Koop Nederlandsche waar Marcel Tak keert zich fel tegen extra bescherming van het Nederlandse bedrijfsleven. "Dat is niets anders dan een variant op het America First-beleid van Donald Trump." 6 juni 2017 10:15 • Door Marcel Tak Kent u die mop van de overnames van PostNL, KPN, Unilever en AkzoNobel? Die gingen allemaal niet door. Vooral de pogingen van respectievelijk Kraft-Heinz en PPG om onze voeding- respectievelijk verficoon over te nemen, zorgde voor veel beroering. Maar ook van de avances van telecom magnaat Carlos Slim en het Belgische Bpost waren “we” niet van gediend. In alle gevallen werd de aanval afgeslagen. KPN gaf via een aan het bedrijf verwante stichting (tijdelijk) extra aandelen uit, waarmee een overname effectief kon worden geblokkeerd. De Nederlandse politiek speelde een beslissende rol in het afketsen van de liefdesverklaring van het Belgische postbedrijf voor PostNL. Unilever liet alleen maar zijn tanden zien en dat schrok de ketchupmaker al voldoende af. De rechter tenslotte hielp Akzo een handje het vege lijf te redden ten opzichte van Amerikaanse belager PPG. Het is kennelijk niet zo gemakkelijk een Nederlands bedrijf zo maar over te nemen. Dat zou voor velen een geruststellende gedachte moeten zijn. Maar we leven in een tijdperk dat snel oordelen worden geveld over actuele gebeurtenissen en de politiek wil daar vervolgens snel en daadkrachtig op reageren. Roep om extra bescherming De algemene teneur van die snel en ook minder snel geuite opinies was dat de “uitverkoop” van Nederlandse ondernemingen een onverteerbare zaak is. Het zou toch niet moeten kunnen dat onze mooiste bedrijven zonder slag of stoot in buitenlandse handen vallen, alleen maar om het aandeelhoudersbelang te bevredigen. Dat dit ook niet is gebeurd, doet kennelijk niet ter zake. De politiek antwoordde de massale roep om bescherming van het bedrijfsleven direct. Alsof de nationale veiligheid in het geding is, lieten nagenoeg alle partijen weten dat nieuwe maatregelen noodzakelijk zijn onze grote bedrijven tegen een (vijandelijke) overname te behoeden. Van politiek links is die benadering opmerkelijk. Ik was altijd de mening toegedaan dat die kant van het politieke spectrum een weinig positief oordeel over ons grote internationale bedrijfsleven had. Het zijn rot bedrijven, maar wel onze rot bedrijven, zo lijkt de gedachte op links. Gemene aandeelhouders Intussen vond ook minister van Economische Zaken Henk Kamp het noodzakelijk daadkrachtig over te komen en stelde een verplichte bedenktijd van maximaal één jaar voor in geval van een overnamepoging. De minister heeft kennelijk aan den lijve ondervonden dat het een veel beter gevoel geeft de muren met Flexa te behandelen dan met Histor. Mayonaise smaakt waarschijnlijk ook veel lekkerder dan ketchup, alleen al omdat het van (Brits)-Nederlandse makelij is. In de kamer werd vorige week donderdag een hoorzitting gehouden waarbij enkele experts hun licht op de overnameproblematiek lieten schijnen. Wat onder andere naar voren kwam is de door experts gecreëerde tegenstelling tussen aandeelhouders en directies van de ondernemingen. De aandeelhouders zijn de bad guys die alleen maar uit zijn op snelle winsten. Daar staan de directies van de ondernemingen tegenover, die natuurlijk alleen maar het goede voor het concern voor ogen hebben. Vergeten zijn de excessieve beloningen en bonussen die veel directieleden toevallen. Over snel geld verdienen gesproken… Het wordt tijd dat aandeelhouders wat aan hun slechte imago doen! Aanval op pensioenfondsen In de hoorzitting kwam ook de rol van de pensioenfondsen naar voren. Deze zouden veel meer in Nederlandse bedrijven moeten beleggen. Momenteel hebben zij “slechts” voor 2,7% positie in aandelen van Nederlandse beursgenoteerd ondernemingen. Veel experts vonden dat de politiek pensioenfondsen moet dwingen meer in Nederlandse bedrijven te beleggen. Daarvoor gebruikte hoogleraar Jaap Winter het argument dat de pensioenfondsen belastingvoordelen krijgen en dat de overheid daardoor het recht heeft zich met het beleggingsbeleid van de fondsen te bemoeien. Wat een onzinnige redenering. Ten eerste is het belastingvoordeel voor pensioenfondsen maar relatief. Als de pensioenen eenmaal worden uitgekeerd, wordt er (alsnog) belasting over betaald. Mogen de pensioengerechtigden dan ook als tegenprestatie allerlei extra’s van de overheid vragen? Maar belangrijker, in de Winterredenering moeten pensioenfondsen, op last van de overheid, akkoord gaan met een slechtere risico-rendementverhouding van hun beleggingen, omdat diezelfde overheid fiscaal zo aardig is. Ik neem tenminste aan dat de huidige samenstelling van de pensioenbeleggingen in risico-rendement termen de meest optimale is. Over de ruggen van de pensioengerechtigden mag de overheid volgens Winter zijn eigen doelstellingen nastreven. Overigens, als de hoogleraar zou vinden dat een groter aandeel van Nederlandse fondsen niet tot een verslechtering van de risico-rendement verhouding leidt, en de huidige verhouding dus niet optimaal is, doen de pensioenbeleggers het kennelijk slecht. Dat is een andere discussie en is niet de invalshoek van de hoogleraar. Eigen bedrijven eerst De roep om bescherming van het Nederlandse bedrijfsleven is niet anders dan een variant op het America First-beleid van Donald Trump. Dat beleid wordt door de meeste experts verworpen, maar in feite redeneren ze volgens dezelfde lijnen. “Koopt Nederlandsche waar”, was een bekende slagzin uit de dertiger jaren. Het heeft, voor een open economie als de Nederlandse, de crisis van destijds niet opgelost. Het recente afketsen van de overnames van de grote bedrijven bewijst dat extra maatregelen ook helemaal niet nodig zijn. Bedrijven kunnen in hun beleid betreffende overnames uitstekend hun boontjes doppen. Het lijkt er eerder op dat de (bestaande) aandeelhouder in een overnamestrijd de onderliggende partij te is. Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en oprichter/beheerder van het Bufferfund. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Assetallocatie 08:00 De succesvolle terugkeer van de 60/40-portefeuille Ewout van Schaick van het multi-asset-team van Goldman Sachs AM heeft grote verwachtingen van portefeuilles die bestaan uit 60% aandelen en 40% obligaties. Zowel voor aandelen als obligaties zijn de vooruitzichten zonnig. Mochten markten desondanks corrigeren, dan biedt de 60/40-portefeuille de spreidingsvoordelen om de klap te verzachten.
Assetallocatie 27 mrt Cash is meer king dan ooit In Europa kan een belegger dit jaar met een mix van cash en kortlopende leningen bruto tussen de 3% en 4% verdienen. Waarom dan nog risico's nemen met obligaties en aandelen, zo vraagt Alain Richier van Ostrum Asset Management zich af.
Assetallocatie 25 mrt Rabobank surft mee op recordgolf Rabobank heeft geen last van hoogtevrees. Aandelen blijven favoriet boven obligaties. De bank ziet zich gesteund door de hoge winstgroei en de historie: records komen immers zelden alleen.
Assetallocatie 21 mrt Geef uw portefeuille een boost! Yvo van der Pol, hoofd Benelux & Nordics bij PGIM Investments, is bijzonder gecharmeerd van de meer risicovolle obligaties, aandelen met sterke groeimogelijkheden en datacenters.
Assetallocatie 21 mrt U zoekt een sterk presterend mixfonds? Het is volgens Thomas de Fauw van Morningstar essentieel voor beleggers om de strategie, het proces en de beloften van fondsmanagers van mixfondsen te doorgronden.
Assetallocatie 20 mrt “Dit is een positief verhaal” Karen Ward, hoofd beleggingsstrategie EMEA bij JP Morgan AM, ziet dit jaar zonnig in, voor de Europese economie en voor Europese aandelen in het bijzonder. Ook China zou wel eens positief kunnen verrassen. Komen deze optimistische verwachtingen niet uit, dan houden obligaties en private beleggingen het portefeuillescheepje wel recht.