Angstaanjagende plannen van centrale banken De ECB zal Griekenland en Italië altijd de hand boven het hoofd houden en de Fed gaat nooit meer weg van de obligatiemarkt. Wat een enge plannen hebben die centrale bankiers toch, aldus Edin Mujagic. 23 oktober 2020 10:55 • Door Edin Mujagic De prijzen van obligaties, aandelenkoersen, huizenprijzen, prijzen van goud en zilver; ze zijn allemaal in grote mate afhankelijk van het beleid dat centrale banken voeren. De prijzen zijn zo afhankelijk, dat andere factoren erbij verbleken. Neem de rente landen zoals Griekenland of Italië betalen om een tienjarige lening af te sluiten. Die landen hebben een staatsschuld van bijna 190 respectievelijk 150% van hun economie. En ze hebben economieën die behoorlijk vastgeroest zijn. De kans dat die de komende jaren spectaculair zullen gaan groeien en zo het schuldenprobleem zullen oplossen, is klein. Hulp van de overheid In beide landen hebben banken veel oninbare leningen in hun boeken. In Griekenland is één op de drie verstrekte leningen geclassificeerd als oninbaar. Dat is niet alleen een probleem voor die banken, maar ook voor het land. Als een bank in problemen komt, zal de overheid waarschijnlijk te hulp moeten schieten. Ondanks torenhoge schulden en nauwelijks enige reden optimistisch te zijn over het oplossen ervan, ligt de tienjarige rente in beide landen onder de 1%. Gecorrigeerd voor inflatie is de rente negatief. Ooit renteverhoging? Die belabberde vooruitzichten deden er vroeger toe, maar inmiddels niet meer. Dit komt doordat centrale banken de marktwerking verstoren. Dé vraag voor beleggers is dus wat de monetaire magiërs nog in petto hebben. Voor de komende maanden en kwartalen is dat vrij helder: In het meest gunstige geval meer van hetzelfde en met waarschijnlijk er nog een schepje bovenop. En voor de komende jaren? Dat beeld wordt duidelijker. Ik heb al beschreven wat voor beleid de ECB-topvrouw Christine Lagarde voorstaat. Ik vraag me af of de ECB-rente verhoogd wordt voordat zij eind 2027 afzwaait. Lees ook: Monetaire schwalbe van de ECB Ander antwoord U denkt misschien dat dat alleen de mening van Lagarde is, niet van de rest van het bestuur. Ik wil even wil memoreren dat, hoewel een groot deel van het bestuur ook weinig zag in de plannen van Mario Draghi, die plannen allemaal doorgevoerd zijn. En dan het interview met Fabio Panetta, mede-ECB-bestuurder. De interviewer vroeg hem als eerste wat de ECB-verwachting is over prijzen van Griekse en Italiaanse obligaties als het opkoopprogramma van de ECB stopt. Het eerlijke antwoord is dat die als een baksteen zullen zakken, maar dat was het enige antwoord dat Panetta niet kon geven. Eerder geen files En dus wrong hij zich in onmogelijke bochten om maar niet te hoeven zeggen wat voor de hand ligt. In die linguïstische acrobatiek zei Panetta dat er door de coronapandemie de noodzaak bestaat voor aanhoudende steun. Hij gebruikt de pandemie als rechtvaardiging voor de ECB om door te blijven gaan met wat de bank al jarenlang doet. Het enige wat hij in termen van eindigheid zei, is dat de bank obligaties zal blijven hamsteren zolang ze niet besluit dat de crisis voorbij is. Ik zie nog eerder een jaar lang geen files in Nederland, dan dat de ECB die conclusie in de komende jaren zal trekken. Houdbare schuld En wannéér de bank besluit dat steun niet meer nodig is, dan nog zal ze ervoor zorgen dat de afbouw van het beleid zodanig zal zijn dat het monetair beleid niet wordt verstoord. Wij zullen geen verkrapping van financiële condities toestaan, aldus Panetta. Dat is centralebankiersjargon en betekent dat de bank never nooit zal toestaan dat de rentes zullen stijgen. Panetta weet dus heel goed wat het enige, eerlijke antwoord is. En een geluk bij ongeluk is, zegt hij, dat de Griekse staatsschuld houdbaar is, want de Europese Commissie heeft dat onlangs geconcludeerd. Griekenland beter af Dat Brussel die conclusie heeft getrokken, is waar. Maar wie de onderbouwing leest, ziet dat de conclusie stoelt op aannames dat de Griekse economie onverwacht en structureel sneller zal groeien, de overheid een prudent begrotingsbeleid zal voeren én de rente niet zal stijgen. Aannemen dat Sinterklaas bestaat is nog realistischer! En dan heeft Griekenland nog als voordeel dat het land reeds is gered door de andere eurolanden met leningen tegen een zeer lange looptijd, tegen een extreem lage rente én met opschorting van rentebetalingen voor een behoorlijke periode. Italië heeft dat allemaal niet. Sterker nog, de gemiddelde looptijd van de Italiaanse schuld is veel korter dan in het geval van Griekenland. Te groot voor steun Obligatiebeleggers kunnen er dus van uitgaan dat de langetermijnrentes in de eurozone nog heel lang historisch laag zullen blijven, maar op zeer lange termijn behoorlijk kunnen stijgen. Tot slot nog iets opmerkelijks dat ik Randal Quarles, Amerikaanse ambtgenoot van Panetta, hoorde zeggen op een evenement. In een discussie over de Amerikaanse staatsobligatiemarkt zei hij dat “het zo kan zijn dat deze markt zo groot is geworden dat private partijen niet meer in staat zijn de markt voldoende steun te geven in stresssituaties.” Angstaanjagende plannen In het verlengde daarvan vroeg hij zich af of het niet noodzakelijk is dat de Fed ervoor zorgt dat de markt voor staatsobligaties functioneert. Het is dus heel goed mogelijk dat de Fed permanent actief moet blijven op die markt. Dus permanente quantitative easing is wellicht nodig. Dat zijn angstaanjagende plannen. Om whatever it takes te doen om de rentes laag te houden, is de gemeenschappelijke inspanning van de Fed en de ECB. Voor dat soort plannen bestaat een term; financiële repressie. Obligatiebelegger, let dus op uw saeck. En voor aandelenbeleggers; mede hierdoor is de kans groot dat aandelen aantrekkelijk zullen blijven op middellange en lange termijn, ongeacht het economische weer. Ik kijk door al die enge plannen met steeds meer belangstelling naar alternatieve beleggingen. Edin Mujagic is hoofdeconoom van OHV Vermogensbeheer en is gespecialiseerd in (de gevolgen van) het beleid van de centrale banken. Hij heeft verschillende boeken op zijn naam staan, waaronder "Geldmoord: hoe de centrale banken ons geld vernietigen" en "Boeiend en geboeid: een monetaire geschiedenis van Nederland sinds 1814/1816". Hij studeerde monetaire economie aan de Universiteit van Tilburg. Hij schrijft op persoonlijke titel. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Opinie 18 apr Yes! Wereldwijde groei versnelt In 2023 presteerde de Amerikaanse economie beter dan de meeste andere regio's in de wereld. Ook in 2024 gaat het de VS voor de wind, waarbij Grace Peters van J.P. Morgan Private Bank verwacht dat de economische groei in de rest van de wereld nu ook in een hogere versnelling gaat.
Assetallocatie 18 apr Van Lanschot Kempen koopt niet langer Japanse aandelen Van Lanschot Kempen is afgestapt van zijn overwogen-positie in Japanse aandelen. De bedrijfswinsten ontwikkelen zich nog steeds goed, maar de waarderingen beginnen flink op te lopen.
Assetallocatie 17 apr Cashberg langs de lijn gaat nergens naartoe Gerben Lagerwaard van State Street Global Advisors gelooft er niets van dat de gigantische hoeveelheid geld die nu in geldmarktfondsen is geparkeerd binnen afzienbare tijd naar de aandelenmarkt wordt gealloceerd.
Assetallocatie 16 apr "Impact aanval van Iran op financiële markten is beperkt" "De directe actie van Iran tegen Israël dit weekend heeft geleid tot de vrees voor verdere escalatie, maar bij afwezigheid van een volledige crisis in de regio - wat niet ons basisscenario is - denken we dat de impact op de financiële markten beperkt zal blijven." Dat schrijft Greg Hirt van Allianz Global Investors.
Assetallocatie 16 apr Amundi positiever over komende 10 jaar, negatiever over 25 jaar Amundi AM is sceptischer geworden over snelle maatregelen tegen het opwarmen van de aarde. De eerste 10 jaar is dat nog gunstig voor beleggers. Daarna wordt de rekening betaald.
Assetallocatie 11 apr Schroders kijkt met 3D-bril naar de toekomst De drie D's, decarbonisatie (weg van fossiele energie), demografie (vergrijzing) en deglobalisering spelen volgens Schroders de komende dertig jaar een sleutelrol in de beleggingsresultaten.