Fondsbeheer in benarde tijden Marcel Tak doet verslag vanaf de beleggingsfrontlinies in de coronacrisis. Hoe is het om nu een beleggingsfonds te beheren? Nou, behoorlijk misselijkmakend, aldus Tak. 14 april 2020 10:30 • Door Marcel Tak “Zou je willen beschrijven hoe dat nu is, als fondsmanager in de loopgraven van de coronacrisis?” Die vraag van de redactie tuimelde enkele weken geleden mijn mailbox. Ik schrijf heel graag en al lang voor IEX, mijn eerste bijdrage dateert van december 1999, maar nu kwam het verzoek iets te vroeg. Op 23 maart zat ik met het BUFFERfund nog midden in de coronastorm. Alle aandacht ging uit naar het stabiliseren van het schip om het zo goed mogelijk door de financiële orkaan te loodsen. Dat was een hele toer want (ook) ons fonds was midscheeps geraakt. Zo is het gekomen Nu we een aantal weken verder zijn en het paasweekend voor enige rust zorgt, neem ik de tijd om aan het IEX-verzoek inhoud te geven. Op 18 augustus 2016 startte ik mijn eigen beleggingsfonds onder de naam BUFFERfund. Na jarenlang op IEX en IEXProfs gestructureerde beleggingsproducten te hebben besproken, merkte ik dat er behoefte was aan advies om ook daadwerkelijk in deze constructies te beleggen. Als je dan de juiste mensen ontmoet, inmiddels een hechte vriendenclub, heb je voor je het weet een eigen beleggingsfonds. Buffer in de fondsnaam refereert aan de Bonus Certificaten waarin we beleggen, die bescherming bieden zolang de buffer niet wordt doorbroken. Dijkdoorbraak voorkomen Om een voorbeeld te geven, een Bonus Certificaat kan een rendement van bijvoorbeeld 10% geven, als de onderliggende index (Eurostoxx50) gedurende de gehele (resterende) looptijd niet meer dan 20% daalt. Als er wel een dergelijke koersdaling plaatsvindt, dan vervalt het bonusrendement en volgt het certificaat de index vanaf het veel lagere koersniveau. Kern van het certificaat is dat een buffer beschermt tegen een zekere koersdaling en dat het toch ook nog een leuk rendement oplevert. De toegevoegde waarde van ons fonds is dat we deze certificaten beheren en ruilen voor nieuwe certificaten als de buffer te klein is geworden. Zo trachten we een dijkdoorbraak te voorkomen en de buffers in stand te houden. Conform verwachting Deze strategie moet er voor zorgen dat in neergaande markten de daling wordt afgevlakt. In tijden van flinke koersstijgingen zal het resultaat (tijdelijk) achterblijven. De strategie was succesvol met positieve rendementen in 2017 en 2019 (wel lager dan de index). En een verlies in 2018, maar duidelijk minder dan de Eurostoxx50 index. Ook dit jaar verliep conform verwachting, maar toen werd het maart 2020. Een maand die beleggers niet snel zullen vergeten. De laatste week van februari was al negatief met flinke koersdalingen, maar wat we in maart hebben gezien aan koersbewegingen tart elke beschrijving. Tot 10 maart bracht ons systeem nog steeds wat we ervan mochten verwachten, hoewel de aandelenkoersen al een enorme duikeling hadden gemaakt. De beurs was in de voorgaande drie weken met 25% gedaald en wij hielden het verlies beperkt tot 16%. Niet nadenken Het was een zeer hectische periode, maar voor mij als beheerder toch relatief gemakkelijk. Ons fonds hanteerde een vooraf uitgestippelde strategie en daar hoefde ik alleen maar naar te handelen. Dat is prettig, omdat je niet hoeft na te gaan welke richting de markt opgaat. Het credo van ons fonds is altijd geweest dat we niet handelen naar visie, maar uitsluitend op basis van marktvariabelen zoals de volatiliteit en de omvang van de buffers in de certificaten. Het was goed te constateren dat de strategie behoorlijk goed werkte. Maar in de periode van 10 maart tot en met 18 maart werd alles anders. Tegen de razende snelheid waarmee de aandelenkoersen verder daalden, tot 18 maart met nog eens 21% (dieptepunt Eurostoxx50 op 2302 punten), was ook onze strategie niet meer bestand. Grote twijfel Op het dieptepunt (18 maart) was de Eurostoxx50 index vanaf de op 19 februari bereikte top met 38% gedaald. Over dezelfde periode daalde BUFFERfund met 35% in waarde. Wat gaat er dan door je heen als beheerder van een beleggingsfonds onder zulke omstandigheden? Ik kan natuurlijk alleen maar voor mezelf spreken, maar het gevoel is ellendiger dan dat je zelf als belegger zo’n verlies doormaakt. Het feit dat je met de strategie de participanten niet hebt kunnen behoeden voor een groot verlies, ervaar ik als behoorlijk misselijkmakend. Daarbij komt natuurlijk ook een grote twijfel over de strategie. Reflecteren Moet je daar nog aan vasthouden en zo niet, wat dan? Het is in eerste instantie een rollercoaster aan gevoelens waarbij je jezelf dwingt zo snel mogelijk de emotie weer plaats te laten maken voor de ratio. Gelukkig lukte dat, met steun van de steeds beschikbare en meedenkende collega’s waarmee ik het fonds run. Al snel kwamen we tot een aantal conclusies waaraan we ook direct inhoud hebben gegeven. Aan de doelstellingen, risicovermindering bij dalende koersen, moeten we blijven vasthouden. Maar aan een strategie die blijkbaar onvoldoende werkt, kan je in het belang van de participanten niet zonder meer vasthouden. Hoewel we niet naar een visie handelen, moeten we constateren dat we in een uitzonderlijke, nog nooit eerder geziene situatie terecht zijn gekomen. Een wereldeconomie die ineens piepend en krakend zo ongeveer tot stilstand komt, is immers nog nooit vertoond. We moeten direct en volledig communiceren met onze participanten over de stand van zaken. Het vasthouden aan de doelstelling van ons fonds betekent dat we onder geen beding méér risico wilden gaan lopen, alleen maar om te trachten zo snel mogelijk het verlies in te lopen. Een dergelijk beleid kan fataal aflopen, zeker voor een fonds dat juist risico wil beperken. Succesvol beleid We moesten dus de verleiding weerstaan het fonds vol te laden met extra veel certificaten die vanwege de hoge volatiliteit nu een enorm groot rendementspotentieel gaven. Maar door die hoge volatiliteit waren we wel in staat het tweede punt een goede invulling te geven. We creëerden een grote kaspositie in combinatie met certificaten met een verhoogd risico en derhalve met een zeer hoog rendementsperspectief. Zo behielden we via deze certificaten een goed herstelpotentieel, maar boden tegelijkertijd door de grote kaspositie bescherming tegen eventueel verdere grote koersdalingen. Dat beleid was succesvol, we behaalden 11% rendement vanaf het dieptepunt, waar de index over dezelfde periode 18% rendeerde. Veel informeren Natuurlijk was dat minder dan de index, maar we deden dit wel met gemiddeld rond 65% aan kasgeld. Dus met een derde van de fondsomvang maakten we het rendement. Ondertussen gaven we een aantal keer per week informatie aan onze participanten over de stand van zaken van ons fonds. We informeerden hen over onze posities en over het door ons ingeschatte rendementsperspectief. Tot op de dag van vandaag geven we dergelijke berichten uit om onze participanten goed en eerlijk te informeren over de gebeurtenissen. Evengoed teleurgesteld Het feit dat onze strategie onvoldoende heeft gewerkt, zie ik overigens nog steeds als een grote teleurstelling. Natuurlijk waren de omstandigheden in historisch opzicht ongekend, maar de constatering blijft dat we onder deze extreme omstandigheden het verschil niet hebben kunnen maken. Daar ben ik uiteraard in het geheel niet trots op (to say the least). Waar ik wel trots op ben is de transparantie die we naar onze participanten hebben geboden. We hebben gemerkt dat dit zeer op prijs is gesteld. Wat mij bovendien een goed gevoel geeft, is dat we ook in deze uitzonderlijke periode dagelijks een reële koers (net asset value) hebben kunnen opmaken, waartegen beleggers in- of uit konden stappen. Bodem gezien? Ik denk niet dat er veel fondsen zijn die beleggers een dagelijks handelsmoment bieden, ook in barre tijden. Overigens is in de hitte van de crisis slechts één participant uitgestapt. We voelen, ook dat is een mooie constatering, ons gezegend met participanten die blijkbaar vertrouwen in ons hielden. Ik begrijp goed dat dit, na de prestatie van ons fonds in deze crisis, niet vanzelfsprekend is. De toekomst voor alle beleggers is onzeker. Hebben we de bodem gezien of krijgen we nog een tweede klap? Er wordt veel over geanalyseerd en vooral gespeculeerd, maar niemand weet het. Ik denk dat we de afgelopen jaren gestaag stijgende koersen hebben gezien, waaraan de zwarte zwaan een abrupt einde heeft gemaakt. Uitzicht op rendementsherstel Het zou mij in ieder geval niet verbazen, door alle gevolgen van de pandemie, als we nu voor langere tijd dalende koersen zullen zien. Dit keer hebben we dan een witte zwaan nodig die de malaise kan verbreken, bijvoorbeeld in de vorm van een onverwacht snelle ontwikkeling van een vaccin. Ik heb er vertrouwen in dat we ons fonds door de aangepaste strategie inmiddels zo hebben gepositioneerd dat we uitzicht hebben op verder rendementsherstel. Het voordeel van ons fonds is dat we daar in feite geen opgaande markt voor nodig hebben, zijwaarts of licht dalend is al genoeg. Bij een onverhoopte hernieuwde forse koersdaling zullen we met onze buffers nu beter in staat zijn om het verlies te beperken. Eind goed al goed? Het is een cliché, maar die zijn dan ook maar al te waar: de tijd zal het leren. Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en oprichter/beheerder van het Bufferfund. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
J. Safra Sarasin Sustainable Asset Management 18 apr "Reshoring biedt mooie kansen voor groene beleggers" Volgens fondsmanager Daniel Lurch van het JSS Sustainable Equity Green Planet fonds van J. Safra Sarasin profiteren met name de duurzaamste bedrijven van de huidige herschikking van de wereldwijde productieketen. Welke dat zijn?
Impactbeleggen 11 apr “Het is fijn om goed te doen” Ook buiten Nederland is impactbeleggen ontdekt. Het Schotse Baillie Gifford bijvoorbeeld lanceerde in 2017 het Positive Change Fund. Vlak voor Pasen was Rosie Rankin, medeverantwoordelijk voor dit fonds, over in Amsterdam voor de tweedaagse Impact Europe Summit in de Beurs van Berlage. Rob Stallinga sprak met haar.
Impactbeleggen 03 apr "Impactbeleggers staan aan de goede kant van de geschiedenis" Hadewych Kuiper, directeur beleggingen bij Triodos IM, is niet onder de indruk van alle berichten dat duurzaam beleggen het beste heeft gehad. "Zo ziet tegenwerking van vooruitgang eruit."
Impactbeleggen 30 jan JSS Green Planet Fund: Kansrijk beleggen in een groene toekomst Beleggen in de toekomst is volgens S. Safra Sarasin beleggen in de groene transitie. Lees meer over het JSS Sustainable Equity Green Planet Fund, dat in de laatste drie jaar niet alleen hard is gegroeid maar ook sterk heeft gepresteerd.
ESG 17 jan ESG is dood, lang leve ESG 2.0! Matt Christensen, hoofd duurzaam en impact beleggen bij Allianz Global Investors, schetst de vijf belangrijkste duurzaamheidsthema's van 2024. Politieke verdeeldheid dreigt het grootste struikelblok te worden.
ESG 01 nov Biodiversiteitsverlies, het megarisico dat slechts enkelen zien Het verlies van biodiversiteit is volgens De Nederlandsche Bank (DNB) een groot risico voor de financiële stabiliteit. Cardano heeft een methode ontwikkeld om dit verlies te meten en zo de beleggingsrisico’s in kaart te brengen. IEXProfs sprak met Dennis van der Putten, Chief Sustainability Officer bij Cardano.