Nog te vroeg om terug te keren!
"Het stoplicht voor de aandelenmarkt staat nog volop op rood." Voor Ewout van Schaick, hoofd mixfondsen bij NN IP, blijft negatief over aandelen, maar in de obligatiemarkt ziet hij nu toch wel leuke kansen ontstaan.
Volgens een veel gedeelde beurswijsheid moet een belegger in mei zijn aandelen verkopen om vervolgens in september weer in de markt te stappen: Sell in May, but remember to be back in September.
Ongetwijfeld zijn er diverse studies die deze regel onderbouwen met historische rendementen, maar tegelijkertijd is september ook een spannende maand om terug in de markt te keren. Immers, in de opvolgende maand oktober hebben een aantal van de grootste beurscrashes plaatsgevonden.
Het lijkt me verstandig om dit jaar niet op een of andere oude beursspreuk te varen maar toch vooral naar de feiten te blijven kijken. Die feiten zijn dat het stoplicht voor de aandelenmarkt nog volop op rood staat.
Duidelijk negatief signaal van centrale banken
Vorige maand betoogde ik op deze plek dat de flinke stijging van de aandelenkoersen (15-20%) in de vroege zomer als een bear market rally moest worden beschouwd. Ik moet zeggen dat ik er wel eens meer naast heb gezeten. Direct na publicatie van de augustuscolumn kwam de markt toch weer in een gestage neerwaartse trend terecht. De afgelopen week lijkt deze trend zich te versnellen en inmiddels zijn meerdere aandelenmarkten door de bodem van eerder dit jaar gezakt.
De vakantierally werd veroorzaakt door een plotselinge ommekeer van het negatieve marktsentiment. Beleggers hadden de zomer in hun bol gekregen omdat ze collectief hun verwachtingen over het rentebeleid van de centrale banken positief hadden bijgesteld. Dit bleek echter al snel onterecht. De inflatiecijfers in zowel de Verenigde Staten als Europe vielen in augustus en september weer hoger uit dan verwacht.
De belangrijkste centrale bankiers kwamen bovendien samen voor hun jaarlijkse seminar in Jackson Hole en lieten duidelijk weten dat beleggers zich niet rijk moesten rekenen. Zij zullen immers op volle kracht het gevecht tegen de inflatie blijven aangaan. Zowel de ECB als de Fed verhoogden vervolgens de rente met 0.75%. Beide banken gaven bovendien aan dat we niet alleen een nog hogere rente mogen verwachten maar ook dat deze waarschijnlijk langer zal worden aangehouden.
Forse daling bedrijswinsten
Dit is niet het nieuws waar jarenlang door extreem lage rentestanden verwende beleggers op zitten te wachten. De hogere rentes hebben niet alleen impact op de waardering van aandelen, ze hebben ook direct negatieve consequenties voor de economische groei.
Ik denk dan ook dat de winstverwachtingen van de meeste aandelenanalisten nog steeds te hoog zijn. Het is zeer onwaarschijnlijk dat bedrijfswinsten groeien tijdens een recessie. De geschiedenis heeft aangetoond dat ze de komende 12 maanden zo maar 15-20% zouden kunnen dalen. Op korte termijn is er een risico dat bedrijven het komende winstcijferseizoen, over het derde kwartaal, gaan gebruiken om de verwachtingen te temperen.
"Ik denk dat de winstverwachtingen van de meeste aandelenanalisten nog steeds te hoog zijn"
Obligaties steeds aantrekkelijker
Ondanks de forse koersdalingen van aandelen lijkt er nog geen sprake van capitulatie. Dat komt ook doordat er voor beleggers tot nu toe vrijwel geen alternatieven waren. Onder druk van de rentevrees zijn ook de koersen van de meeste obligaties in een glijvlucht gekomen. De obligatiemarkt is bovendien ongekend volatiel geworden met de extreme rentestijgingen op de Engelse staatsobligaties als het meest aansprekende voorbeeld.
Maar met de oplopende rente worden staatsobligaties stapje voor stapje wel iets aantrekkelijker. Inmiddels bieden veel obligaties weer een substantieel inkomen dat ook weer enige bescherming biedt tegen verdere rentestijgingen. Bij obligaties geldt immers dat grotere verliezen nu uiteindelijk hogere rendementen in de toekomst betekenen.
"Inmiddels bieden veel obligaties weer een substantieel inkomen dat ook enige bescherming biedt tegen verdere rentestijgingen"
Onder de dreiging van een recessie zou er in beleggingsportefeuilles best nog een verschuiving van aandelen naar veiligere obligaties kunnen ontstaan. Op het moment dat ook de particuliere belegger dit op grote schaal gaat doen, dan is de bodem van de markt waarschijnlijk in zicht.
Obligatiepicks
Wij houden bij NN IP onze onderweging in de aandelenmarkt nog even aan. We vinden het te vroeg om nu al in obligaties te stappen maar zijn de onderweging die we ook in die markt hadden opgebouwd wel wat aan het dichten. We vinden het verstandig is om weer wat duratie en spread aan de portefeuilles toe te voegen. Dit kan onder andere door weer wat kredietwaardige Amerikaanse en Europese bedrijfsobligaties bij te kopen.
Er beginnen zich langzaam kansen te vormen in de obligatiemarkten van de opkomende markten. De inflatie is daar beter onder controle dan in volwassen markten en de sterke dollar heeft slechts een beperkt negatief effect gehad. Er komen mogelijkheden om selectief aantrekkelijke geprijsde obligaties op te pikken.