Whatever it takes, for as long as it takes, aldus Mario Draghi Het niet de vraag is óf de ECB het monetaire beleid ruimer zal maken, maar wannéér. Verdere verlagingen van de rentes en opnieuw opstarten van QE én het aanmerkelijk uitbreiden ervan, zijn zeker niet uitgesloten, aldus Edin Mujagic. 20 juni 2019 10:00 • Door Edin Mujagic Formeel besluit het ECB-bestuur over het rentebeleid altijd in Frankfurt en, eens per jaar, in een van de hoofdsteden van de eurolanden. Sintra is in Portugal en hoewel het geen hoofdstad is, is het wel een plaats waar de bank elk jaar de koers aanpast tijdens de inmiddels traditionele ECB-conferentie. Zo ook dit jaar. Mario Draghi opende de conferentie van de week met een toespraak. En daar zaten nogal wat interessante zaken in. Ik licht er een paar uit: Draghi zei dat de ECB “geen taboes kent als het om inzetten van onconventionele middelen gaat.” Om dat te onderstrepen zei hij ook dat er “niets, institutioneel of juridisch gezien” bestaat in de eurozone wat “ons verbiedt het beleid nog ruimer te maken.” De uitspraak van het Europese Hof van Justitie dat OMT, een soort QE zonder limiet, niet in strijd is met het Verdrag van Maastricht, geeft de ECB alle ruimte. Verder zei Draghi dat de risico’s voor economische groei, denk daarbij aan geopolitieke ontwikkelingen en protectionisme, niet verdwenen zijn. “In afwezigheid van verbetering zodat inflatie niet stijgt naar het streefpercentage, zal additionele steun nodig zijn.” Zo op het eerste gezicht is dat oud nieuws. De ECB belooft al heel lang in te grijpen als de situatie verergert, bijvoorbeeld wanneer de risico’s zich manifesteren. Maar wie aandachtig luisterde, kon één klein maar zeer belangrijk verschil ontdekken. Ineens was niet meer een verergering van de vooruitzichten nodig voor ruimer beleid, nee, dat gaat nu al gebeuren als een verbetering uitblijft. Draghi legde in feite de lat voor nieuwe renteverlagingen en opnieuw opstarten van QE behoorlijk lager. Dat dat geen verspreking was, bleek direct. Zo zei hij dat het bestuur “in de komende weken zal beraadslagen over hoe onze instrumenten aan te passen, gezien de risico’s voor prijsstabiliteit.” Het bestuur kan instrumenten zoals QE kan aanpassen om opnieuw in te zetten, in een vroeg stadium. En toen kwam het! “Verdere verlagingen van de officiële rentes en maatregelen om negatieve bijeffecten te neutraliseren blijven een beleidsinstrument.” Draghi had het over rentes, meervoud, dus de ECB kan ook de officiële rente onder 0% brengen, niet alleen de al negatieve depositorente. En als een verlaging van die laatste de winstgevendheid van banken zou raken, wat de ECB eufemistisch als negatieve bijeffecten omschrijft, dan komt de bank met nog meer maatregelen om zulke gevolgen af te wenden. Ofwel: de ECB is al zeer activistisch maar in de toekomst wordt dat alleen maar meer! Tot slot: “De limieten die we opleggen bij het inzetten van onze instrumenten zijn specifiek verbonden aan de omstandigheden waarmee we te maken hebben. Als de crisis iets heeft laten zien, dan is dat wij alles zullen doen, binnen ons mandaat, om onze doelstelling te halen.” Het is geen toeval dat Draghi eerder in zijn toespraak zei dat er juridisch en institutioneel geen beperkingen zijn, ofwel alles wat de ECB wil doen, zal per definitie binnen het mandaat vallen! Zijn woorden dat de limieten opgelegd aan instrumenten omgevingsspecifiek zijn, klinken heel hol maar zijn in feite een verbale bom. Denk aan beperkingen van de hoeveel staatsobligaties de ECB maximaal per issue of uitgever mag kopen. Wat Draghi izegt, is namelijk dat de bank die limieten kan wijzigen. Voor altijd Dat de ECB de spelregels wil versoepelen, is niet vreemd. Om een nieuwe ronde van QE effectief te maken, zal die groter en omvangrijker moeten zijn dan wat de ECB tot en met 31 december 2018 heeft gedaan. De bank zou bijvoorbeeld kunnen besluiten veel meer supranationale obligaties, uitgegeven door het Europese noodfonds of de Europese Investeringsbank, te kopen. Of zelfs het verdeelsleutel – de regel hoe QE-bedrag te verdelen per euroland – te wijzigen. Al met al omschrijf ik Draghi’s toespraak in Sintra als een herhaling van whatever it takes, waarbij hij deze keer net zo goed had kunnen toevoegen and for as long as it takes. Ruim beleid Het is duidelijk dat het niet de vraag is óf de ECB het monetaire beleid ruimer zal maken, maar wannéér. Verdere verlagingen van de rentes en opnieuw opstarten van quantitative easing én het aanmerkelijk uitbreiden ervan, zijn zeker niet uitgesloten. Tot slot nog één opmerking. Aangenomen dat Draghi namens in ieder geval een ruime meerderheid van het bestuur sprak, zal het voorlopig weinig uitmaken wie hem eind dit jaar zal opvolgen. Het ECB-bestuur bepaalt het beleid, niet de president en wat voor beleid een ruime meerderheid van dat bestuur voorstaat, is ondertussen wel duidelijk. Edin Mujagic is hoofdeconoom van OHV Vermogensbeheer en is gespecialiseerd in (de gevolgen van) het beleid van de centrale banken. Hij heeft verschillende boeken op zijn naam staan, waaronder "Geldmoord: hoe de centrale banken ons geld vernietigen" en "Boeiend en geboeid: een monetaire geschiedenis van Nederland sinds 1814/1816". Hij studeerde monetaire economie aan de Universiteit van Tilburg. Hij schrijft op persoonlijke titel. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Assetallocatie 28 mrt De succesvolle terugkeer van de 60/40-portefeuille Ewout van Schaick heeft samen met de rest van het multi-asset-oplossingen-team van Goldman Sachs AM grote verwachtingen van portefeuilles die bestaan uit 60% aandelen en 40% obligaties. Zowel voor aandelen als obligaties zijn de vooruitzichten zonnig. Mochten markten desondanks corrigeren, dan biedt de 60/40-portefeuille de spreidingsvoordelen om de klap te verzachten.
Assetallocatie 27 mrt Cash is meer king dan ooit In Europa kan een belegger dit jaar met een mix van cash en kortlopende leningen bruto tussen de 3% en 4% verdienen. Waarom dan nog risico's nemen met obligaties en aandelen, zo vraagt Alain Richier van Ostrum Asset Management zich af.
Assetallocatie 25 mrt Rabobank surft mee op recordgolf Rabobank heeft geen last van hoogtevrees. Aandelen blijven favoriet boven obligaties. De bank ziet zich gesteund door de hoge winstgroei en de historie: records komen immers zelden alleen.
Assetallocatie 21 mrt Geef uw portefeuille een boost! Yvo van der Pol, hoofd Benelux & Nordics bij PGIM Investments, is bijzonder gecharmeerd van de meer risicovolle obligaties, aandelen met sterke groeimogelijkheden en datacenters.
Assetallocatie 21 mrt U zoekt een sterk presterend mixfonds? Het is volgens Thomas de Fauw van Morningstar essentieel voor beleggers om de strategie, het proces en de beloften van fondsmanagers van mixfondsen te doorgronden.
Assetallocatie 20 mrt “Dit is een positief verhaal” Karen Ward, hoofd beleggingsstrategie EMEA bij JP Morgan AM, ziet dit jaar zonnig in, voor de Europese economie en voor Europese aandelen in het bijzonder. Ook China zou wel eens positief kunnen verrassen. Komen deze optimistische verwachtingen niet uit, dan houden obligaties en private beleggingen het portefeuillescheepje wel recht.