Schaars(t)e argumenten voor bitcoin Marcel Tak staat niet bekend als bitcoin-fan. Maar, er is meer stabiliteit rond de munt gekomen en het aantal schandalen is afgenomen. Laat u echter niet leiden door extreme koersdoelen voor de cryptomunt, schrijft Tak. 22 december 2020 10:00 • Door Marcel Tak Ruim zeven jaar geleden, op 21 november 2013, schreef ik een column over bitcoin. Het was beslist geen promoverhaal over de toen al bekendste van alle cryptomunten. De reden voor mijn column was de ongekende stijging van de virtuele munt, van vijftienn dollar aan het begin van dat jaar tot 900 dollar in november. De koers van 900 dollar steekt bleekjes af tegen de 22.000 euro die nu voor de munt wordt betaald. Aan het begin van dit jaar noteerde bitcoin nog slechts 7.000 dollar. De munt is daarmee ruim drie keer over de kop. Maar vergeleken met 2013, toen bitcoin zestig keer zoveel waard werd, is er dit jaar sprake van een relatief stabiele prestatie. Randverschijnsel Er lijkt voor mij weinig reden aan die vroege column over bitcoin te refereren. Mijn gedachten over de toekomst van de virtuele munt zijn namelijk niet helemaal uitgekomen: "De toekomst van de Bitcoin is wat mij betreft duidelijk. Het is mogelijk dat het een randverschijnsel blijft met een beperkt aantal deelnemers. (…) Ernstiger is het scenario waarin de munt ongebreideld kan groeien met miljoenen deelnemers. Hoe gaan we dan verklaren dat, ondanks de vooraf geschatte nulwaarde van de munt, de totale ineenstorting zoveel individuele en maatschappelijke schade heeft toegebracht?" Nulwaarde en totale ineenstorting, het zijn geen kwalificaties die bij de bitcoin van nu lijken te passen. Over mijn berekening van de waarde van nihil schreef ik het volgende. "(Bitcoins) vertegenwoordigen geen enkele waarde. Als er schaarste is aan een goed dat geen enkele waarde vertegenwoordigd, krijgt het, alleen vanwege het feit dat het schaars is, daardoor niet alsnog waarde. Ik heb geen ingewikkeld programma nodig om de exacte waarde van de bitcoin te berekenen. Die komt in mijn model precies uit op nihil. Nul dus. Elke cent, in welke valuta dan ook uitgedrukt, dat wordt betaald voor de bitcoin, is speculatie." Schaarste als bron Het was grappend bedoeld, dat hanteren van een model voor het berekenen van de waarde van bitcoin. Maar de grap is door de werkelijkheid ingehaald. Er wordt nu wel degelijk op basis van modellen geschat wat de waarde van bitcoin zou moeten zijn. Het zijn modellen waar schaarste de belangrijkste, en in het geval van bitcoin, de enige bron van waarde is. Op basis van dergelijke modellen zijn er nu serieuze analisten die uitspraken doen over de feitelijk waarde van bitcoin. Onlangs bracht Scott Minerd (what’s in a name) van Guggenheim zijn visie naar buiten. Volgens de CIO van de vermogensbeheerder zou de cryptomunt nu een waarde vertegenwoordigen van 400.000 dollar. Hij baseert zijn prognose op fundamentele (schaarste)analyse en het feit dat de Amerikaanse monetaire autoriteiten ongebreideld geld bijdrukken. Vergelijken met goud Dat tweede argument is interessant. De gedachte is dat door de op volle kracht draaiende geldpersen de inflatie niet ver weg meer kan zijn en de waarde van de dollar flink kan kelderen. Als de Amerikaanse munt maar genoeg duikelt is die 400.000 dollar dan feitelijk geen hoog bedrag meer. Misschien komt mijn voorspelling van een nulwaarde dan wel dicht bij die van Minerd, in ieder geval in euro gemeten. Het geldpersargument kan echter niet zonder de belangrijkste pijler van de waarde van bitcoin, en dat is schaarste. Volgens de CIO van Guggenheim moet de schaarste van bitcoin worden vergeleken met die van goud. Vertrouwen en aantal gebruikers Als gekeken wordt naar het percentage aan beschikbaar goud relatief tot het bruto nationaal product, moet bitcoin, gegeven de schaarste van de munt, de door Minerd aangegeven waarde krijgen. Het lijkt mij een nogal mager model om schaarste als enige input voor het model te gebruiken. Er zijn minstens nog twee andere elementen die van belang zijn de waarde van een goed te bepalen, en dat zijn vertrouwen enerzijds en het aantal gebruikers anderzijds. Als één van deze beide factoren in de buurt van nihil noteert, dan kan zelfs het meest schaarse goed geen waarde hebben. Vertrouwen op schaarste De enorme stijging van de waarde van bitcoin kan niet te maken hebben met toegenomen schaarste. Een toegenomen aantal deelnemers draagt ongetwijfeld bij aan de koersstijging in de afgelopen maanden. Maar ik kan mij niet voorstellen dat het aantal bitcoinbeleggers met een factor drie is toegenomen. Een belangrijk deel van de stijging van de munt zal verklaard moeten worden uit een toegenomen vertrouwen. Waaruit bestaat dat vertrouwen? Ik denk dat twee elementen van belang zijn. Ten eerste is het cruciaal dat er vertrouwen is dat de schaarste ook in de toekomst blijft voortbestaan. Als op enig moment, om welke reden dan ook, het schaarste-argument vervalt is het direct afgelopen met de munt. Als het misgaat Ik geef toe, de afgelopen jaren is er meer stabiliteit rond de munt gekomen en is het aantal schandalen afgenomen. Maar is het mogelijk dat op enig moment veel meer bitcoins in omloop kunnen worden gebracht, dan nu op basis van de gebruikte techniek is verondersteld? Ik weet het niet. In ieder geval, als er ooit iets mocht misgaan met dit technische aspect van de munt, dan zal er niemand zijn die daarvoor verantwoordelijk is en zal er van schadevergoeding geen sprake zijn. Daarnaast is het altijd mogelijk dat de groei van andere munten de relatieve schaarste van bitcoin beperken. In een uiterst scenario komen er zoveel nieuwe cryptomunten, dat de schaarste van al deze munten ook via modelberekeningen tot de nulwaarde uitkomst leiden. Enorm effect Een tweede element is misschien wel van groter belang. Hoe meer serieus bekend staande analisten zich positief uitlaten over de munt, hoe meer vertrouwen er bij beleggers is dat bitcoin een goede investering is. Dat een firma als Guggenheim met deze gigantische koersdoelen komt om de naar rendementsmogelijkheden snakkende belegger makkelijk over de streep kunnen trekken. Stel een analist geeft aan dat ASML met een actuele koers van 390 euro, in feite bijna 10.000 euro waard is, zou dat ook een enorm effect hebben. Dat geldt zeker in een markt die nog niet ontwikkeld is en waar ook geen sprake is van toezicht. Dat partijen als J.P. Morgan en Goldman Sachs bitcoin vergelijken met goud, draagt ook bij aan het toegenomen vertrouwen in de munt. Op het randje Ik ben zeker niet van de school die financiële producten zou willen verbieden. Integendeel, de handel in bitcoins moet gewoon lekker doorgaan, het liefst met enig toezicht. Elke belegger moet voor zichzelf inschatten wat hij van de munt vindt en of het een belegging waardig is. Maar, ik vind het van een mainstream vermogensbeheerder als Guggenheim wel op het randje om dergelijke schattingen van de waarde van bitcoin af te geven. Aan de andere kant geef ik toe dat mijn nulschatting ook extreem is. En mijn voorspelreputatie is zeker niet zodanig dat een vermelding in het Guiness Book of Records aanstaande is. Aantrekkelijke koersdoelen Maar mijn waarde schatting van nihil voor bitcoin ligt in absolute termen dichter bij de werkelijkheid dan de voorspelling van Minerd…. Beste lezers, maak vooral zelf uiteindelijk een afweging wel of niet in de virtuele munt te stappen en laat u niet al te veel leiden door al dan niet aantrekkelijke koersdoelen. Wel of geen bitcoinbelegger, ik wens u allen mooie feestdagen en een gezond 2021. Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en oprichter/beheerder van het Bufferfund. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Assetallocatie 28 mrt De succesvolle terugkeer van de 60/40-portefeuille Ewout van Schaick heeft samen met de rest van het multi-asset-oplossingen-team van Goldman Sachs AM grote verwachtingen van portefeuilles die bestaan uit 60% aandelen en 40% obligaties. Zowel voor aandelen als obligaties zijn de vooruitzichten zonnig. Mochten markten desondanks corrigeren, dan biedt de 60/40-portefeuille de spreidingsvoordelen om de klap te verzachten.
Assetallocatie 27 mrt Cash is meer king dan ooit In Europa kan een belegger dit jaar met een mix van cash en kortlopende leningen bruto tussen de 3% en 4% verdienen. Waarom dan nog risico's nemen met obligaties en aandelen, zo vraagt Alain Richier van Ostrum Asset Management zich af.
Assetallocatie 25 mrt Rabobank surft mee op recordgolf Rabobank heeft geen last van hoogtevrees. Aandelen blijven favoriet boven obligaties. De bank ziet zich gesteund door de hoge winstgroei en de historie: records komen immers zelden alleen.
Assetallocatie 21 mrt Geef uw portefeuille een boost! Yvo van der Pol, hoofd Benelux & Nordics bij PGIM Investments, is bijzonder gecharmeerd van de meer risicovolle obligaties, aandelen met sterke groeimogelijkheden en datacenters.
Assetallocatie 21 mrt U zoekt een sterk presterend mixfonds? Het is volgens Thomas de Fauw van Morningstar essentieel voor beleggers om de strategie, het proces en de beloften van fondsmanagers van mixfondsen te doorgronden.
Assetallocatie 20 mrt “Dit is een positief verhaal” Karen Ward, hoofd beleggingsstrategie EMEA bij JP Morgan AM, ziet dit jaar zonnig in, voor de Europese economie en voor Europese aandelen in het bijzonder. Ook China zou wel eens positief kunnen verrassen. Komen deze optimistische verwachtingen niet uit, dan houden obligaties en private beleggingen het portefeuillescheepje wel recht.