Maak ondernemers van werklozen De grondlegger van het microkrediet, Muhammad Yunus, pleit voor een financieel systeem dat ook de onderste laag in de wereld bedient. 8 november 2016 08:40 • Door Jorge Groen Muhammad Yunus is een Bengaalse bankier, sociaal ondernemer, econoom Nobelprijs voor de Vrede-winnaar en de grondlegger van het microkrediet. Met eenvoudige ideeën over verdeling van welkvaart, armoedebestrijding, werkloosheid en sociaal ondernemerschap beroert hij wereldwijd de levens van duizenden mensen. Hij was maandag in Amsterdam te gast tijdens de jaarlijkse CFA Institute European Investment Conference. Zijn pleidooi voor een nieuwe economische wereldorde is gestoeld op een nieuw financieel systeem. “Financiële instituten moeten de onderste laag in de wereld bedienen. Maar daarvoor moet het systeem veranderen. Als een jonge werkloze een bank binnenstapt met een ondernemingsplan dan is de eerste reactie dat ze de beveiliging bellen.” “Moeten banken mensen vertellen dat ze niet kredietwaardig zijn of moeten mensen de banken vertellen dat ze niet menswaardig zijn? Armoede wordt niet door arme mensen gecreëerd, maar door het systeem. Het financiële systeem moet opnieuw ontworpen worden zodat iedereen toegang heeft. Geen plannen met microkrediet Ik had geen plannen om iets met microkrediet te gaan doen. Ik gaf les aan de universiteit in Bangladesh, en bezocht een dorp in de buurt om te zien of ik kon helpen. Verder dan dat reikten mijn gedachten niet. Toen ik ontdekte dat de dorpsbewoners alleen geld konden lenen tegen hoge rentes wilde ik ze beschermen tegen geldwoekeraars door ze zelf geld te lenen tegen een redelijk tarief. Het was een instant succes. Ik breidde uit, maar raakte door mijn geld heen. Ik wilde de dorpsinwoners daarop met de bank verbinden, maar die wilde geen geld lenen aan arme mensen. Na maanden van aandringen, verstrekte de bank een beetje krediet, waarvoor ik borg stond. In 1976 ben ik daarom een eigen bank begonnen, Grameen Bank (Bengaals voor bank van het dorp). We lenen wereldwijd aan negen miljoen mensen, waarvan het leeuwendeel vrouw is. Vrouwen zijn bewust in het programma betrokken doordat banken geen geld willen lenen aan arme mensen, en al helemaal niet aan vrouwen. Aandelen mannen en vrouwen Het duurde zes jaar voordat het aandeel mannen en vrouwen gelijk was onder de kredietnemers. Toen bleek dat geld in handen van vrouwen hun families meer opleverde dan in handen van mannen is het aandeel verder toegenomen. In de Verenigde Staten is zelfs 100% van de kredietafnemers vrouw. Ik houd de deur open voor iedereen. Geef de mensen een kans, en ze worden ondernemer; dat is hun natuur. Lang bestond het idee dat microkrediet niet mogelijk was in de Verenigde Staten. De vele pogingen die waren ondernomen, sneuvelden alle. Ik nam in 2008 de uitdaging aan, en bood microkrediet op precies dezelfde wijze aan als in Bangladesh. Nu heeft Grameen Bank acht vestigingen in New York, achttien vestigingen in de Verenigde Staten, 85.000 kredietnemers en is er een half miljard dollar aan microkrediet verstrekt. Waarom richten we bedrijven op, met het idee om geld ermee te verdienen? Mensen zijn egoïstisch, maar ook onbaatzuchtig. Zij hebben beide kanten in zich. De egoïst in mij creëert een bedrijf dat is gericht op winst, maar ook altruïsme is een verdienmodel. Geld verdienen maakt gelukkig, anderen gelukkig maken maakt supergelukkig. Sociaal ondernemerschap In het geval van een sociaal ondernemerschap komt het geld terug. We zijn in Bangladesh een ziekenhuis begonnen. Wie het zich kan veroorloven, betaalt voor de zorg, voor de armen is het gratis. Van de winst zijn nog drie ziekenhuizen geopend. Sommige sociale bedrijven worden als join venture opgezet. Samen met Danone verstrekken wij kinderen op het platteland van Bangladesh gezonde voeding, onder de naam Grameen Danone Foods. De concentratie van welvaart kan gestopt worden door werkloosheid om te buigen naar ondernemerschap. Het systeem is bedacht met het idee dat we voor een ander zullen werken. Een baan maakt van mensen huurlingen die de welvaart van de rijksten op aarde in stand te houden. Maar mensen zijn geen banenzoekers; wij streven doelen na en lossen problemen op. Het idee van een baan is achterhaald. De jongere generaties in Bangladesh klagen tegen mij: waarom laat je ons studeren als er geen banen zijn? Ik vertel hen: als jullie analfabete moeder met behulp van microkrediet ondernemer kan worden, dan kunnen jullie het ook. Wij hebben een investeringsfonds opgericht voor jongeren met een ondernemingsplan. Dat liep eerst langzaam, maar inmiddels zijn duizend jongeren geholpen om ondernemer te worden.” Jorge Groen is freelance journalist. Eerder werkte hij voor het Financieele Dagblad en RTL Z en hij is oud-hoofdredacteur van IEXProfs, IEXGeld en Nederlands Pensioen- en Beleggingsnieuws (NPN). Deel via:
J. Safra Sarasin Sustainable Asset Management 18 apr "Reshoring biedt mooie kansen voor groene beleggers" Volgens fondsmanager Daniel Lurch van het JSS Sustainable Equity Green Planet fonds van J. Safra Sarasin profiteren met name de duurzaamste bedrijven van de huidige herschikking van de wereldwijde productieketen. Welke dat zijn?
Impactbeleggen 11 apr “Het is fijn om goed te doen” Ook buiten Nederland is impactbeleggen ontdekt. Het Schotse Baillie Gifford bijvoorbeeld lanceerde in 2017 het Positive Change Fund. Vlak voor Pasen was Rosie Rankin, medeverantwoordelijk voor dit fonds, over in Amsterdam voor de tweedaagse Impact Europe Summit in de Beurs van Berlage. Rob Stallinga sprak met haar.
Impactbeleggen 03 apr "Impactbeleggers staan aan de goede kant van de geschiedenis" Hadewych Kuiper, directeur beleggingen bij Triodos IM, is niet onder de indruk van alle berichten dat duurzaam beleggen het beste heeft gehad. "Zo ziet tegenwerking van vooruitgang eruit."
Impactbeleggen 30 jan JSS Green Planet Fund: Kansrijk beleggen in een groene toekomst Beleggen in de toekomst is volgens S. Safra Sarasin beleggen in de groene transitie. Lees meer over het JSS Sustainable Equity Green Planet Fund, dat in de laatste drie jaar niet alleen hard is gegroeid maar ook sterk heeft gepresteerd.
ESG 17 jan ESG is dood, lang leve ESG 2.0! Matt Christensen, hoofd duurzaam en impact beleggen bij Allianz Global Investors, schetst de vijf belangrijkste duurzaamheidsthema's van 2024. Politieke verdeeldheid dreigt het grootste struikelblok te worden.
ESG 01 nov Biodiversiteitsverlies, het megarisico dat slechts enkelen zien Het verlies van biodiversiteit is volgens De Nederlandsche Bank (DNB) een groot risico voor de financiële stabiliteit. Cardano heeft een methode ontwikkeld om dit verlies te meten en zo de beleggingsrisico’s in kaart te brengen. IEXProfs sprak met Dennis van der Putten, Chief Sustainability Officer bij Cardano.