Aandeelhouders in ESG-opstand

Duurzaam beleggen evolueert in snel tempo van een niche naar norm. De managers van 90 van de 100 grootste beleggingsfondsen op aarde hebben inmiddels de Principles for Responsible Investment (PRI) ondertekend.

Het aantal bedrijven dat verslag doet van de mate waarin de activiteiten voldoen aan ESG-criteria is in vijf jaar tijd verdrievoudigd. "We komen niet langer weg met praten over uitdagingen, we moeten oplossingen bieden."

Belang ESG stijgt

Klik op de afbeelding voor een grote versie

Dat zegt Andrew Howard, hoofd Sustainable Research bij Schroders. "ESG heeft een enorme vlucht genomen vanaf 2006. Sindsdien verkeren we in de story telling mood. We vertellen onze klanten hoe erg het is gesteld met de klimaatverandering en dat we daar nodig wat aan moeten doen."

Maar voor beleggers is dat geen hanteerbaar instrument. "Die willen weten wat duurzaam beleggen concreet betekent voor hun risico en rendement."

Eigen proces

Om het antwoord te kunnen geven op die vraag, werkt Schroders aan een fundamenteel ander proces voor de selectie van assets voor zijn klanten. De eerste stap is het definiëren van de ESG-hoofdthema’s.

Vervolgens analyseer je per aandeel de exposure aan die thema’s, de reactie van het management daarop, en de invloed op de beleggingsbeslissing: wat betekent deze ESG-analyse voor de voors en tegens om te investeren in dit aandeel?

De laatste stap noemt Howard engagement, beter bekend als aandeelhoudersactivisme. Als de vermogensbeheerder manco’s ontdekt in het ESG-profiel van een onderneming, dan moet hij het management proberen te bewegen tot herstel daarvan.

Op de barricaden

Zelf voert Schroders al enige jaren actie bij GlaxoSmithKline, HSBC, Standard Chartered en British American Tobacco. Steen des aanstoots bij allevier zijn te hoge en onvoldoende onderbouwde beloningen.

Als aandeelhouder namens klanten voert Schroders al enkele jaren regelmatig overleg met het management van deze grootmachten om de beloning van de top te matigen, beter te koppelen aan daadwerkelijke prestaties en beter uit te leggen aan de aandeelhouders.

Tot dusver vergeefs, want Schroders stemde in 2015 én 2016 bij alle vier tegen de beloningsvoorstellen van hun zogenoemde remuneration committees.

Aandeelhoudersrevolte

Howard noemt 2016 het jaar van de aandeelhoudersrevolte in het Verenigd Koninkrijk. De opstand geldt vooral de honorering van directeuren en commissarissen. "Volgens onderzoek van Deloitte is de gemiddelde executive pay van de FTSE 100 sinds 2000 met 8% per jaar gestegen, tegen minder dan 3% gemiddeld voor alle werknemers tezamen. En ESG gaat ook over die groeiende ongelijkheid."

Klik op de afbeelding voor een grote versie

Vermogensbeheerders moeten leren inspelen op de exponentieel gestegen vraag naar duurzaam beleggen. "Wij hebben beursfondsen leren analyseren op financiële criteria voor de korte termijn," zegt Howard. "ESG was daarbinnen een soort boetiekje, een luxe-artikel. Als een aandeel niet voldeed aan ESG-criteria, dan verkocht je het gewoon."

Praten is beter

Maar exclusion (uitsluiting) is niet altijd dienstig aan het duurzame doel. "Neem British American Tobacco. Dat heeft het geld van onze klanten echt niet nodig. Sigaretten genereren nog steeds enorme cashflows. Het werkelijke doel is de reductie van de maatschappelijke schade van tabak. Een permanente dialoog met de onderneming heeft meer zin."

Schroders is dan ook opgehouden met het domweg verkopen van ESG-zondaars. Howard: "Ongeveer 10% van onze totale portefeuille heeft exclusion issues."Uitsluiting zal ook steeds minder nodig zijn.

"Nog maar vijf jaar geleden was er nog discussie over de ernst van de klimaatverandering," aldus Howard. "Die is voorgoed voorbij. De sector fossiele brandstoffen is al tien jaar lang een underperformer op de beurs. Waarom zou je daar dan nog in beleggen?"

Te veel maatstaven

Tegelijkertijd is er een nieuw probleem voor beleggers ontstaan: information overload. "Er komen steeds meer ESG-benchmarks. Alleen al in het eerste kwartaal van dit jaar zijn er twee nieuwe bijgekomen. Helaas komen verschillende beoordelaars tot sterk uiteenlopende conclusies over hetzelfde aandeel."

Met zijn eigen aanpak wil Schroders bijdragen aan een uniforme, algemeen aanvaarde ESG-analyse. "Volgens onze analyse hebben MSCI en Sustainalytics de beste maatstaven voor duurzaam beleggen." Als het zo ver is, kunnen alle beleggers anders naar aandelen leren kijken.

"Neem Apple,"zegt Howard. "Nu vragen we ons nog af of de nieuwe iPhone 7 een succes zal worden. Interessanter is waarom Apple als onderneming al zo lang succesvol is. Doordat het toptalenten weet aan te trekken en door de enorme merktrouw van zijn klanten. Maar blijft dat zo? Het antwoord op die vraag wordt het nieuwe selectie-instrument voor aandelen."