Grafiek van Daalder: Waarom blijft de consumptie toch zo sterk?

"Een vraag die me de laatste tijd regelmatig gesteld wordt, is hoe het nou toch mogelijk is dat de consumptieve bestedingen nog steeds zo hoog zijn. De Europese inflatie bedraagt inmiddels 10%, de loongroei schommelt ergens rond de 4%, dus de koopkracht wordt dit jaar behoorlijk uitgehold. Toch lijkt de consument de hand niet op de knip te houden.

Een voor de hand liggend antwoord zou zijn dat we nog steeds te maken hebben met een post-corona inhaalvraag. Tijdens de coronacrisis en de lockdowns konden we niet op vakantie, of naar het theater en is er dus min of meer noodgedwongen veel gespaard. Die buffer komt nu van pas om de schok van de inflatie enigszins op te vangen. Dat alles duurder is geworden weerhoudt de consument vooralsnog niet om eindelijk weer eens echt op vakantie te gaan, of naar een festival, zeg maar.

Klik op de afbeelding voor een grote versie

Bron: ECB

Enter de grafiek van deze week, die licht werpt op dit verhaal. Bovenstaande grafiek laat het cumulatieve verloop van de besparingen in de eurozone zien sinds het begin van de covidcrisis. Waar kijken we naar? Naar twee vormen van spaargeld: enerzijds het geld dat op de gewone bankrekeningen in de hele EU staat (de gele lijn, inclusief de balkjes) en anderzijds het geschatte totale bedrag op de spaarrekeningen (blauwe lijn). De balkjes geven de verdeling per inkomensquintiel weer. Paars geeft de groep weer met de hoogste inkomens, en de oranje -niet zichtbaar- de laagste inkomens. In alle gevallen kijken we naar het cumulatieve spaargeld vanaf Q4 2019.

Spaarberg neemt niet af

Ten opzichte van het vierde kwartaal van 2019 is er cumulatief 900 miljard euro gespaard en staat er 300 miljard euro meer op de bankrekeningen. Hebben we hiermee het antwoord? Ten dele. Ja, er is veel geld gespaard en dat staat nu ‘langs de zijlijn’ om de huidige consumptie te ondersteunen. Aan de andere kant mis ik ook wel een beetje perspectief: 900 miljard over ruim twee jaar, is dat veel? Hoeveel is dat onder normale omstandigheden?

Maar het belangrijkste: het lijkt erop dat we nog nauwelijks aan het ontsparen zijn. De gele lijn laat slechts een hele lichte daling zien, de blauwe lijn stijgt zelfs onverdroten door. Daarmee zit ik zelf dus nog met één vraag: hoe kan het toch zijn dat de inflatie op 10% staat, de loongroei op slechts 4%, we als een dolle geld uitgeven en we nauwelijks interen op ons spaartegoed?"

Lukas Daalder is de beleggingsstrateeg van BlackRock in Nederland, onder meer bekend van zijn wekelijkse column in het Financieele Dagblad en zijn wekelijkse podcast Daalder Denkt Hardop. Hij werkt al ruim 25 jaar in de financiële sector.