Sterke toename van geregisteerde fondsen zonder vergunning Twee trends hebben volgens Tom Straver van AssetCare Fund Services geleid tot een sterke groei van een brede mix van geregistreerde fondsen zonder vergunning, zoals bijvoorbeeld private debtfondsen en cryptofondsen. Ook een eigen fonds beginnen? 6 mei 2021 08:00 • Door Gastauteur IEXProfs Sinds de crisis in 2008 is het financiële landschap veranderd. Banken zijn conservatiever in het verstrekken van kapitaal en de rentestanden zijn lager dan ooit. Dit leidt tot een situatie waarbij de vraag van ondernemers naar alternatieve financiering alsmaar toeneemt en beleggers steeds meer op zoek zijn naar alternatieven om rendement te maken op overtollig kapitaal. Een fonds dient steeds vaker als zo’n alternatief. Het is een constructie die de vraag en aanbod van kapitaal op een toegankelijke en veilige wijze bij elkaar kan brengen. Als gevolg van de voorgaande trends neemt het aantal nieuwe fondsen in Nederland toe. Zonder vergunning In mijn eerdere interview met IEX Profs is beschreven dat een fondsbeheerder buiten een veeleisende vergunningsplicht kan blijven door te voldoen aan tenminste twee voorwaarden van het zogeheten AIFMD-registratieregime: Het fonds wordt uitsluitend aangeboden aan professionele beleggers, minder dan 150 personen, óf beleggers met een minimale investering van 100.000 euro. Het fonds is niet groter dan 100.000.000 euro óf 500.000.000 euro, indien het fonds niet met een hefboom belegt en minimaal vijf jaar closed end is (gedurende deze periode is er geen in- of uitstroom van investeerders mogelijk). In tegenstelling tot een volledige vergunningsaanvraag, wat gepaard gaat met veel tijd, moeite en investeringen, kan een dergelijk fonds binnen een paar maanden worden opgezet. Dit maakt de drempel om voor derden te beleggen een stuk lager. Sinds de invoering van het AIFMD-registratieregime in 2014, zijn er 1166 fondsen bij de AFM geregistreerd. Aan wat voor soort fondsen moet dan worden gedacht? Vastgoedfonds Beleggen in vastgoed is kapitaalintensief en een individuele investeerder is daarmee snel beperkt tot het aantal objecten waarin kan worden belegd. Dit brengt een hoge mate van concentratierisico met zich mee. Door het opzetten van een fonds kan extern kapitaal worden opgehaald. Hierdoor kan een gespreide portefeuille worden opgebouwd, doordat de gelden in meerdere objecten kunnen worden geïnvesteerd. Een ander voordeel is dat de belegger een extra inkomstenstroom heeft in de vorm van beheervergoeding die externe investeerders betalen. Vanzelfsprekend geldt ook voor deze externe investeerders dat het concentratierisico wordt verlaagd. Vanwege de lange termijn visie van een vastgoedfonds wordt er doorgaans voor gekozen om het fonds de eerste vijf jaar closed end te structureren. Deze keuze wordt gemaakt zodat het fondsvermogen tot 500 miljoen euro mag groeien alvorens een volledige vergunning verplicht wordt. Private debtfonds Sinds jaar en dag is het grootste gedeelte van de kredietfinanciering in Nederland in handen van de grootbanken. Banken zijn de afgelopen jaren echter conservatiever geworden in het verstrekken van kapitaal aan ondernemers. Door de invoering van Basel IV zullen de kapitaaleisen verder toenemen en zal kredietverlening nog meer worden beperkt. Daarbij lijken banken steeds meer naar de cashflow van een onderneming te kijken en steeds minder naar het onderpand. Deze ontwikkelingen resulteren bij diverse kapitaalintensieve sectoren in een zoektocht naar additionele financieringsbronnen en in het bijzonder waar het onderpand significant is. Voorbeelden hiervan zijn de hospitality en de agrarische sector. In deze sectoren financiert de bank meestal tot een gedeelte van de loan to value. De vraag naar alternatieve financiering wekt de interesse van professionele beleggers. Deze partijen hebben door de lage of zelfs negatieve rentestand overtollig kapitaal. Dit kapitaal kan worden gebruikt voor de financiering van ondernemers boven op de bestaande lening bij de bank. Hierdoor zal de private debt markt de komende jaren naar verwachting verder groeien. Over het algemeen heeft dit type fonds een vaste looptijd van bijvoorbeeld tien jaar en zijn de minimale kredietvoorwaarden vooraf al uitgebreid vastgesteld. Dit vergroot het inzicht in de verwachte rendementen en het risico voor een investeerder. De initiatiefnemers achter het fonds beschikken daarnaast over veel kennis van de markt waarin zij kapitaal verstrekken. Dit heeft tot gevolg dat zij een goede inschatting kunnen maken van de financiële gezondheid van de leners, wat een positief effect heeft op het kredietrisico. Private equityfonds Private equity betekent het investeren in bedrijven die geen beursnotering hebben. In de praktijk investeren private equityfondsen vooral in startende bedrijven. In vergelijking met beursbeleggingen wordt private equity als een hoger risico beschouwd. Zo hebben de investeringen een lagere liquiditeit en het ingebrachte kapitaal zit meestal minimaal 5 jaar in het fonds vast. De beheerder heeft deze minimale periode nodig om waarde aan het bedrijf toe te voegen alvorens deze weer wordt verkocht. Hierdoor kan de belegger niet tussentijds uitstappen. Tegenover dit hogere risico, staan in potentie hogere rendementen. Doordat de kredietverlening bij banken steeds meer wordt beperkt, is ook een toename in de opzet van private equityfondsen waargenomen. Alternatieve financiering bij start-ups is dan ook steeds gebruikelijker. Daarbij kan de fondsbeheerder, naast het verstrekken van kapitaal, ook veel waarde toevoegen in de vorm van strategische begeleiding, expertise en een netwerk. Fondsen in financiële instrumenten Beleggers die langdurig goede resultaten op de beurs weten te realiseren, krijgen doorgaans vaak de vraag of het beheer ook voor derden kan worden uitgevoerd. Om dit te realiseren wordt er veelal gekozen voor een fondsstructuur. Bij een fonds wordt er één rekening geopend bij een broker, vervolgens kan de beheerder het gehele fondsvermogen als collectief beleggen op de beurs. Een fonds dat belegt in financiële instrument onderscheidt zich door de beleggingsstrategie die wordt gehanteerd. Een voorbeeld hiervan is arbitrage. Dit is een handelstechniek waarbij rendement wordt behaald door in te spelen op kleine prijsverschillen tussen gelijke of sterk gecorreleerde activa. Arbitrage kan bijvoorbeeld worden toegepast wanneer een bedrijf zowel op Amsterdam als New York een beursnotering heeft en er gecorrigeerd met de valutakoers een lucratief prijsverschil ontstaat. Voor de uitvoering van arbitragestrategieën is vaak veel geld nodig om rendement te kunnen maken. Succesvolle handelaren zijn hierdoor afhankelijk van het handelshuis waarvoor zij werken. Door het opzetten van een fonds kan er vreemd vermogen worden aangetrokken, dit geeft een handelaar de mogelijkheid om voor zichzelf te beginnen. Over het algemeen zijn er veel geïnteresseerde beleggers om kapitaal te investeren in deze strategie omdat arbitragehandelaren voornamelijk profiteren van volatiele markten. Normaliter zijn dit omstandigheden waarbij vele andere beleggingen in waarde zullen afnemen. Fondsbeheerders die actief zijn op de beurs kiezen meestal voor een maximale fondsgrootte van 100.000.000 euro onder het AIFMD-registratieregime. Hierdoor kunnen investeerders periodiek (veelal maandelijks) in- en uitstappen en is beleggen met een hefboom toegestaan. Cryptofonds Menig belegger zal de toename in populariteit van cryptovaluta’s niet zijn ontgaan. Voor veel beleggers is de complexiteit en de beperkte professionaliteit in deze markt echter nog een reden om niet zelfstandig in deze cryptovaluta's te beleggen. Een fondsstructuur kan de deur toch open zetten voor deze investeerders aangezien het beheer door de fondsmanager wordt uitgevoerd en daarmee de toegankelijkheid wordt vergroot. Het opzetten van een cryptofonds onder het AIFMD-registratieregime dient echter niet onderschat te worden. De AFM waarschuwt voor de risico’s die gepaard gaan met crypto’s. De beheerders van fondsen in crypto’s hebben een vergaande onderzoeksplicht ten aanzien van het voorkomen van witwassen en financieren van terrorisme. Naast de controleplicht op participanten en relaties wordt verwacht dat er een controle plaatsvindt op alle partijen waarmee het fonds samenwerkt. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan de platforms waar crypto’s op worden verhandeld. De AFM verwacht dat fondsbeheerders enkel samenwerken met partijen die op een vergelijkbare en veelomvattende wijze onderzoek doen naar hún klanten en dat waar nodig onderzoek naar de herkomst van de crypto’s wordt gedaan. Beheerders dienen gedegen kennis te hebben van dit onderwerp en risicomanagement hoog in het vaandel te hebben staan. Cryptofondsen worden vrijwel altijd opgezet met een maximale fondsgrootte van 100.000.000 euro, aangezien zowel de periodieke in- en uitstapmomenten en het beleggen met een hefboom wenselijk worden geacht. Strategieën waarbij met een grote hefboom wordt belegd, komen echter snel aan de gestelde bovengrens. De toezichthouder kijkt namelijk niet naar het ingelegde vermogen maar naar de exposure van het fonds. Dit wordt berekend aan de hand van de notionele waarde van de beleggingen. In Nederland bestaan nog geen cryptofondsen met een volledige AIFMD-vergunning. Familiefonds Een fonds dat uitsluitend is opgericht om het vermogen van een ‘bestaande groep’ te beleggen kan buiten de vergunnings- en registratieplicht bij de toezichthouder blijven. Een ‘bestaande groep’ wordt gedefinieerd als een groep familieleden. Het is daarbij van belang dat de familieleden de enige investeerders zijn in het fonds. Het daadwerkelijke beheer kan echter wel worden uitbesteed aan een externe belegger. Een familiefonds kan in allerlei zaken belegd zijn, zoals vastgoed-, private equity of aandelen. Uitnodiging Ziet u kansen in een markt waarbij de vraag naar kapitaal hoog is, of denkt u in staat te zijn om tegen beperkte risico's een goed rendement te realiseren? Wellicht is het beheren van een eigen beleggingsfonds dan iets voor u. Dit artikel is geschreven door Tom Straver, medeoprichter van AssetCare Fund Services, dat beheerders begeleidt bij de opstart van een fonds en de administratie verzorgt voor operationele fondsen. Gastauteurs zijn beleggers die schrijven op persoonlijke titel. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Assetallocatie 22 apr Janus Henderson kiest voor cyclisch Europa Janus Henderson Investors kiest voor smallcaps en Europese aandelen. Volgens de Brits-Amerikaanse vermogensbeheerder houden beleggers te weinig rekening met een groeivertraging in de VS veroorzaakt door een langer hoog blijvende rente.
Opinie 18 apr Yes! Wereldwijde groei versnelt In 2023 presteerde de Amerikaanse economie beter dan de meeste andere regio's in de wereld. Ook in 2024 gaat het de VS voor de wind, waarbij Grace Peters van J.P. Morgan Private Bank verwacht dat de economische groei in de rest van de wereld nu ook in een hogere versnelling gaat.
Assetallocatie 18 apr Van Lanschot Kempen koopt niet langer Japanse aandelen Van Lanschot Kempen is afgestapt van zijn overwogen-positie in Japanse aandelen. De bedrijfswinsten ontwikkelen zich nog steeds goed, maar de waarderingen beginnen flink op te lopen.
Assetallocatie 17 apr Cashberg langs de lijn gaat nergens naartoe Gerben Lagerwaard van State Street Global Advisors gelooft er niets van dat de gigantische hoeveelheid geld die nu in geldmarktfondsen is geparkeerd binnen afzienbare tijd naar de aandelenmarkt wordt gealloceerd.
Assetallocatie 16 apr "Impact aanval van Iran op financiële markten is beperkt" "De directe actie van Iran tegen Israël dit weekend heeft geleid tot de vrees voor verdere escalatie, maar bij afwezigheid van een volledige crisis in de regio - wat niet ons basisscenario is - denken we dat de impact op de financiële markten beperkt zal blijven." Dat schrijft Greg Hirt van Allianz Global Investors.
Assetallocatie 16 apr Amundi positiever over komende 10 jaar, negatiever over 25 jaar Amundi AM is sceptischer geworden over snelle maatregelen tegen het opwarmen van de aarde. De eerste 10 jaar is dat nog gunstig voor beleggers. Daarna wordt de rekening betaald.