De ECB is niet almachtig als het om de rente gaat Wat de rentes doen, kan de ECB een tijd beïnvloeden, maar op termijn kan de centrale bank de rentes niet eeuwig laag houden zonder maatregelen die de economie volledig ontwrichten, aldus Edin Mujagic. 26 juni 2020 10:00 • Door Edin Mujagic Het is medio mei als Philip Lane, een lid van bestuur en hoofdeconoom van de ECB een interview geeft. Daar gaat het ook over de zeer lage tot negatieve langetermijnrentes in onder meer de eurozone. Natuurlijk probeert de bank met het beleid die rentes laag te houden maar “vergeleken met andere factoren in het spel is de rol van de ECB daarin bescheiden,” aldus Lane. De rentes zijn volgens hem vooral zo laag omdat er mondiaal veel meer wordt gespaard dan geld gevraagd. Dat is zonder meer waar. Toch las ik de uitspraken van Lane met verbazing. Hij vergeet dat dat mondiale spaaroverschot niet ineens opkwam na 2008 maar ver daarvoor ook al een feit was. Conservatieve kant Desondanks hadden de tienjarige rentes in landen als Duitsland en Nederland een vier of zelfs een vijf voor de komma. Puur toeval natuurlijk dat de langetermijrentes fors gingen dalen nadat de bank op grote schaal staatsobligaties op ging kopen. Het is eind juni als Lane een toespraak houdt in Frankfurt. Daarin zegt hij onder andere dat de nieuwste maatregelen van de ECB de langetermijnrentes met ongeveer 45 basispunten omlaag hebben gedrukt. Dat komt boven op 100 basispunten neerwaartse druk van de ECB-maatregelen van de afgelopen jaren. Maar dat is niet alles. Volgens Lane zijn de schattingen over het drukkende effect op de rentes van de laatste ingrepen van de bank “waarschijnlijk aan de conservatieve kant.” Zonder effect Dus Lane is binnen enkele weken van standpunt veranderd of hij sprak niet de waarheid in het interview. Het eerste kan niet waar zijn. Niet alleen omdat Lane daar te intelligent voor is, maar ook omdat er ECB-onderzoeken zijn die al concludeerden dat het effect van de maatregelen op de langetermijnrentes behoorlijk is. Circa 150 basispunten lagere langetermijnrentes in de eurozone dankzij de ECB dus. Een blik op mijn scherm leert dat dus zónder dat effect, de tienjarige Duitse rente nu op circa 1% zou staan en niet op -0,47%. Italië zou niet 1,3% betalen maar minstens 2,8% en Spanje ongeveer 2%, waar het nu 0,45% betaalt voor een lening met een looptijd van tien jaar. Andere schuldweging Die 1,5% extra rente zou voor de Duitse regering tientallen miljarden euro's extra rentelasten opleveren. Het zou niet leuk zijn, maar Berlijn kan het hebben. Rome daarentegen.... een faillissement van Italië zou zonder ECB-steun een zeer reële mogelijkheid zijn. Dit is eigenlijk alles wat u moet weten om een inschatting te kunnen maken voor het ECB-beleid. Ook als de economische groei terugkeert en als de inflatie klimt naar de door de ECB gewenste 2% of hoger, dan nog zal Frankrijk eerder het Duits als voertaal invoeren dan dat de ECB aanstalten zal maken de rente te verhogen en opkopen van staatsobligaties te staken. In het interview hintte Lane daar sterk op toen hij zei dat schuld heel anders op een economie weegt als de rente 4% is dan wanneer die 0% is. Niet almachtig Behalve dat zo’n uitspraak uit de categorie "het is met 30 graden warmer dan met 0 graden" is, zegt hij in feit dat als het aan de ECB ligt, de rente nooit naar 4% terug zal keren! Het enige scenario waarbij ik de bank de rente zie verhogen en zie stoppen met opkopen van staatsobligaties, is als het leeuwendeel van de staatsobligaties van probleemlanden is opgekocht en/of die landen zichzelf kunnen financieren uit een EU-potje, al dan niet in de vorm van eurobonds. Wat Lane en velen met hem binnen de bank vergeten, is dat de ECB niet almachtig is. Wat de rentes doen, kan een tijdlang aan de ECB liggen, maar op termijn kan de centrale bank de rentes niet eeuwig zeer laag houden zonder maatregelen te nemen die de economie volledig ontwrichten. Het zal me niet verbazen als de langetermijnrentes in de eurozone laag blijven. Richting 2025 denk ik dat de ECB er op een onplezierige manier achter zal komen dat ze niet almachtig zijn. Edin Mujagic is hoofdeconoom van OHV Vermogensbeheer en is gespecialiseerd in (de gevolgen van) het beleid van de centrale banken. Hij heeft verschillende boeken op zijn naam staan, waaronder "Geldmoord: hoe de centrale banken ons geld vernietigen" en "Boeiend en geboeid: een monetaire geschiedenis van Nederland sinds 1814/1816". Hij studeerde monetaire economie aan de Universiteit van Tilburg. Hij schrijft op persoonlijke titel. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Assetallocatie 08:00 De succesvolle terugkeer van de 60/40-portefeuille Ewout van Schaick heeft samen met de rest van het multi-asset-oplossingen-team van Goldman Sachs AM grote verwachtingen van portefeuilles die bestaan uit 60% aandelen en 40% obligaties. Zowel voor aandelen als obligaties zijn de vooruitzichten zonnig. Mochten markten desondanks corrigeren, dan biedt de 60/40-portefeuille de spreidingsvoordelen om de klap te verzachten.
Assetallocatie 27 mrt Cash is meer king dan ooit In Europa kan een belegger dit jaar met een mix van cash en kortlopende leningen bruto tussen de 3% en 4% verdienen. Waarom dan nog risico's nemen met obligaties en aandelen, zo vraagt Alain Richier van Ostrum Asset Management zich af.
Assetallocatie 25 mrt Rabobank surft mee op recordgolf Rabobank heeft geen last van hoogtevrees. Aandelen blijven favoriet boven obligaties. De bank ziet zich gesteund door de hoge winstgroei en de historie: records komen immers zelden alleen.
Assetallocatie 21 mrt Geef uw portefeuille een boost! Yvo van der Pol, hoofd Benelux & Nordics bij PGIM Investments, is bijzonder gecharmeerd van de meer risicovolle obligaties, aandelen met sterke groeimogelijkheden en datacenters.
Assetallocatie 21 mrt U zoekt een sterk presterend mixfonds? Het is volgens Thomas de Fauw van Morningstar essentieel voor beleggers om de strategie, het proces en de beloften van fondsmanagers van mixfondsen te doorgronden.
Assetallocatie 20 mrt “Dit is een positief verhaal” Karen Ward, hoofd beleggingsstrategie EMEA bij JP Morgan AM, ziet dit jaar zonnig in, voor de Europese economie en voor Europese aandelen in het bijzonder. Ook China zou wel eens positief kunnen verrassen. Komen deze optimistische verwachtingen niet uit, dan houden obligaties en private beleggingen het portefeuillescheepje wel recht.