Lange leve de bitcoin!

Er gaat geen dag voorbij of er is nieuws over het coronavirus. En als er geen nieuws is, wordt er gediscussieerd, geïnterpreteerd, gemanipuleerd en/of geprotesteerd over deze gezondheidsplaag en het daartegen gevoerde beleid. Het coronavirus is een vast onderdeel van ons leven geworden. Van onschuldige tweets met meer verschillen in opinies dan er virusvarianten zijn, tot de krankzinnige situatie dat een Belgische viroloog in een safe house zit vanwege ernstige bedreigingen.

Een recent bericht over corona was het feit dat Facebook weer opinies toestaat waarin wordt gesteld dat het virus in een lab is gefabriceerd. Eerder werden dergelijke berichten door Facebook verboden en van het platform verwijderd. Deze opstelling van de social mediagigant laat zien hoe voorzichtig je met dit soort verboden moet omgaan. Waarom zouden mensen niet mogen beweren wat ze denken, zolang uiteraard er geen sprake is van haatzaaien of het oproepen tot geweld. Nu wekt Facebook de indruk alleen opinies toe te staan, als deze binnen het heersend gedachtengoed vallen.

Verbazing

Een vergelijkbare situatie speelt als het gaat om de digitale munten, waarbij de ontwikkelingen rond de bitcoin dagelijks de (financiële) krantenpagina’s vullen. De meningen zijn zeer verdeeld over het nut en de waarde van deze en andere cryptomunten.

Het verschil van mening over de waarde van de munt zien we ook vertaald in de prijsontwikkeling. Een stijging of daling van de koers van deze munten met 5% wordt getypeerd als een rustige dag. Een aantal weken geleden werd voor de bitcoin nog bijna 65.000 dollar betaald, maar vorige week was de prijs meer dan gehalveerd tot 32.000 dollar. Daarna volgde een ‘herstelletje’ met 25% om vervolgens opnieuw terug te vallen. Voor veel sceptici ten aanzien van de digitale munt is dit het bewijs van hun gelijk. “Zie je wel, die bitcoin is waardeloos want de koers daalt in een paar weken met 33.000 dollar."

Ik vind dergelijke scherpe neergaande bewegingen echter helemaal niet het bewijs dat bitcoin geen waarde heeft. Ik reken mij zeker tot die sceptici, maar zie in de gehalveerde prijs van 32.000 dollar helemaal niet mijn gelijk bevestigd. Naar mijn mening is bitcoin een fenomeen zonder waarde maar (kennelijk) wel met een bizar hoge prijs, ook op 32.000 dollar. Pas als de munt weer in de richting van 500 dollar gaat, dan is de bitcoin overigens nog altijd te hoog geprijsd, zou mijn gelijk enigszins in beeld komen.

"Naar mijn idee komt er een moment dat de daling van bitcoin minimaal 99% zal bedragen"

Tot die tijd blijf ik mij verbazen over de koersvorming, die ik alleen maar kan verklaren uit de gokdrift van veel mensen. Zolang je de gedachte hebt dat, vroeg of laat, er anderen, om welke reden dan ook, bereid zijn meer voor de munt te betalen, hebben bitcoin en andere crypto’s aantrekkingskracht. Zodra dat gevoel collectief wegebt, is het gedaan en kan de munt tientallen procenten in prijs dalen. Naar mijn idee komt er een moment dat deze daling minimaal 99% zal bedragen.

Hoezo verbieden?

Maar goed, ieder zijn mening en ik ben een groot voorstander van de vrijheid van anderen om te schrijven, handelen, beleggen of speculeren over en in deze munt. Die mening is niet iedereen toegedaan, zeker niet als het gaat om het kopen van dit digitale fenomeen. Vorige week schreef Peter de Waard een column in de Volkskrant met de vraag of cryptomunten verboden moesten worden. De conclusie is dat de Waard het liefst ziet dat de bitcoin verboden wordt.

Ik begrijp die reflex niet om steeds maar weer verschijnselen die als onbegrijpelijk of als ongewenst worden gezien, direct in de sfeer van verboden te trekken. Het is zoals de toezichthouders ook vaak neigen te reageren. AFM bijvoorbeeld, verbiedt turbo’s met een te hoge hefboom, en staat Nederlandse beleggers niet toe beleggingsproducten te kopen waarvoor geen Nederlandstalige brochure is geschreven. Deze verboden vormen een ernstige beperking van de vrijheid (van handelen) omdat hogere instanties de arme gewone burger menen te moeten beschermen tegen financiële gevaren.

Milieu-argument

Laat ik de verbodsargumentatie van de Waard eens met u doornemen. De columnist geeft ten eerste aan dat de bitcoin veel energie kost door het mijnen van deze munt. Het energieverbruik is gelijk aan dat van geheel Nederland. Slim om met een milieu-argument te starten. In een tijd waarin de rechter een privaat bedrijf kan dwingen een maatschappelijk gewenst milieu- en klimaatbeleid te voeren, valt dit argument bij velen als Gods woord in een ouderling.

Maar het is naar mijn mening een belachelijk argument. Er zijn zoveel activiteiten die energie slurpend zijn. Als dat het criterium is om tot verbod over te gaan, dan kunnen we de (Westerse) tent wel sluiten. Ik ben benieuwd of de Waard een auto bezit, dan wel een vakantie met het vliegtuig of een andere olie/benzine/kerosine vretend vervoermiddel op de rol heeft staan. Om zijn argument kracht bij te zetten wijst de Waard erop dat in de Kaukasus het hele energienetwerk een keer uitviel, kennelijk vanwege bitcoin mining.

Tjonge, dat gebeurt kennelijk nergens in de wereld, dat energiesystemen uitvallen? Ik zou eerder de Kaukakus adviseren te investeren in een betrouwbaarder netwerk. Eens kijken of zijn andere argumenten om tot een verbod over te gaan beter zijn.

Bitcoin en Turkse lire

Het tweede argument is dat de bitcoin ongeschikt is als betaalmiddel vanwege de hoge volatiliteit. Op zich ben ik het helemaal eens dat de bitcoin deze betaalmiddelstatus niet heeft en nooit zal krijgen. Maar is dat een reden tot een verbod? Dan moeten meer dan de helft van de reguliere valuta ook verboden worden. Misschien is het goed dat de Waard eens kijkt wat een munt als de Turkse lira de afgelopen vijf jaar heeft gedaan.

Manipulatie is niet de schuld van bitcoin

Een derde reden voor een verbod is dat de cryptomunt gemanipuleerd wordt. Tesla-oprichter Elon Musk tweet over de bitcoin en de koers daalt, of stijgt, met tientallen procenten. Dat is een rare reden voor een verbod. Op deze manier geredeneerd kan ook de aandelenhandel wel stoppen. Manipulaties vinden overal en te allen tijde plaats. Het is aan toezichthouders of andere autoriteiten om de manipulator(en) aan te pakken, niet het gemanipuleerde object.

Zijn er nog meer argumenten? De Waard ziet nog een verbodsreden, namelijk het feit dat je met de bitcoin gemakkelijk zwart geld kan witwassen. Als dit een criterium is om tot verbod over te gaan, kun je ook beargumenteren dat alle privacywetgeving verminderd of afgeschaft moet worden. Die wetgeving bemoeilijk de jacht op zwart geld in ernstige mate. Afschaffen dan maar?

Tot slot geeft de columnist aan dat een verbod gerechtvaardigd is omdat er geen regels zijn en er veel hackers actief zijn die bitcoins proberen te verduisteren. Nou, er is nieuws voor de Waard. Er zijn er ook velen die dollar, euro’s, yens, Zwitserse franken en Deense kronen willen verduisteren. Kijk maar naar de vele pogingen om van argeloze bankrekeninghouders geld afhandig te maken. Ook goud is niet veilig, getuige de recente (poging tot) roof in Amsterdam, een plaatsje pal onder Broek in Waterland, waar de overval schietend eindigde.

Stop met verbieden

Ik vind bitcoin een speculatieve nepmunt zonder waarde en een bizarre prijsvorming. Dat is mijn mening. Maar er is geen enkele reden om deze en andere crypto’s te verbieden in een zoveelste paternalistische actie van overheden.

Als er onvolmaaktheden zijn in deze markt, zoals het gebrek aan (enig) toezicht, regel dat dan. Laat potentiële beleggers eventueel een kleine toets doen om te bezien of ze de daadwerkelijke risico’s begrijpen. Maar stop met het verbieden van alles wat als ongewenst, onwelgevallig of nutteloos wordt gezien.

Wat mij betreft: crypto currencies zijn letterlijk allemaal waardeloos, maar toch… leve de bitcoin!