Waar gaat die rente heen? Zijn trackrecord als het gaat om obligatievoorspellingen is niet heel goed. Toch waagt Tak zich er weer aan. 7 januari 2016 13:45 • Door Marcel Tak Beste adviseur, Als adviseur wenst u uw klanten natuurlijk het allerbeste. Maar ja, het overbrengen van goede wensen is niet genoeg. Uw klant wil weten wat er gaat gebeuren in 2016. En natuurlijk hoe daar het best op in te spelen. Nu is een kijkje in de toekomst doorgaans niet zo gemakkelijk. Maar voor het volgend jaar lijkt dat anders. Tenminste, als het om een voorspelling van de rente gaat. De rente staat namelijk op een ongekend laag niveau. Voor looptijden tot en met vijf jaar moet de belegger in staatsobligaties zelfs een vergoeding betalen. Langere looptijden leveren wel iets op, maar tot en met tienjarige staatsobligaties ligt de rentevergoeding ruim onder de 1%. Neem bijvoorbeeld de staatsobligatie die in 2028 aflost en een couponrente geeft van 5,5%. Deze obligatie wordt momenteel verhandeld op een koers van 154%. Dat betekent dat het couponrendement (het rendement over het geïnvesteerde vermogen), slechts 3,6% bedraagt. Daarnaast is er één ding zeker. In 2028 is de aflossing op 100%, wat een gegarandeerd koersverlies van 35% impliceert. Per saldo resteert voor de belegger in deze obligatie een effectief rendement van 0,8% op jaarbasis. Matig trackrecord Met dit soort renteniveaus lijkt een voorspelling van de toekomstige richting van het niveau van de rente niet lastig. Heel veel lager kan het niet en uiteindelijk zal de rente (flink) omhoog gaan. Nu moet ik u onmiddellijk waarschuwen. Mijn trackrecord als het gaat om de renteverwachting is niet om over naar huis te schrijven. Toch wil ik er wel over schrijven in een brief gericht aan u. Want als u eerlijk bent, had u de enorme rentedaling in de afgelopen jaren echt zien aankomen? En zo ja, heeft u daar voor uw klanten vol op ingespeeld? Als dat zo is kan ik u alleen maar feliciteren. Want een belegging in obligaties heeft de afgelopen jaren een prachtig resultaat opgeleverd. De bovenstaande lening had begin 2011 nog een rendement van 3,9%, toen de koers 120% was. Als de rente sindsdien niet zou zijn veranderd, was het totale rendement op deze lening circa 18% geweest in 4,5 jaar. Door de enorme rentedaling sinds 2011 heeft de belegger in werkelijkheid een kleine 10% per jaar, ofwel nagenoeg 50% rendement behaald. Geweldig, maar een belangrijk deel van het resultaat is niet de feitelijke rentevergoeding op de lening, maar financiële lucht die ontstaan is door de forse renteduik. Die lucht kan er zomaar uitlopen als gevolg van een rentestijging. Obligatiezeperd Vooral adviseurs die obligaties in portefeuille hebben, gewoon omdat het nu eenmaal “moet”, dienen voorzichtig te zijn. De afgelopen jaren kon mooie sier worden gemaakt met het behaalde resultaat, maar met passief afwachten loopt u een keer tegen een flinke obligatiezeperd aan. Dat zou in 2016 kunnen zijn. Er zijn argumenten om een rentestijging, of minstens een aanzet daartoe, te verwachten. In de Verenigde Staten worden, na een lange periode van verruimend beleid, de renteduimschroeven aangedraaid. De reële en financiële economie van de Verenigde Staten en de eurozone zijn nauw met elkaar verwezen. Dat zien we dagelijks in de relatie tussen de Amerikaanse en Europese aandelenkoersen. Gecorrigeerd voor valuta-effecten lopen die behoorlijk synchroon. Natuurlijk ligt dat iets anders voor de rente, waar elk continent zijn centrale bank met zijn eigen beleid heeft. Maar het lijkt mij niet goed voorstelbaar dat de Europese Centrale Bank langdurig een afwijkend beleid ten opzichte van de Amerikaanse Fed laat zien. Temeer niet omdat de economische vooruitzichten in de eurozone niet slecht zijn en verder verbeteren. Onder die omstandigheden kan het niet anders dan dat de ECB haar beleid zal aanpassen, dan wel dat in 2016 zal aankondigen. De reactie op de obligatiemarkt zal navenant zijn, waarbij ik verwijs naar de situatie een half jaar terug. Toen waren markten plots overtuigd dat de ECB sneller dan verwacht zou verkrappen. De bovengenoemde lening koerste rond 165% en viel terug naar 148%, een verlies van ruim 10%! Die koersdaling vond in tweeënhalve maand plaats. Buitengewoon ongunstig Nu kan het zijn dat u mijn verwachting niet deelt. Mogelijk bent u van mening dat de rente nog veel langer, bijvoorbeeld een tweetal jaren, op het huidige lage niveau blijft. Ik zal u niet tegenspreken. Maar stel u heeft gelijk. Dan zal, weer uitgaande van bovenstaande obligatie, uw klant de komende twee jaar een rendement behalen van 1,6% (= 2 * 0,8%). Mocht ik gelijk krijgen en de rente loopt op naar bijvoorbeeld 3% in twee jaar tijd, dan zal de obligatie met 21% dalen tot 121,5%. Natuurlijk is dan twee keer een coupon ontvangen, maar het verlies is dan toch bijna 15%. Zelfs als u geen rentestijging verwacht, is het risico (uw visie komt niet uit, met mogelijk een groot verlies) in verhouding tot het mogelijke rendement als uw visie wel uitkomt (rente blijft gelijk, en een klein rendement resteert als beloning) buitengewoon ongunstig. Alleen als u een verdere rentedaling verwacht kunnen ook in 2016 obligaties nog een lucratieve belegging zijn. Spaardeposito? Kortom, naar mijn mening zullen we in 2016 te maken krijgen met (het begin van) een flinke rentestijging. Ik zou als adviseur mijn klanten niet willen blootstellen aan het daarmee gepaard gaande risico. Wat is dan het alternatief? Het klinkt heel saai, maar een spaardeposito met een looptijd van één of twee jaar is geen slecht idee. Een rente van 1% of meer per jaar is al gauw mogelijk. Aan het eind van de looptijd kunt u dan het slagveld op de obligatiemarkt overzien. Mogelijk zijn dan de tarieven enigszins genormaliseerd en kunnen weer op verantwoorde wijze obligaties voor het risicomijdende deel van de portefeuille worden geselecteerd. Ik verwacht die rentestijging niet alleen, ik wens hem ook. Maar zoals eerder gezegd, met wensen alleen komt de adviseur natuurlijk niet ver. Hoe dan ook, ik gun u vooral een gezond maar zeker ook een financieel succesvol 2016. Vooral als het om obligaties gaat! Met vriendelijke groet,Marcel Tak Deze column is eerder gepubliceerd in IEXProfs magazine nummer 31, 2015 Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en oprichter/beheerder van het Bufferfund. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Assetallocatie 22 apr Janus Henderson kiest voor cyclisch Europa Janus Henderson Investors kiest voor smallcaps en Europese aandelen. Volgens de Brits-Amerikaanse vermogensbeheerder houden beleggers te weinig rekening met een groeivertraging in de VS veroorzaakt door een langer hoog blijvende rente.
Opinie 18 apr Yes! Wereldwijde groei versnelt In 2023 presteerde de Amerikaanse economie beter dan de meeste andere regio's in de wereld. Ook in 2024 gaat het de VS voor de wind, waarbij Grace Peters van J.P. Morgan Private Bank verwacht dat de economische groei in de rest van de wereld nu ook in een hogere versnelling gaat.
Assetallocatie 18 apr Van Lanschot Kempen koopt niet langer Japanse aandelen Van Lanschot Kempen is afgestapt van zijn overwogen-positie in Japanse aandelen. De bedrijfswinsten ontwikkelen zich nog steeds goed, maar de waarderingen beginnen flink op te lopen.
Assetallocatie 17 apr Cashberg langs de lijn gaat nergens naartoe Gerben Lagerwaard van State Street Global Advisors gelooft er niets van dat de gigantische hoeveelheid geld die nu in geldmarktfondsen is geparkeerd binnen afzienbare tijd naar de aandelenmarkt wordt gealloceerd.
Assetallocatie 16 apr "Impact aanval van Iran op financiële markten is beperkt" "De directe actie van Iran tegen Israël dit weekend heeft geleid tot de vrees voor verdere escalatie, maar bij afwezigheid van een volledige crisis in de regio - wat niet ons basisscenario is - denken we dat de impact op de financiële markten beperkt zal blijven." Dat schrijft Greg Hirt van Allianz Global Investors.
Assetallocatie 16 apr Amundi positiever over komende 10 jaar, negatiever over 25 jaar Amundi AM is sceptischer geworden over snelle maatregelen tegen het opwarmen van de aarde. De eerste 10 jaar is dat nog gunstig voor beleggers. Daarna wordt de rekening betaald.