Monetair beleid wint het van politiek Monetaire politiek heeft het definitief gewonnen van ouderwetse, door politiek bepaalde economische politiek. Maar het maakt volgens Marcel Tak ook slachtoffers. 31 oktober 2017 10:30 • Door Marcel Tak Een enkele keer heb ik in een column aandacht besteed aan bitcoin, de virtuele munt die de harten van steeds meer mensen lijkt te stelen. Die conclusie lijkt onontkoombaar als u naar de koersexplosie kijkt. Eerlijk gezegd vind ik het ongelooflijk en vraag mij af hoe iets wat in mijn ogen geen waarde heeft tot zulke grote hoogte kan stijgen. Kennelijk zijn bitcoinbeleggers zo blij dat er een munt is waar geen enkele regulerende instantie vat op heeft. Zomaar uit het niets wordt er enorme waarde gecreëerd. Iedereen blij, zo lijkt het. Iets soortgelijks zien we, en dat is bijna net zo ongelooflijk, bij de euro en het beleid van de Europese Centrale Bank. Heilige graal Vorige week maakte ECB president Mario Draghi bekend tot het einde van het jaar door te gaan met de opkoop van 60 miljard aan obligaties. Vanaf 2018 zal de bank deze gratis-geldpolitiek matigen door nog maar 30 miljard aan obligaties op te kopen. Tot en met september van dat jaar, maar ook dan stopt het nog niet. Draghi en de meeste andere directieleden van ECB zijn er voorstander van direct in te grijpen indien daar aanleiding voor is en dan weer voor grotere bedragen aan obligaties op te kopen. Zo op het eerste gezicht lijkt het erop dat Draghi de heilige graal van het monetaire beleid heeft gevonden. Een beleid dat goed werkt. Weliswaar (nog) niet met betrekking de formele doelstelling van de ECB, een inflatie van net iets onder de 2%. Rating Italië omhoog Maar de niet officiële doelstellingen zijn toch maar mooi bereikt. Immers, de economische groei is aangetrokken tot een aanvaarbaar niveau en vooral: de zuidelijke lidstaten zijn (tot nu toe) ontkomen aan een dramatisch faillissement. De illustratie daarvan kwam nog afgelopen vrijdag toen S&P de rating van Italië verhoogde van het laagste investment grade niveau BBB- naar BBB. Wat kan er nou tegen een, weliswaar extreem, beleid zijn dat tot zulke mooie resultaten leidt? Er lijkt sprake van een win-win situatie. De ECB is geen politieke organisatie en kan geen belasting heffen, maar heeft een onbeperkt budget tot aankoop van schulden. Waar overheden hun burgers moeten lastigvallen met hogere belasting om aan mooie budgetten te komen, hoeft de centrale bank dat niet. Slachtoffers ECB De ECB kan, ogenschijnlijk kosteloos, een beleid voeren met een omvang van duizenden miljarden euro’s. Met ook nog eens een succesvolle uitkomst! Monetaire politiek heeft het definitief gewonnen van ouderwetse, door politiek bepaalde economische politiek. De werkelijkheid is echter anders. Natuurlijk weten we wel dat het beleid niet kosteloos is en dat er verschillende partijen zijn die de prijs, een zeer hoge prijs, betalen voor het gevoerde ultraruime beleid. Pensioenfondsen, verzekeraars, spaarders, zij allen zijn het slachtoffer van het vaste voornemen van de ECB ten koste van alles de euro te redden. Dat had de politiek nooit voor elkaar gekregen. Stel dat een havik de leiding zou hebben van de ECB en de politiek zou hetzelfde willen bereiken als Draghi: de euro redden whatever it takes. Extra belasting verzekeraars Ik denk dat het de wereld te klein zou zijn als daadwerkelijk een daarbij behorende politiek zou worden gevoerd. De havik bij ECB zou er misschien voor hebben gezorgd dat de rente op spaargeld nu minstens 3% zou zijn. Het kabinet zou vervolgens in de regeringsverklaring moeten verdedigen dat alle rente die spaarders ontvangen ingeleverd zou moeten worden. Zodat spaarders, net als nu, uiteindelijk 0% rente ontvangen. Dat zou een leuke discussie in de Tweede Kamer opleveren. Daarnaast kondigen Mark Rutte en zijn ploeg aan dat alle winsten van verzekeraars extra belast gaan worden, zodat de nettowinst even hoog is als bij een rente van 0%. Dat beleidspunt van het kabinet zou het misschien nog wel redden, want het imago van de verzekeraars is niet al te best. Wie zou het voor hen opnemen als een dergelijke maatregel wordt uitgevoerd? Explosiegevaar Henk Krol Anders ligt het met de pensioenfondsen. Bij een veel hogere rente onder een havik ECB-president zouden de dekkingsgraden veel gunstiger zijn en konden de fondsen waarschijnlijk makkelijk de pensioenen indexeren en misschien nog wel meer extra’s uitkeren. Nee, zou Rutte zeggen, alle hogere pensioenuitkeringen worden wegbelast en gebruikt voor het hogere doel: de euro in veilig vaarwater manoeuvreren. Bij een dergelijke maatregel zou het Tweede Kamer gebouw ontruimd moeten worden wegens explosiegevaar van Henk Krol. En niet alleen bij hem. Het is duidelijk. Het beleid van de ECB leidt tot enorme geldtransfers van risicomijdende beleggers, spaarders, verzekeraars en pensioenfondsen naar schuldenaren. Een dergelijk beleid zou nooit op politiek democratische wijze tot stand kunnen komen. Spannende tijden Hoeveel Malievelden zouden er te vullen zijn als een kabinet met dergelijke voornemens komt? Alleen een van elke politieke afhankelijkheid gespeende instelling als de centrale bank krijgt dat voor elkaar. Het leidt wel tot gebrom her en der bij de verschillende getroffen groepen, maar tot een revolutie heeft het niet geleid. Nog niet. Als de financiële markten niet de bom laten barsten, zoals ik twee weken geleden schreef, zou maatschappelijk verzet ook nog wel eens de uitkomst van het ECB-beleid kunnen zijn. Het blijven spannende tijden binnen de Europese Unie. Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en oprichter/beheerder van het Bufferfund. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Opinie 18 apr Yes! Wereldwijde groei versnelt In 2023 presteerde de Amerikaanse economie beter dan de meeste andere regio's in de wereld. Ook in 2024 gaat het de VS voor de wind, waarbij Grace Peters van J.P. Morgan Private Bank verwacht dat de economische groei in de rest van de wereld nu ook in een hogere versnelling gaat.
Assetallocatie 18 apr Van Lanschot Kempen koopt niet langer Japanse aandelen Van Lanschot Kempen is afgestapt van zijn overwogen-positie in Japanse aandelen. De bedrijfswinsten ontwikkelen zich nog steeds goed, maar de waarderingen beginnen flink op te lopen.
Assetallocatie 17 apr Cashberg langs de lijn gaat nergens naartoe Gerben Lagerwaard van State Street Global Advisors gelooft er niets van dat de gigantische hoeveelheid geld die nu in geldmarktfondsen is geparkeerd binnen afzienbare tijd naar de aandelenmarkt wordt gealloceerd.
Assetallocatie 16 apr "Impact aanval van Iran op financiële markten is beperkt" "De directe actie van Iran tegen Israël dit weekend heeft geleid tot de vrees voor verdere escalatie, maar bij afwezigheid van een volledige crisis in de regio - wat niet ons basisscenario is - denken we dat de impact op de financiële markten beperkt zal blijven." Dat schrijft Greg Hirt van Allianz Global Investors.
Assetallocatie 16 apr Amundi positiever over komende 10 jaar, negatiever over 25 jaar Amundi AM is sceptischer geworden over snelle maatregelen tegen het opwarmen van de aarde. De eerste 10 jaar is dat nog gunstig voor beleggers. Daarna wordt de rekening betaald.
Assetallocatie 11 apr Schroders kijkt met 3D-bril naar de toekomst De drie D's, decarbonisatie (weg van fossiele energie), demografie (vergrijzing) en deglobalisering spelen volgens Schroders de komende dertig jaar een sleutelrol in de beleggingsresultaten.