Actief en passief nek-aan-nek na vijf jaar Een tussenstand van de IEX Index Battle. De actief beheerde IEX Fonds 40-index tegen zijn passieve zusje IEX Index 20+. Wie wint? 8 juni 2018 13:25 • Door Pieter Kort Afgelopen vrijdag had ik de eer – en de ondankbare taak – om op de IEX Beleggersdag een duel uit te vechten met Marcel Tak. Die laatste kent u ongetwijfeld als een van Nederlands meest erudiete beleggingsexperts en bovenal expert op het terrein van beleggingsproducten en ETF’s. Marcel was uitgerekend mijn tegenstrever in een debat over actief versus passief beleggen. Dat de gemiddelde actieve fondsmanager het niet beter doet dan de markt, weten we inmiddels. Alle managers bij elkaar zíjn de markt, dus wie niet meer dan gemiddeld presteert is alleen door de gemaakte kosten al een underperformer. Ook ten opzichte van indextrackers, want die zijn uiteraard goedkoper. Maar daarmee is een belangrijke vraag nog niet beantwoord: niemand kiest willens en wetens voor een gemiddeld fonds; beleggers doen altijd hun best om de beste fondsen te vinden. Kan een goede actieve manager de markt (en zijn passieve concurrenten) wèl verslaan? De stelling van Bogle Laten Marcel en ik nu al meer dan vijf jaar precies die strijd aan het uitvechten zijn, hier op IEXProfs. Ik als samensteller van de IEX Fonds 40-index, onze bijna tien jaar oude benchmark voor een beleggingsfondsenportefeuille, en Marcel als samensteller van de IEX Index 20+, sinds 2012 de passieve tegenhanger van die fondsenindex. In die IEX Fonds 40-index nemen we veertig toonaangevende fondsen op, geselecteerd volgens criteria die ook kopers van fondsen vaak hanteren: track record, omvang, staat van dienst van de manager en bij twijfel ook kosten en consistentie. Deze beleggingsfondsen zitten nu in de IEX Fonds 40-index Kortom, die index zou een goed beeld moeten geven van wat de markt op enig moment als ‘goede fondsen’ ziet. Dit mandje, jaarlijks herzien en herwogen, neemt het nu al meer dan vijf jaar op tegen een exacte kopie, die geheel is opgetrokken uit indexproducten. Noem het een praktijktest van de stelling van John E. Bogle: “De wrede ironie is dat we als beleggers helemaal niet krijgen waar we voor betalen. We krijgen juist precies waar we niet voor betalen.” Goed nieuws en slecht nieuws Underperformance, in plaats van outperformance dus. Is dat zo? Afgelopen vrijdag maakten we de balans op van onze index-battle sinds 2013. Daar kwam dit plaatje uit: Vanaf januari 2013 staat de teller nagenoeg exact gelijk. Het gaat hier om netto-rendementen, dus voor actieve managers is dat goed en slecht nieuws. Het goede nieuws is dat de actieve beheerders er kennelijk wel in zijn geslaagd om hun surplus aan kosten weg te poetsen met hun beleggingsresultaten. Het slechte nieuws is dat het daar dan ook wel bij blijft. Al dat actieve beleggen leidt uiteindelijk niet tot bétere resultaten dan je met hersenloze indextrackers kunt behalen. Ter verzachting kunnen we nog vermelden dat de index battle al een jaar eerder van start ging. Hoewel de data over die periode niet compleet is, weten we wel dat actief in het eerste jaar licht beter scoorde. Performance in stijgende en dalende markten Dat zou betekenen dat de eindstand ongeveer een procentje in het voordeel van de IEX Fonds 40-index zou uitpakken. Nog steeds geen outperformance over zes jaar die alle moeite van de fondsselectie rechtvaardigt, maar toch. Deze ETF's zitten in de IEX Index 20+ Index De index battle geeft me ook een gelegenheid om een privé-theorietje in de praktijk te testen: in de jarenlange bullmarkt die we sinds 2012 hebben meegemaakt is het voorstelbaar dat actieve managers naar verloop van tijd wat defensiever zijn geworden – uit hoogtevrees of ter bescherming van het behaalde rendement – en door dat, op zichzelf verstandige, risicomanagement minder hebben geprofiteerd van stijgingen. Dat zou betekenen dat de IEX Fonds 40 het wat beter zou moeten doen in dalende markten en de IEX Index 20+ in stijgende markten de bovenliggende index zou moeten zijn. Oordeel zelf: De theorie lijkt gedeeltelijk op te gaan, tot 2017 ongeveer. Daarna maakt de IEX Fonds 40 alle opgelopen achterstand in rap tempo goed, uitgerekend in een stijgende markt. Overtuigend bewijs voor mijn stelling levert dit dus niet. Marcel Tak en de 40 fondsmanagers Wel is het opvallend dat bij de fondsselectie van 2017 en 2018 veel zogenaamde ‘opportunity’-fondsen in de index terecht zijn gekomen. Dit zijn fondsen die meer thema- en sectorbets aangaan dan normale fondsen en dat heeft kennelijk goed gewerkt in de laatste anderhalf jaar. Met name de fondsen die overwogen waren in tech-aandelen hebben mooie prestaties laten zien. Al met al stemt zo’n index battle wel nederig. Marcel Taks indexrobots doen het gelukkig niet beter dan mijn 40 fondsmanagers, maar de tussenstand laat wel zien hoe moeilijk het is om waarde toe te voegen met actief beheer. Als de ervaring van de laatste anderhalf jaar maatgevend is, dan loont het in ieder geval om fondsen te kiezen die verder dan het doorsneefonds van de benchmark durven af te wijken. Dan staat het valt het resultaat uiteraard wel bij een succesvolle uitvoering van dat gedurfde beleid. Wat de battle ook laat zien is hoe belangrijk kosten zijn. Als de kosten uiteindelijk maar net aan kunnen worden terugverdiend, is er maar één conclusie mogelijk: de kosten van actief beheer zijn nog steeds te hoog. Pieter Kort is hoofdredacteur van IEX Media. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Assetallocatie 08:00 De succesvolle terugkeer van de 60/40-portefeuille Ewout van Schaick van het multi-asset-team van Goldman Sachs AM heeft grote verwachtingen van portefeuilles die bestaan uit 60% aandelen en 40% obligaties. Zowel voor aandelen als obligaties zijn de vooruitzichten zonnig. Mochten markten desondanks corrigeren, dan biedt de 60/40-portefeuille de spreidingsvoordelen om de klap te verzachten.
Assetallocatie 27 mrt Cash is meer king dan ooit In Europa kan een belegger dit jaar met een mix van cash en kortlopende leningen bruto tussen de 3% en 4% verdienen. Waarom dan nog risico's nemen met obligaties en aandelen, zo vraagt Alain Richier van Ostrum Asset Management zich af.
Assetallocatie 25 mrt Rabobank surft mee op recordgolf Rabobank heeft geen last van hoogtevrees. Aandelen blijven favoriet boven obligaties. De bank ziet zich gesteund door de hoge winstgroei en de historie: records komen immers zelden alleen.
Assetallocatie 21 mrt Geef uw portefeuille een boost! Yvo van der Pol, hoofd Benelux & Nordics bij PGIM Investments, is bijzonder gecharmeerd van de meer risicovolle obligaties, aandelen met sterke groeimogelijkheden en datacenters.
Assetallocatie 21 mrt U zoekt een sterk presterend mixfonds? Het is volgens Thomas de Fauw van Morningstar essentieel voor beleggers om de strategie, het proces en de beloften van fondsmanagers van mixfondsen te doorgronden.
Assetallocatie 20 mrt “Dit is een positief verhaal” Karen Ward, hoofd beleggingsstrategie EMEA bij JP Morgan AM, ziet dit jaar zonnig in, voor de Europese economie en voor Europese aandelen in het bijzonder. Ook China zou wel eens positief kunnen verrassen. Komen deze optimistische verwachtingen niet uit, dan houden obligaties en private beleggingen het portefeuillescheepje wel recht.