"Handelen op de beurs is leuk, maar het voegt niets toe" Econoom en beurscommentator Mathijs Bouman vindt beleggen het minst interessante deel van de economie. 7 april 2017 14:00 • Door Joost Ramaer Maar hij doet het zelf wel, zij het pas sinds een jaar of twee. “In een indexfonds van BlackRock,” vertelt hij. “Bij Rabobank. Voor mijn pensioen.” Nooit kijkt hij er naar om. “Hoeveel rendement ik heb gemaakt? Geen idee.” Tot dat ene moment aan het begin van het jaar, wanneer hij zijn jaarlijkse bijdrage stort in het BlackRock-fonds. Verkopen? Of vasthouden? Hoe weinig interessant hij beleggen ook zegt te vinden, toch begint het dan te kriebelen. Ook bij hem. “Jaaa!,” roept hij vrolijk. “Tuurlijk!” Mathijs Bouman is net zo gevoelig voor de klassieke verleidingen als iedere andere particuliere belegger en hij heeft er duidelijk geen moeite mee daar rond voor uit te komen. Ondanks zijn publiekelijk beleden distantie tot het fenomeen beleggen stond Bouman tijdens de verkiezing van de Dutch Investment Influential in november 2016 iedere week stijf in de top tien. Veel- en graaggeziene gast Ook daar schiep hij veel plezier in. “Ja, wat dacht je! Ik ben behoorlijk commercieel en behoorlijk competitief.” Vroeger hielp hij dit soort scores een handje, vooral via Twitter. Zoals de meesten dat proberen. Tegenwoordig niet meer, zegt hij. Hij kan het zich permitteren. Zijn vaste plek in de DII-top-tien is geen uitzondering. Bouman behoort tot de populairste sprekers, moderatoren en commentatoren van Nederland. Op televisie: RTL Z, DWDD, Nieuwsuur. In de krant, het FD, twee keer per week: met een column op woensdag en een hoe-werkt-de-economiestuk op zaterdag. Met boeken: Hollandse Overmoed (2006) en De elektrische spijkerbroek (2010). En op sociale media. Op Twitter heeft hij 54.000 volgers. Journalist of econoom? Bouman leidt een druk en zeer publiek bestaan, dat voor een belangrijk deel stoelt op de meedogenloze herhaling op al die fora en voor al die microfoons en camera’s van zijn boodschap of idee of kwestie van die week en vele ideeën en kwesties uit de voorafgaande weken. Beroepshalve pleegt hij heel veel eenrichtingsverkeer en dat is te merken als je hem aan de telefoon hebt. “Waar gingen we het ook alweer over hebben,” is zijn ietwat afwezige aftrap. O ja. Over Mathijs Bouman en beleggen. Maar het zou onjuist zijn dit trekje te verwarren met oppervlakkigheid, of om het voor een automatische piloot aan te zien. Bouman heeft een zeer brede interesse en ervaring. Hij studeerde economie en promoveerde er ook in. In 1998, aan de Universiteit van Amsterdam, waarna hij daar en aan de VU en in Leiden enkele jaren werkte als docent en onderzoeker. Vervolgens werd hij journalist, in welke professie hij het schopte tot adjunct-hoofdredacteur van wijlen het weekblad FEM Business. Twee schaarse diersoorten in één Journalisten die zich graag verdiepen in economie zijn en blijven in Nederland schaars. Economen die een breed publiek kunnen aanspreken zijn evenmin dik gezaaid. Bouman is twee schaarse diersoorten in één. Bij RTL-Z begon hij als beurscommentator. “Geld verdienen op de beurs vind ik niet zo interessant,” zo verklaart hij zich nader. “Maar de kapitaalmarkt zelf wel. Die vervult een essentiële rol in de economie. Hij helpt bedrijven en overheden aan het geld dat ze nodig hebben om te kunnen investeren en groeien.” Met lede ogen zag hij aan hoe deze cruciale economische motor na de kredietcrisis veel te lang bleef sputteren. “Pas de laatste paar jaren komt er weer wat leven in.” Bouman is dan ook heel enthousiast over de groei van de private kapitaalverschaffing over the counter. De rijke ondernemers en family offices die vooral kleinere bedrijven het krediet verschaffen dat ze bij de banken niet of nauwelijks meer kunnen krijgen. De vermogensbeheerders die daar weer fondsen van smeden, waardoor deze markt ook toegankelijk wordt voor institutionele en particuliere beleggers. “De beurzen zijn daar slecht op ingesprongen.” Beurshandel is leuk spel Dat domein draagt iets wezenlijks bij aan de economie, vindt hij. “Handelen op de beurs is natuurlijk een hartstikke leuk spel. Maar het voegt niks toe. Het is de herverdeling van een taart die al bestaat.” Met het genie dat superbeleggers als Warren Buffett of – ooit – Bill Gross wordt toegedicht, heeft hij even weinig op. “Psychologisch vind ik het wel heel interessant,” zegt hij. “Die obsessie van miljoenen particuliere en professionele beleggers met tweedehands aandelen. Want dat zijn het toch? Eenmaal nieuw uitgegeven gaan ze vervolgens van hand tot hand.” Flitshandel vindt hij een uitgesproken exponent van deze collectieve waan. “Een magnetronstraal tussen financiële centra, waardoor handelaren minieme extra winstjes kunnen boeken. Ik zie de meerwaarde niet.” De markt overdrijft Geamuseerd en hoofdschuddend tegelijk beziet hij de Trumprally van de afgelopen maanden. Bijna 300 punten won de S&P 500 sinds 4 november 2016: “Mijn algemene gevoel is dat de markt vaak overdrijft. De laatste tijd vooral in positieve zin.” Beleggers namen meteen een voorschot op het shot adrenaline in de economie dat de nieuwe president beloofde, vooral door miljarden te investeren in de Amerikaanse infrastructuur. Ze vergaten gemakshalve dat het Congres die bergen geld eerst zal moeten verschaffen. “De beurs was gefocused op waar Trump niet over gaat.” Niet op waar de president wel wat over te zeggen heeft. “Hij belooft een handelsoorlog met China. Is dat goed voor de economie dan? Hij belooft grootscheepse deregulering. Sinds de kredietcrisis weten we dat die leidt tot even grootschalige volatiliteit op de financiële markten.” Voor zover Trump überhaupt verstand heeft van economie ziet Bouman in hem een econoom uit de 17de eeuw. “Een mercantilist à la Jean-Baptiste Colbert, de superminister van de Franse Zonnekoning Lodewijk XIV, die de wereldeconomie beschouwde als een arena van permanente strijd tussen staten. Trump denkt net zo: wat goed is voor China is slecht voor de Verenigde Staten. Us against them.” Filosofische scepsis Dat Bouman lange tijd zelf niet belegde, had meer te maken met alledaagse pragmatiek dan met zijn filosofische scepsis. Als je iedere dag op tv commentaar geeft over de beurs, zoals hij bij RTL-Z deed, kun je niet ook actief beleggen, vond hij toen. “Dat had ook met compliance te maken,” zei hij vorig najaar tegen finanzen.nl. “Ik mocht wel een beetje beleggen, maar het was makkelijker om het niet te doen, dan kreeg je er ook geen gezeur over.” Inmiddels behoren zo’n beetje alle banken, verzekeraars en vermogensbeheerders tot zijn kring van opdrachtgevers voor lezingen en gespreksleiding. Zit daar niet een mogelijk belangenconflict? Kan hij zich nog wel een voldoende kritische houding permitteren tegenover de financiële wereld? “Ja, waarom niet,” vraagt hij verbaasd. “Het is net zoals je het zegt: ik werk voor bijna al die bedrijven. Ik ben niet van hen afhankelijk. Zeker niet van één of twee van hen.” Hij vindt het spannend om voor de haute finance op te treden. “Mijn generatiegenoten zitten daar nu aan de knoppen. Het is leuk om hen in actie te zien. Wij concurreren niet met elkaar. Ik niet met hen, en zij niet met mij.” Joost Ramaer is freelance journalist en schrijver van het boek De Geldpers – De teloorgang van het mediaconcern PCM (Prometheus, 2009). Over beleggen schreef hij eerder een wekelijkse column in NRC Handelsblad (2011-2013). De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Assetallocatie 28 mrt De succesvolle terugkeer van de 60/40-portefeuille Ewout van Schaick heeft samen met de rest van het multi-asset-oplossingen-team van Goldman Sachs AM grote verwachtingen van portefeuilles die bestaan uit 60% aandelen en 40% obligaties. Zowel voor aandelen als obligaties zijn de vooruitzichten zonnig. Mochten markten desondanks corrigeren, dan biedt de 60/40-portefeuille de spreidingsvoordelen om de klap te verzachten.
Assetallocatie 27 mrt Cash is meer king dan ooit In Europa kan een belegger dit jaar met een mix van cash en kortlopende leningen bruto tussen de 3% en 4% verdienen. Waarom dan nog risico's nemen met obligaties en aandelen, zo vraagt Alain Richier van Ostrum Asset Management zich af.
Assetallocatie 25 mrt Rabobank surft mee op recordgolf Rabobank heeft geen last van hoogtevrees. Aandelen blijven favoriet boven obligaties. De bank ziet zich gesteund door de hoge winstgroei en de historie: records komen immers zelden alleen.
Assetallocatie 21 mrt Geef uw portefeuille een boost! Yvo van der Pol, hoofd Benelux & Nordics bij PGIM Investments, is bijzonder gecharmeerd van de meer risicovolle obligaties, aandelen met sterke groeimogelijkheden en datacenters.
Assetallocatie 21 mrt U zoekt een sterk presterend mixfonds? Het is volgens Thomas de Fauw van Morningstar essentieel voor beleggers om de strategie, het proces en de beloften van fondsmanagers van mixfondsen te doorgronden.
Assetallocatie 20 mrt “Dit is een positief verhaal” Karen Ward, hoofd beleggingsstrategie EMEA bij JP Morgan AM, ziet dit jaar zonnig in, voor de Europese economie en voor Europese aandelen in het bijzonder. Ook China zou wel eens positief kunnen verrassen. Komen deze optimistische verwachtingen niet uit, dan houden obligaties en private beleggingen het portefeuillescheepje wel recht.