China. Dat heeft Washington tot protectionistische maatregelen geïnspireerd, waardoor het Rijk van het Midden wellicht minder geneigd zal zijn om de dollars, die het met zijn handelsoverschot vergaart, in Amerikaanse staatsobligaties te beleggen. Beijing bouwt nu bovendien liever aan zijn nieuwe zijderoutes, waarmee het nieuwe kansen aanboort om handel te drijven.
Daarnaast is Saoedi-Arabië niet langer de trouwe bondgenoot van Amerika. Het voert de olieproductie niet meer op wanneer Washington dat vraagt, omdat de VS het economische en politieke evenwicht in het Midden-Oosten wil herzien nu het voor z'n olie minder afhankelijk is van de Saoedi's. De oorlog in Oekraïne weegt via de hogere energieprijzen daarenboven zwaar op de financiën van zowel de Europese landen als Japan, die daardoor geen Amerikaanse staatsobligaties meer kunnen kopen.
Tot slot en zeker niet op de laatste plaats hebben de sancties tegen Rusland – in het bijzonder de bevriezing van tegoeden in Amerikaanse dollar en de uitsluiting van Rusland van de belangrijkste internationale betaalsystemen – de status van de dollar en Amerikaanse staatsobligaties als ultieme veilige haven zwaar geschaad. Kun je überhaupt spreken van veiligheid als je van vandaag op morgen kunt worden onteigend?
Inflatoire trend
Nu er een einde komt aan het tijdperk waarin de Verenigde Staten z'n tekorten en staatsschuld moeiteloos kan financieren, verdwijnt ook de Pax Americana die sinds 1945 de wereld heeft vormgegeven.
"Het evenwicht waardoor de wereldhandel is opgebloeid en de inflatie werd afgeremd, is weggevallen"
Het evenwicht waardoor de wereldhandel is opgebloeid en de inflatie werd afgeremd, valt weg. In economisch opzicht keren landen zich in zichzelf en dat wakkert zowel de inflatie als de oorlogsdreiging aan. Door het te verwachten verlies aan economische efficiëntie, in combinatie met de demografische ontwikkeling en nieuwe maatschappelijke trends, die eveneens een inflatoire invloed hebben, belanden we plots in een nieuwe economische wereldorde die een ingrijpende bijsturing van onze beleggingsstrategieën vereist.
Obligaties bieden vandaag een rendement dat beter aansluit bij de verwachte inflatie en de moeizamere financiering van de Amerikaanse staatsschuld. De rente op obligaties stabiliseert wellicht, wat de waardering van aandelen ten goede zal komen.
Goed nieuws
Op korte termijn is er zeker ook ruimte voor goed nieuws. Er zijn duidelijke aanwijzingen dat in de oorlog in Oekraïne op termijn een vergelijk kan worden gevonden, en China is bezig zijn nultolerantiebeleid tegenover corona, dat een belangrijke rol heeft gespeeld in de sterke terugval van de groei, te versoepelen.
In eerste instantie hebben beide gebeurtenissen een inflatoire werking, maar op termijn zullen ze naar verwachting de energieprijzen doen dalen en de toeleveringsketens vlot trekken. Bovenal zullen ze de economische vertraging in de VS en Europa afremmen.
Terugkeer van groeiaandelen
De terugkeer van de economische cyclus brengt de inflatie aan het schommelen. Die lijkt de komende kwartalen weer te gaan dalen, waardoor financiële activa in waarde kunnen stijgen. Groeiaandelen, die zwaar geleden hebben onder de eerste vlaag van inflatie, kunnen daar aanvankelijk van profiteren.
De tactische opleving van de aandelenmarkten die we de afgelopen weken hebben gezien zal naar verwachting aanhouden, waarbij het steeds duidelijker wordt dat de ranglijst van best presterende sectoren gaat veranderen.
Actieve kansen
Dat hervonden optimisme mag echter niet worden opgevat als de voorbode van een weer duurzaam lage inflatie. De kans is namelijk reëel dat de hiervoor beschreven nieuwe wereldorde voor structurele inflatie zal zorgen. De prijsschommelingen, waardoor de economische cyclus na ruim een decennium afwezigheid terugkeert, moeten echter worden gezien als een kans voor actief vermogensbeheer om opnieuw een vooraanstaande plaats te verwerven.'