Crypto: not a little bit coin Bitcoin is en blijft waardeloos, vindt Marcel Tak. De uitgifte van steeds meer digitale munten zal meehelpen de prijzen naar nul te dirigeren. Van deze opheffing van schaarste heeft goud geen last. 2 juli 2019 10:00 • Door Marcel Tak Eén van de aardigste televisieprogramma’s van de afgelopen weken was de (virtuele) reis van wetenschapsjournalist Govert Schilling naar de grenzen van het heelal. Mijn gedachten geraakten in een rollercoaster bij de vragen over het ontstaan van het heelal en de oneindigheid van de almaar uitdijende ruimte. Natuurlijk kon ook Schilling geen adequate antwoorden formuleren, ondanks zijn bezoek aan observatoria met telescopen die verre sterren, op miljarden lichtjaren van onze aarde verwijderd, kunnen waarnemen. Mysterie Maar de presentator liet mij niet helemaal in vertwijfeling achter. Volgens Schilling is er een goede kans dat de komende decennia, door de inzet van nieuwe waarnemingstechnieken, alsnog antwoord is te vinden op de grootse vragen. In een parallelle wereld is er een ander mysterie waarvan afgewacht moet worden of het in de toekomst ontrafeld kan worden: de bitcoin. Om het verschijnsel van de cryptomunt te kunnen verklaren, is financiële astronomie een onmisbare wetenschap. De ontstaansgeschiedenis van de bitcoin hult zich in ondoordringbare nevelen. Financiële oerknal Een financiële oerknal schiep de digitale munt waarvan de impact nog moeilijk te overzien is. Uit die oerknal zijn overigens meerdere cryptomunten ontstaan, maar de bitcoin is wel de helderste ster. Anders dan bij de echte oerknal, is de financiële explosie op zichzelf wel goed te verklaren. Het toenemende wantrouwen in het financiële systeem, met als dieptepunt de kredietcrisis van 2007/2008, in combinatie met inmiddels beschikbare nieuwe technieken, was de trigger voor het ontstaan van de cryptomunten. In de beginjaren waren munten als bitcoin een speeltje voor nerds en voor hen die het digitale betaalmiddel zagen als een mooie manier om onder de radar van het reguliere financiële systeem te blijven. Wat moeten we ermee? In 2017 ontdekte het grote publiek de munt en steeg de prijs tot de ongekende hoogte van 20.000 dollar per bitcoin. Al snel echter nam de bitcoin de gedaante aan van een vallende ster. De duikvlucht eindigde voorlopig op een niveau rond 3.500 dollar. De nog zo jonge ster leek uitgedoofd, maar opnieuw vanuit het niets steeg de koers als een komeet naar een niveau van 14.000 dollar om vervolgens weer terug te zakken naar prijzen net onder 10.000 dollar. Wat moeten we met zo’n munt? Als dit de prijsontwikkeling van de euro of de dollar zou betreffen, was er alle reden het vertrouwen in de munten per direct op te zeggen. Het zou het perfecte argument zijn om op zoek te gaan naar alternatieve valuta, zoals de bitcoin. Geen waarde Maar het gaat hier niet om het grillige koersverloop van de traditionele valuta, maar juist van de alternatieve cryptomunt. De enorme koersschommelingen maken de bitcoin uiteraard volkomen ongeschikt om als betaalmiddel te dienen. Maar het zegt nog meer. Het geeft aan dat er geen objectieve waarde aan het verschijnsel kan worden gegeven. Een prijs van 3.500 dollar is net zo onbegrijpelijk als 14.000 dollar. Of 100.000 dollar. Of nul dollar. Ik heb in eerdere columns al eens aangegeven dat voor mij de bitcoin helemaal geen waarde heeft. Dat betekent dat de realistische prijs in de buurt van de nul ligt. Toen de bitcoin vorige jaar aan lager koerswal geraakte, zagen analisten die eveneens sceptisch staan ten opzichte van de digitale munt, hun gelijk bevestigd. Nul dollar Ik niet. Als je meent dat de bitcoin geen enkele waarde heeft, is een koers van 3.500 dollar nog veel te hoog. En van 500 dollar ook. Nog steeds ben ik verbaasd dat bedragen van 3.500 of 14.000 dollar voor de munt worden betaald. Dat de bitcoin geen (echte) waarde heeft, staat voor mij als een paal boven water. Kunstmatige schaarste heeft op zichzelf geen waarde. Als iets werkelijk intrinsieke waarde heeft, kan door schaarste de prijs ver daarvandaan worden gedreven. Echter, uiteindelijk zal de prijs weer in de buurt van die werkelijke waarde moeten komen. Dat betekent in geval van de bitcoin een koers richting nul dollar. Toch ben ik, naar aanleiding van de scherpe koersstijging en vervolgens weer daling van de bitcoin, iets opgeschoven in mijn oordeel over de werkelijke waarde van de digitale munt. Virtueel casino Misschien is de werkelijke toegevoegde waarde van bitcoin dat het fungeert als een virtueel casino waar spelers voortdurend inzetten op de kleuren rood of zwart, in de gedaante van een long- of shortpositie. Telkens weer is het de gok in welke richting de prijs van de op zichzelf waardeloze bitcoin gaat. Het is een richtingloze beweging, zoals ook rood en zwart in het casino. De stijging van 3.500 dollar naar 14.000 dollar in korte tijd is alsof in het casino een aantal keer achtereen dezelfde kleur valt. Je zou dan bijna denken dat in die reeks een bepaalde trend valt waar te nemen. Maar onherroepelijk gaat het balletje een keer naar de andere kleur. Als maar voldoende mensen op deze manier willen deelnemen aan het bitcoinspel, heeft de munt zijn eigen wereldcasino gecreëerd. Lees ook: Rood, zwart en bitcoin Opheffing van schaarste Op deze manier bekeken kan de digitale munt misschien een blijvende plaats op het wereldtoneel veroveren. Maar van de ambitie een wereldvaluta te worden, blijft dan uiteraard niets over. Door de vele uitgegeven en nog uit te geven cryptomunten, die technisch even goed in elkaar zitten als de bitcoin, is de schaarste van deze munten op den duur niet meer gegarandeerd. Van deze opheffing van schaarste heeft goud geen last. Alleen door verbeterende productiemethoden kan de goudvoorraad wat sneller stijgen, maar het zal altijd om een beperkt effect gaan. Waardeloos goud Ook kan goud niet gekraakt worden, zoals dat met digitale munten wel kan gebeuren. Als je dan toch geen vertrouwen in het financiële systeem hebt, lijkt mij goud een veiliger toevluchtsoord. Of toch niet? Stel, Govert Schilling heeft gelijk en we gaan de komende decennia in ons heelal niet alleen op zoek naar leven, maar ook naar grondstoffen, zoals goud. Mocht het edelmetaal worden gevonden dan zal het goud gebitcoiniseerd worden en nauwelijks of geen waarde meer hebben. Dat is dan wel het enige voordeel van bitcoin boven goud. De kans dat op een andere planeet een digitale munt wordt aangetroffen, is uiterst klein. Zeker als we op zoek zijn naar intelligent leven. Maar de aanhangers van de digitale munt zullen dit wel als gezwets in de ruimte zien. Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en oprichter/beheerder van het Bufferfund. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
J. Safra Sarasin Sustainable Asset Management 18 apr "Reshoring biedt mooie kansen voor groene beleggers" Volgens fondsmanager Daniel Lurch van het JSS Sustainable Equity Green Planet fonds van J. Safra Sarasin profiteren met name de duurzaamste bedrijven van de huidige herschikking van de wereldwijde productieketen. Welke dat zijn?
Impactbeleggen 11 apr “Het is fijn om goed te doen” Ook buiten Nederland is impactbeleggen ontdekt. Het Schotse Baillie Gifford bijvoorbeeld lanceerde in 2017 het Positive Change Fund. Vlak voor Pasen was Rosie Rankin, medeverantwoordelijk voor dit fonds, over in Amsterdam voor de tweedaagse Impact Europe Summit in de Beurs van Berlage. Rob Stallinga sprak met haar.
Impactbeleggen 03 apr "Impactbeleggers staan aan de goede kant van de geschiedenis" Hadewych Kuiper, directeur beleggingen bij Triodos IM, is niet onder de indruk van alle berichten dat duurzaam beleggen het beste heeft gehad. "Zo ziet tegenwerking van vooruitgang eruit."
Impactbeleggen 30 jan JSS Green Planet Fund: Kansrijk beleggen in een groene toekomst Beleggen in de toekomst is volgens S. Safra Sarasin beleggen in de groene transitie. Lees meer over het JSS Sustainable Equity Green Planet Fund, dat in de laatste drie jaar niet alleen hard is gegroeid maar ook sterk heeft gepresteerd.
ESG 17 jan ESG is dood, lang leve ESG 2.0! Matt Christensen, hoofd duurzaam en impact beleggen bij Allianz Global Investors, schetst de vijf belangrijkste duurzaamheidsthema's van 2024. Politieke verdeeldheid dreigt het grootste struikelblok te worden.
ESG 01 nov Biodiversiteitsverlies, het megarisico dat slechts enkelen zien Het verlies van biodiversiteit is volgens De Nederlandsche Bank (DNB) een groot risico voor de financiële stabiliteit. Cardano heeft een methode ontwikkeld om dit verlies te meten en zo de beleggingsrisico’s in kaart te brengen. IEXProfs sprak met Dennis van der Putten, Chief Sustainability Officer bij Cardano.