Renteverhogingen in 2022 helemaal niet zeker Edin Mujagic gelooft helemaal niet dat de Fed volgend jaar al zal beginnen met het verhogen van de rente. Dat verklaart onder meer waarom de lange rentes zo laag liggen. 19 november 2021 12:00 • Door Edin Mujagic De financiële markten verwachten dat de Fed de officiële rente volgend jaar zo’n twee keer zal opkrikken. Met betrekking tot de ECB gaat het niet zo hard, maar ik lees en hoor steeds vaker geluiden dat we er rekening mee zouden moeten houden dat ook onze monetaire ridders eind volgend jaar al op de renteknop kunnen drukken. Rentes verhogen zou goed zijn. Te lang de officiële rentes te laag houden, creëert niet alleen zeepbellen maar werkt ook als roest voor de economische motor: die heeft steeds meer moeite te blijven draaien. Ik doel dan op de negatieve gevolgen van het in stand houden van inefficiënte bedrijven, de zogeheten zombiebedrijven en op het stimuleren van hogere schulden, om maar wat te noemen. Pas op met zombiebedrijven Onderzoek wijst uit dat als het aandeel zombie-bedrijven in een economie toeneemt, dat een economie dan minder hard kan groeien. Dát het aandeel zombie-bedrijven tegenwoordig hoog is, staat buiten kijf. Onderzoek wijst ook uit dat gezonde bedrijven er last van hebben als in hun sector veel zombievorming is. Banken en beleggers vragen daarom van die gezonde bedrijven bijvoorbeeld een hogere rente. Hoe meer zombies, des te trager de productiviteit groeit. Het is allemaal tegenwind voor economische groei. Reële rente blijft negatief Dat de officiële rentes al te lang te laag zijn, daar hoef ik, denk ik, verder niet over uit te wijden. Zelfs als de verwachtingen over de de officiële rente van de Fed uitkomen, dan nog zal die rente met de kerst van 2022 tussen 0,50 en 0,75% liggen. Met een inflatie van laten we zeggen 2% – en daarvoor geldt eerst zien dan geloven – zou de reële officiële rente nog altijd negatief zijn. Groeivertraging nadert Maar dat is áls de Fed de rente verhoogt. Ik zie dat niet snel gebeuren. Om te beginnen is het waar dat de economische groei hoog is en ook de komende kwartalen hoog zal zijn, maar die groei is vooral te zien als een inhaalslag van de coronarecessie vorig jaar. Naarmate de tijd verstrijkt, zal dat effect wegvallen en zal de economie de pre-corona trend hervatten. Die trend was, laten we dat niet vergeten, dalend! Geen wonder, want voor de coronarecessie groeide de economie een decennium lang onafgebroken, een record. Het wegvallen van het inhaalslageffect en een hervatting van de oude trend, wijst op een groeivertraging eind 2022 en toenemende vrees voor te lage groei en een recessie in 2023. Ik verwacht ook dat de komende jaren de economische cyclus veel minder uitgerekt zal zijn. Perioden van economische groei zullen veel korter zijn dan in het verleden. Het wegvallen van het inhaalslageffect en een hervatting van de oude trend, wijst op groeivertraging eind 2022 en toenemende vrees voor te lage groei en recessie in 2023, dús ook op een Fed die niet zal staan te springen de rente op te krikken. Amerikaanse verkiezingen Ik kan me ook goed voorstellen dat de centrale bankiers in de VS niet de ruggengraat zullen hebben de rente (noemenswaardig) op te trekken aan de vooravond van de Amerikaanse parlementsverkiezingen in november volgend jaar. Er staat politiek gezien veel op het spel. Niet dat de Fed daar alleen naar kijkt, maar in een omgeving als hierboven geschetst, zal de bank het niet erg vinden niets te hoeven te doen met de rente. Markt weet het wel Tot slot is er het probleem dat hogere rentes door de zeer hoge schulden te veel pijn doen. De Amerikaanse kapitaalmarkt lijkt daarvan overtuigd te zijn, getuige het feit dat de langetermijnrentes niet echt reageren op een economische groeiverwachting van 6% en hoge inflatieverwachtingen. Dat de markt daar niet op reageert, is veel meer dan alleen de overtuiging dat de groei zal normaliseren (lees: lager worden), net als de inflatie. Want ook bij veel lagere groei- en inflatiecijfers horen hogere langetermijnrentes. Nee, ik interpreteer de gang van zaken op de Amerikaanse kapitaalmarkt als de overtuiging dat de Fed er alles aan zal doen de rentes onder een bepaald niveau te houden. Aangezien de Fed de middelen en de wil heeft om met veel geweld obligaties op te kopen, is de kans groot dat dit zal lukken. Stijging lange rente wel voorzien En de ECB? Tja, behalve dat die altijd de Fed volgt, komt er nu nog bij dat de wil om van het huidige beleid permanent beleid te maken in alle poriën van de bank is doorgedrongen. Merk op dat niet dit betekent dat de langetermijnrentes de komende jaren niet per saldo kunnen stijgen! Sterker nog, dat is wel wat ik verwacht. Maar mocht die stijging boven een onbekend niveau dreigen uit te komen, dan zullen de Fed, de ECB en hun zusterinstellingen alle monetaire kanonnen uitrollen om dat te voorkomen. Hoe hoog dat niveau is? Niemand die het weet, maar ik betwijfel zeer dat we dit decennium nog Nederlandse of Duitse 10-jarige staatsobligaties zullen zien met een rente van 2%. Edin Mujagic is hoofdeconoom van OHV Vermogensbeheer en is gespecialiseerd in (de gevolgen van) het beleid van de centrale banken. Hij heeft verschillende boeken op zijn naam staan, waaronder "Geldmoord: hoe de centrale banken ons geld vernietigen" en "Boeiend en geboeid: een monetaire geschiedenis van Nederland sinds 1814/1816". Hij studeerde monetaire economie aan de Universiteit van Tilburg. Hij schrijft op persoonlijke titel. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
J. Safra Sarasin Sustainable Asset Management 08:00 "Reshoring biedt mooie kansen voor groene beleggers" Volgens fondsmanager Daniel Lurch van het JSS Sustainable Equity Green Planet fonds van J. Safra Sarasin profiteren met name de duurzaamste bedrijven van de huidige herschikking van de wereldwijde productieketen. Welke dat zijn?
Impactbeleggen 11 apr “Het is fijn om goed te doen” Ook buiten Nederland is impactbeleggen ontdekt. Het Schotse Baillie Gifford bijvoorbeeld lanceerde in 2017 het Positive Change Fund. Vlak voor Pasen was Rosie Rankin, medeverantwoordelijk voor dit fonds, over in Amsterdam voor de tweedaagse Impact Europe Summit in de Beurs van Berlage. Rob Stallinga sprak met haar.
Impactbeleggen 03 apr "Impactbeleggers staan aan de goede kant van de geschiedenis" Hadewych Kuiper, directeur beleggingen bij Triodos IM, is niet onder de indruk van alle berichten dat duurzaam beleggen het beste heeft gehad. "Zo ziet tegenwerking van vooruitgang eruit."
Impactbeleggen 30 jan JSS Green Planet Fund: Kansrijk beleggen in een groene toekomst Beleggen in de toekomst is volgens S. Safra Sarasin beleggen in de groene transitie. Lees meer over het JSS Sustainable Equity Green Planet Fund, dat in de laatste drie jaar niet alleen hard is gegroeid maar ook sterk heeft gepresteerd.
ESG 17 jan ESG is dood, lang leve ESG 2.0! Matt Christensen, hoofd duurzaam en impact beleggen bij Allianz Global Investors, schetst de vijf belangrijkste duurzaamheidsthema's van 2024. Politieke verdeeldheid dreigt het grootste struikelblok te worden.
ESG 01 nov Biodiversiteitsverlies, het megarisico dat slechts enkelen zien Het verlies van biodiversiteit is volgens De Nederlandsche Bank (DNB) een groot risico voor de financiële stabiliteit. Cardano heeft een methode ontwikkeld om dit verlies te meten en zo de beleggingsrisico’s in kaart te brengen. IEXProfs sprak met Dennis van der Putten, Chief Sustainability Officer bij Cardano.