Europese rente gaat verder omlaag, maar hoe snel?

Voor de vierde keer dit jaar besloot het bestuur van de Europese Centrale Bank de rente te verlagen. Er gaat weer een kwart procentpunt van de belangrijkste rentetarieven af; het belangrijkste tarief komt daarmee op 3%.

De bank ziet de economische groei in zowel dit jaar als in 2025 en 2026 iets lager uitkomen dan eerder werd verwacht. De neerwaartse bijstellingen zijn niet groot maar toch, de kans dat de situatie op het groeifront tegenvalt is groter dan de kans op een meevaller.

In de ramingen is geen rekening gehouden met de mogelijke invoerheffingen van de nieuwe Amerikaanse president, vanaf begin 2025. Die maatregel zou de relatief open economie zoals die van de eurozone vrijwel zeker raken.

Nieuwe verkiezingen

Het ECB-bestuur kijkt naar de hele eurozone, maar het is heel goed voor te stellen dat het vooruitzicht op lagere groei ernstiger overkomt als de twee grootste eurolanden in economische en politieke problemen verkeren.

In Duitsland gaan de kiezers in februari naar de stembus om een nieuwe regering te kiezen en de kans is groot dat er ook nieuwe verkiezingen in Frankrijk gehouden worden in de zomer van volgend jaar. Ondertussen blijft de Duitse economie stagneren en die van Frankrijk draait ook niet lekker.

Ook de inflatieramingen voor 2025 en 2026 zijn licht omlaag bijgesteld in Frankfurt. Hoewel de geldontwaarding in de eurozone in november weer hoger uitpakte, is de inflatie volgens het ECB-bestuur op weg naar het gewenste niveau van 2% per jaar.

Nog meer eraf

Ik merk graag op dat we die boodschap in de afgelopen jaren vaak hebben gehoord om vervolgens te zien dat de inflatie hardnekkig te hoog bleef. Gegeven de groeiverwachtingen voor de komende jaren en de potentiële groei in de eurozone, moeten we niet vreemd opkijken als inflatie in 2025 en 2026 weer hoger uitpakt dan de ECB raamt.

Als je als centrale bank niet zeker kunt zijn dat de inflatie verslagen is maar de economie tegelijkertijd tegenwind ervaart, dan zou je verwachten dat het bestuur van een centrale bank delibereert over of de rente omlaag of wellicht omhoog moet of dat die voorlopig ongewijzigd moet blijven.

Hoe de discussie verliep, zegt vervolgens veel over wat u kunt verwachten van die centrale bank. Christine Lagarde, president van de ECB, zei gisteren dat tijdens het rentedebat sommige bestuursleden hadden voorgesteld de rente met 50 basispunten te kortwieken.

Niet de laatste 

Zij repte met geen woord erover dat er ook bankiers waren die voor een pas op de renteplaats gingen. De bank haalde ook de belofte om de rente ‘voldoende hoog te houden zolang het nodig is’ om inflatie te bestrijden, weg uit de verklaring uitgegeven na afloop.

De reisrichting is zeer duidelijk, voegde Lagarde eraan toe. Het is allemaal inderdaad helder: de renteverlaging van 12 december was voorlopig zeer zeker niet de laatste.

De kans is groot dat de ECB de rente in 2025 vaker zal verlagen dan de Fed. Het enige onbekende in het geheel is hoe groot de rentestappen zullen zijn in 2025. Eentje van een half procentpunt zou niet verbazen.

Minder dan 2%

Het bestuur van de ECB vergadert acht keer per jaar. Als die de helft van de beraadslagingen aangrijpt om de rente te verlagen en dat elke keer met 25 basispunten doet, dan zal in 2025 nog eens een vol procentpunt van de rente afgaan en komt die op 2%.

Één verlaging meer of eentje van 50 basispunten tussendoor zou de ECB-rente onder de 2% brengen. Als de Fed in de VS tegelijkertijd tot de conclusie komt dat die in 2025 juist mínder ruimte zal hebben geld lenen goedkoper te maken, kan dat de wisselkoers van euro/dollar volgend jaar naar pariteit drukken?

De tijd zal het leren. Volgende week vergadert het rentecomité van de Fed. Op deze plek volgt uiteraard een beschouwing daarover.