Grootaandeelhouders roeren zich Steeds meer grootbeleggers laten hun stem horen in gesprek met besturen en op AVA' s. Werkt dat en levert het wat op? 21 februari 2014 11:55 • Door IEXProfs Redactie Manuel Adamini is Hoofd Verantwoord Beleggen bij SNS Asset Management. Als grootbelegger gaat hij regelmatig in gesprek met directeuren van bedrijven waarin SNS AM aandeelhouder is om ze te wijzen op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid en ze aan te zetten tot beter gedrag. Maar werkt dit engagement en is het is het ook goed voor de aandeelhouders? Volgens Adamini, die wij als gastcolumnist hiervoor een keertje lenen van IEX.nl, wel. ABP belegt niet langer in Japanse energiegigant Tepco, bekend van de recente nucleaire ramp, en PGGM stapt uit een aantal Israëlische banken omdat die de bouw van nederzettingen in bezette Palestijnse gebieden zouden financieren. Kritische gesprekken van deze pensioenfondsen met die bedrijven hebben blijkbaar te weinig opgeleverd en het uitsluiten van die beleggingen leek de enige mogelijke conclusie voor ABP en PGGM. Om meer uitsluitingen te voorkomen en om bedrijven tot beter gedrag aan te zetten, is engagement, de dialoog tussen belegger en bestuur, in opkomst. Met gesprekken en door te stemmen op aandeelhoudersvergaderingen kunnen (grote) beleggers invloed uitoefenen op een maatschappelijk verantwoord bedrijfsbeleid. En als het bestuur de dialoog niet wil aangaan of niet tegemoet wil komen aan de wensen van de aandeelhouders, dan trekken die zich zoals in het geval van ABP en PGGM dus terug. Beleggers laten de laatste jaren vaker hun stem horen. Vaak gebeurt dat achter de schermen, maar in toenemende mate wordt er ook over verteld. Beleggers willen zich opstellen als partijen die als mede-eigenaar die betrokken zijn bij het reilen en zeilen van de onderneming. Ze zien in dat dat rendement oplevert. Dat kan een verlaagd risicoprofiel van de onderneming zijn, een hoger rendement, het voorkomen van reputatierisico, of het invullen van een maatschappelijke doelstelling of idealisme. Ernstige schendingenDenk aan BP – hadden pensioenfondsen het bestuur eerder en scherper gewezen op de gebrekkige veiligheidscultuur van het bedrijf, dan had men de ramp in de golf van Mexico wellicht kunnen voorkomen. BP en de pensioenen van menig Brit zouden niet zo hard zijn geraakt. En als het Pensioenfonds Zorg en Welzijn tabaksproducenten uitsluit, dan past dat natuurlijk bij hun achtergrond en leden. En als beleggers bedrijven wijzen op risico’s in de opvolging van het hoogste management, bijvoorbeeld bij Siemens, dan helpt dat de continuïteit en dus ook de winstgevendheid te beschermen. Voor ons, SNS Asset Management, was de Amerikaanse winkelketen Wal-Mart zo’n geval. Het gesprek met die onderneming was wisselend. De toelichting over het beheer van de milieu-impact van de honderden toeleveranciers en het eigen transport van goederen was geloofwaardig en indrukwekkend. Ook werd het corruptiebeleid na schandalen in Mexico aangescherpt. Maar over arbeidsrechten en vakbondsvrijheid, voor ons een heel belangrijk punt, konden we het niet eens worden. Omdat we de schendingen daarvan zeer ernstig vinden, hebben we toch besloten om de aandelen van de hand te doen. Hoe werkt het? Inhoudelijk kan engagement betrekking hebben op activiteiten van individuele ondernemingen, of op thema’s of onderwerpen die hele sectoren raken. In beide gevallen kent elk engagementtraject drie fasen: de pre-gespreksfase, de gespreksfase en de post-gespreksfase. Elke engagement start met het in kaart brengen van de sociale, maatschappelijke, bestuurlijke en milieuvraagstukken die er spelen. Op basis hiervan kunnen beleggers vaststellen of er voldoende aanleiding is om een gesprek aan te gaan met deze onderneming. De tweede stap is meestal het opstellen van een brief waarin de bevindingen worden opgesomd. Deze brief wordt voorlegt aan de betreffende onderneming. Nadat de feiten zijn geverifieerd en eventueel bijgesteld, wordt de onderneming voor een, veelal in eerste instantie telefonische, conversatie uitgenodigd. Daarbij hoeft het niet altijd tot een verdergaand gesprek te komen. Als de onderneming de aantijgingen blijft ontkennen en geen aanleiding ziet om in te gaan op de uitnodiging tot dialoog, kunnen beleggers proberen om een collectieve actie te organiseren om de druk te verhogen, of besluiten om de onderneming alsnog uit te sluiten. Heel soms gebeurt het dat de belegger zich onnodig zorgen maakte. Als de zorgen na onderbouwing en bewijsvoering door de onderneming zijn weggenomen, kan de belegging gewoon doorgaan. SNS Asset Management kende met de Canadese mijnbouwer Newmont Mining zo’n geval. We maakten ons grote zorgen over het lozen van mijnbouwafval in de diepzee. Na het bestuderen van milieueffectrapporten die het bedrijf met ons had gedeeld, en het bespreken van (niet mogelijke) technische alternatieven, bleek dat Newmont het in internationale vergelijking netjes doet. Hoe nu verder?Toch gaat een persoonlijk gesprek niet altijd van harte en het leidt ook niet altijd tot een positief resultaat. Soms wordt maar al te sterk duidelijk gemaakt dat men de vragende partij precies even serieus neemt als het – veelal kleine – aandelenbelang dat zij vertegenwoordigt. Zo vroeg een secretaris van de raad van bestuur van een zeer grote wereldwijde staalproducent ons ooit bij begin van onze meeting: “hoeveel aandelen in ons bedrijf houden jullie ook alweer – 0,15%, is het niet?” Zo werden we dus op onze plek gezet, en had het gesprek net zo goed kunnen stoppen nog voor het begon. Soms gaat het gesprek opvallend positief en is men daadwerkelijk geïnteresseerd in de visie van anderen. Dat ging zo bij Wacker Chemie, waar men in München zeer erkentelijk was voor onze kritiek en suggesties. Veranderen kost tijd. Al heeft het bedrijf in de gespreksfase erkend dat er een probleem is, nieuw beleid dient gemaakt of aangescherpt en vervolgens uitgevoerd te worden. Engagementtrajecten duren snel meer dan een jaar en kunnen soms zelfs vele jaren in beslag nemen. En ondertussen moeten beleggers natuurlijk wel vinger aan de pols houden en de onderneming monitoren. Dit deel van het engagementtraject kost beleggers dus het meeste tijd. Resultaten van engagement In Europa is het gesprek met het topmanagement van een onderneming niet ongebruikelijk. In de Verenigde Staten stelt de wet strenge grenzen aan de mogelijkheden van bestuurders van beursgenoteerde bedrijven om informatie te delen met een selecte groep aandeelhouders achter gesloten deuren: de schijn van voorkennis vormt een belangrijke barrière. Daarom kunnen beleggers en bestuur vaak niet anders dan via voorstellen op de agenda voor de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering formeel met elkaar in gesprek te gaan. In Europa zou dat als vijandiger worden ervaren; het wordt daarom bijna alleen maar gedaan als het gesprek met het bestuur bij herhaling weinig oplevert. De AVA van Siemens (eind januari) is een goed voorbeeld. Omdat de voorzitter dan de raad van Siemens-commissarissen na jaren van slechte prestaties niet openstond voor de kritiek van beleggers, moest hij in het openbaar worden gevraagd om te vertrekken. Als minimum draagt engagement bij aan het bewustzijn bij veel ondernemingen dat ook niet-financiële prestaties ertoe doen. In het ideale geval – en dat komt steeds vaker voor – past de onderneming haar beleid aan en worden de sociale, bestuurlijke of milieumisstanden aangepakt. Dat is een goede zaak. Kritische vragen van betrokkenaandeelhouders dwingen het bestuur om scherp te blijven. Dat leidt steeds vaker tot beter beleid, betere prestaties, of minder risico, en daarmee tot betere beleggingen. En door verbeteringen op sociaal en milieuvlak dragen we ook nog bij aan een betere wereld. Er valt dus veel te winnen. De Redactie van IEXProfs bestaat uit verschillende journalisten. De informatie in dit artikel is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies, of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. . Deel via:
Impactbeleggen 30 jan JSS Green Planet Fund: Kansrijk beleggen in een groene toekomst Beleggen in de toekomst is volgens S. Safra Sarasin beleggen in de groene transitie. Lees meer over het JSS Sustainable Equity Green Planet Fund, dat in de laatste drie jaar niet alleen hard is gegroeid maar ook sterk heeft gepresteerd.
ESG 17 jan ESG is dood, lang leve ESG 2.0! Matt Christensen, hoofd duurzaam en impact beleggen bij Allianz Global Investors, schetst de vijf belangrijkste duurzaamheidsthema's van 2024. Politieke verdeeldheid dreigt het grootste struikelblok te worden.
ESG 01 nov Biodiversiteitsverlies, het megarisico dat slechts enkelen zien Het verlies van biodiversiteit is volgens De Nederlandsche Bank (DNB) een groot risico voor de financiële stabiliteit. Cardano heeft een methode ontwikkeld om dit verlies te meten en zo de beleggingsrisico’s in kaart te brengen. IEXProfs sprak met Dennis van der Putten, Chief Sustainability Officer bij Cardano.
Impactbeleggen 24 jul “Impactbeleggen is pionieren” Als hoofd Private Markets & LDI leidt Rik Klerkx de inspanningen van Cardano om voor z’n klanten, veelal middelgrote pensioenfondsen, een positieve impact en een gezond rendement te boeken. “Hun duidelijke wens is om meer te doen met impactbeleggingen. Wij komen hen tegemoet met maatoplossingen.”
Impactbeleggen 28 jun PE en impactbeleggen vormen een goede combi Private equity heeft volgens Achmea IM veel te bieden aan beleggers die naast een mooi rendement een positieve bijdrage willen leveren aan een betere wereld.
Impactbeleggen 26 jun ”De financiële sector heeft een rol te spelen” Hadewych Kuiper van Triodos Investment Management over de betekenis en het belang van impactbeleggen. “Het is een hardnekkige mythe dat impactbeleggen ten koste zou gaan van rendement.” Dit is de eerste aflevering van een serie interviews over de zin van impactbeleggen.